29-12-2023
Sức khoẻ của tù nhân lương tâm (TNLT) Lê Hữu Minh Tuấn bị suy giảm nghiêm trọng trong Trại giam Xuyên Mộc, có thể nguy hiểm đến tính mạng nhưng chỉ được thăm khám qua loa, tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) kêu gọi chính quyền phóng thích ông ngay lập tức.
Ông Lê Hữu Minh Tuấn, 34 tuổi, là biên tập viên của trang Việt Nam Thời Báo thuộc Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam, một tổ chức đấu tranh cho tự do báo chí ở trong nước nhưng không được Nhà nước công nhận.
Ông đang thụ án tù 11 năm về tội danh “tuyên truyền chống nhà nước” trong cùng vụ án với Chủ tịch Phạm Chí Dũng và Phó Chủ tịch Nguyễn Tường Thuỵ- người cũng là blogger của Đài Á Châu Tự Do (RFA).
Sức khoẻ nguy kịch
Một người thân của ông Tuấn cho biết, trong buổi thăm gặp ngày 26/12 vừa qua gia đình chỉ được thấy ông qua tấm kính dày và nói chuyện qua điện thoại tại trại giam ở huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu.
Người này nói với RFA vào trưa ngày 28/12 với điều kiện ẩn danh vì lý do an ninh:
“Bây giờ anh ấy chỉ còn da bọc xương, xanh sao. Anh nói là anh ấy không thể ăn bất cứ cái đồ ăn gì được nữa, bởi vì bây giờ ăn vào nhưng không tiêu hóa được thức ăn, chỉ uống sữa với cháo loãng cầm cự qua ngày”.
Ông Tuấn tự đi ra gặp người thân được nhưng chậm chạp và gắng gượng, đồng thời nhắn lại rằng bản thân “chịu hết nổi rồi, không thể cầm cự được nữa“.
Ông Phil Robertson, Phó giám đốc Phân ban châu Á của HRW khi biết tin này đã kêu gọi Việt Nam trả tự do cho ông Tuấn ngay lập tức. Ông nói trong tin nhắn gửi RFA ngày 28/12:
“Vì các nhà tù ở Việt Nam hầu như không cung cấp dịch vụ y tế, Lê Hữu Minh Tuấn cần được trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện để ông có thể nhận được sự hỗ trợ và chăm sóc y tế mà ông đang rất cần từ gia đình. Không nên có lời bào chữa nào cả, cuộc sống của ông rõ ràng phụ thuộc vào đó“.
Chuyên gia của HRW về nhân quyền Việt Nam cho rằng, Hà Nội phải chịu hoàn toàn trách nhiệm nếu chuyện không hay xảy ra với ông Tuấn:
“Việc Lê Hữu Minh Tuấn thực hiện quyền của mình lẽ ra không nên bị coi là tội phạm. Do vậy, nếu ông chết trong tù thì chính quyền Việt Nam phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về việc hủy hoại tính mạng của ông và những thiệt hại sau đó đối với gia đình ông“.
Có vấn đề về sức khoẻ nhưng không được chữa trị đúng mức
Ông Tuấn bị chuyển đi thi hành án ở Trại giam Xuyên Mộc từ giữa tháng 7/2021. Từ cuối năm ngoái, ông có vấn đề về đường tiêu hoá và được một cán bộ y tế trong trại giam chuẩn đoán bị viêm đại tràng và viêm gan. Gia đình nhiều lần gửi thuốc điều trị hai bệnh này theo toa của bác sĩ nhưng ông không được nhận, chỉ được uống thuốc của trại giam cấp.
Bên cạnh đó, từ giữa năm 2023, ông còn bị ghẻ khắp người.
Ông Tuấn cho gia đình biết vào ngày 02/11/2023, cán bộ Trại giam Xuyên Mộc đưa ông đi khám tại Bệnh viện Vũng Tàu nhưng khám một cách qua loa.
Sau khi khám xong, bệnh viện cho thuốc uống nhưng tình trạng lại tệ hơn sau khi uống xong đợt thuốc đó. Hiện tại ông đi ngoài ra máu, đau khắp vùng bụng và có những biểu hiện theo gia đình là “rất giống với ung thư đại tràng”.
Nhận thấy sức khoẻ ông Tuấn suy giảm có khả năng nguy hiểm đến tính mạng, gia đình ngày 27/12 gửi đơn khẩn cấp qua đường bưu điện tới Cục Cảnh sát quản lý trại giam (C10) của Bộ Công an và Trại giam Xuyên Mộc với đề nghị cho ông được đi khám bệnh một cách nghiêm túc để tìm ra bệnh và có phác đồ điều trị hợp lý.
Phóng viên gọi điện cho Trại giam Xuyên Mộc và Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu để xác minh thông tin nhưng không có ai nghe máy.
Ông Lê Hữu Minh Tuấn, sinh năm 1989, bị bắt giam vào tháng 6 năm 2020. Trong phiên sơ thẩm vào tháng 1 năm 2021, ông và Phó Chủ tịch Nguyễn Tường Thuỵ của Hội Nhà báo Độc lập bị tuyên 11 năm tù giam và bốn năm quản chế trong khi Chủ tịch Phạm Chí Dũng bị án 15 năm tù và năm năm quản chế.
Nhiều tổ chức quốc tế, trong đó có Ân xá Quốc tế và Theo dõi Nhân quyền, chỉ trích Việt Nam về đối xử vô nhân đạo với tù nhân lương tâm và giam giữ họ trong điều kiện hà khắc, thiếu dinh dưỡng và chăm sóc y tế tồi tệ.
Nhiều tù nhân lương tâm đã bị nhiễm nhiều bệnh nghiêm trọng vì thức ăn tồi tệ và dịch vụ y tế không đầy đủ và không kịp thời.
Từ năm 2019 cho đến nay có ít nhất sáu tù nhân lương tâm chết trong các trại giam, như nhà báo tự do Đỗ Công Đương, cựu giáo chức Đào Quang Thực và mục sư Đinh Diêm ở Trại giam số 6 (tỉnh Nghệ An), ông Phan Văn Thu ở Trại giam Gia Trung (tỉnh Gia Lai), và ông Đoàn Đình Nam ở Trại giam Xuyên Mộc (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu), cùng với ông Huỳnh Hữu Đạt ở trại giam Xuân Lộc (Đồng Nai).
