Trân Văn
6-10-2023
Bất chấp các tuyên bố, hứa hẹn của những viên chức lãnh đạo hệ thống chính trị như Tổng Bí thư, hệ thống công quyền như Chủ tịch Nhà nước, những cam kết như của Bộ trưởng GDĐT, hệ thống giáo dục vẫn tiếp tục sản xuất ra đủ loại scandal, thuộc loại khó có thể tìm thấy ở đâu bên ngoài biên giới Cộng hòa XHCN Việt Nam.
Nếu tuần trước, công chúng xôn xao vì một giáo viên dạy Giáo dục công dân ở trường THPT Đa Phúc, tọa lạc tại huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội, đuổi một nữ sinh ra khỏi lớp, kèm tuyên bố “hạ bậc hạnh kiểm, không cho thi tốt nghiệp THPT” chỉ vì đứa trẻ này dám mua bánh cho bạn bè trong lớp ở tiệm bánh khác với tiệm mà giáo viên đã… chỉ định, rồi giáo viên đó mặc kệ học trò quỳ ở cửa phòng học để bày tỏ sự… ăn năn, khiến đứa trẻ xỉu vì kiệt sức, kích xúc… và… khi biết chuyện, thay vì chấn chỉnh, hiệu trưởng trường này lại báo công an, đề nghị xác định học sinh đã ghi lại rồi chia sẻ cảnh này trên Internet có vi phạm Luật An ninh mạng hay không, để trường “kỷ luật thích đáng” (1)…
…thì tuần này, công chúng tiếp tục sửng sốt và bất bình vì một đứa trẻ khác là nữ sinh THPT Lạc Long Quân cũng tọa lạc tại huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội bị trường… “từ chối giáo dục” bởi hai lý do: Thứ nhất, cha của em dám thắc mắc về những khoản tiền mà trường bắt phụ huynh nộp. Thứ hai, lúc được hiệu trưởng “triệu tập” đến trường để “làm việc”, cho dù hiệu trưởng đã cảnh cáo, nếu không chấp hành, trường sẽ… “từ chối giáo dục”, cha của em vẫn không chịu… “trình diện” vì dám cho rằng ông có quyền đưa ra ý kiến và chỉ nêu nhận định cá nhân trong diễn đàn kín dành cho phụ huynh của lớp con ông đang theo học, trên ứng dụng Zalo (2)…
***
Ngoài những phản ứng mang tính chất cá nhân trên mạng xã hội, scandal tại trường THPT Lạc Long Quân cũng làm thành viên của nhiều diễn đàn có tính chất chính thống – chẳng hạn Thông tin chính phủ, nổi giận. Nhiều người khẳng định như Lê Huỳnh Gia Đạt: Đó là chà đạp Hiến pháp và pháp luật, vi phạm Điều 39 Hiến pháp, Điều 13 Luật Giáo dục, Điều 35 Thông tư 32/2020 của Bộ GDĐT. Hoặc nhận định như Akini Ben: Không chỉ coi thường pháp luật mà còn là hủy hoại đất nước vì các em là tương lai đất nước. Cũng có người như Dang Khoa tin rằng: Hành vi này đối với một đứa trẻ đang học lớp 12 là đặc biệt nghiêm trọng. Cứ như vậy, ngày mai đất nước chúng ta sẽ ra sao (3)?
Tương tự, trên trang Facebook của VTC, nhiều người nêu thắc mắc như Hồ Mậu Hòa: Giờ nhà trường cũng xài luật rừng à? Hay than như Vien Ngo Van: Quá nhức nhối. Hoặc bất bình như Quí Trọng: Vô lý! Giả sử ông ta làm sai gì đó và người ta bắt con ông ta chịu trách nhiệm thì ông ta có chấp nhận không (4)?
Trong diễn đàn của Hội Khẩu nghiệp, Trần Văn Quang xem việc “từ chối giáo dục” ở trường THPT Lạc Long Quân là: Ngáo quyền lực! Lê Ánh Tuyết cũng nghĩ như vậy: Sợ thật. Chỉ là hiệu trưởng mà xử sự như vua ấy nhỉ. Không ít người như Pi Ka tu đồng tình: Sợ quá, phụ huynh manh động là con thất học luôn! Cũng có người như Tai Thi kể thêm: Giống hệt hiệu trưởng trường con của mình, đọc được bình luận của mình trên facebook rồi gọi cho cô chủ nhiệm của con mình bảo cô ấy bắt mình gỡ nhưng mình không gỡ vì có nhắc tên trường đâu. Trong khi Tuấn Đan ngán ngẩm: Đụng đâu nát đấy, nghĩ mà chán! – thì Dao Thien Van nhắc: Sau câu chuyện này chúng ta rút được ra bài học gì nào (5)?
Ở diễn đàn của Theanh28 Entertainment, khá nhiều người nghĩ như Bevid Đặng, Nguyễn Trọng: Đúng là làm nghề nào ăn nghề ấy, với giáo dục, thầy cô chọn chuyện “bào” phụ huynh để đưa Việt Nam sánh vai với các cường quốc… châu Phi! Không chỉ có một Ngan Ho ngậm ngùi: Đó cũng là lý do nhiều phụ huynh phải thắt lưng buộc bụng để “tự nguyện” đóng đủ thứ tiền vì không “tự nguyện” là không xong! – mà còn có những Công: Kinh hãi với mấy scandal liên quan tới giáo viên và nhà trường ngày nay. Rồi những Viết Vũ thở dài: Nguyên ngành trồng người nát như thế mà vẫn trơ trơ! Những Huỳnh Thịnh nhấn mạnh: Phải thay cả vỏ lẫn ruột của hệ thống giáo dục (6)!
***
Giống như scandal xảy ra ở THPT Đa Phúc, Sở GDĐT Hà Nội cũng phải nhập cuộc để công chúng hạ hỏa sau scandal ở THPT Lạc Long Quân. Dù cố gắng biến chuyện giáo viên tùy tiện, càn rỡ, bạo hành học sinh thành chuyện nhỏ (7) nhưng cuối cùng Hiệu trưởng THPT Đa Phúc cũng phải theo lệnh của thượng cấp, đình chỉ công tác, điều chuyển giáo viên sai phạm làm việc khác. Tương tự, sau khi “từ chối giáo dục”, nữ sinh có cha không thi hành lệnh “triệu tập” của hiệu trưởng, trường THPT Lạc Long Quân đã vời nạn nhân quay trở lại trường theo yêu cầu của Sở GDĐT Hà Nội (8). Song những vấn nạn liên quan đến giáo dục vẫn còn nguyên.
Vô số scandal trong lĩnh vực giáo dục khiến xã hội ngỡ ngàng, phẫn nộ, cho thấy, nguyên nhân chính nằm ở chỗ, mầm non nói riêng, con người nói chung, không những không được trân trọng mà còn bị dùng như công cụ để có thể khai thác kiếm lợi theo đủ kiểu, bất kể điều đó nguy hại thế nào đối với tiền đồ quốc gia, tương lai dân tộc. Đó không phải là hạn chế của riêng ngành giáo dục, mà là kết quả mang tính tất yếu của cung cách quản trị, điều hành quốc gia. Chính cung cách này tạo ra những viên chức giáo dục tin rằng có thể dùng công an để truy tìm, dùng luật pháp để “kỷ luật thích đáng” đứa trẻ dám chia sẻ thông tin về vụ bạo hành ở THPT Đa Phúc như hệ thống công quyền vẫn thường làm.
Đâu phải tự nhiên mà hiệu trưởng THPT Lạc Long Quân “triệu tập” phụ huynh dám nêu thắc mắc về yêu cầu đóng góp của trường và “từ chối giáo dục” con của ông bởi ông dám chống “lệnh triệu tập”. Chỉ bất bình với kiểu sử dụng quyền lực của hiệu trưởng THPT Lạc Long Quân dường như chưa đủ và chưa đúng.
Tại sao công an có quyền hành xử y hệt như thế, sử dụng loại văn phong như thế với mọi công dân mà viên chức giáo dục thì không? Tại sao chấp nhận việc hệ thống chính trị, hệ thống công quyền xét lý lịch đến ba đời để chọn đồng chí tham gia thống trị và chỉ lên án người buộc đứa trẻ phải chịu trách nhiệm vì cha em không khuất phục hiệu trưởng?
Chú thích
(4) https://www.facebook.com/vtcnownetwork/videos/852101363191085/