Trân Văn
15-9-2023
Lửa bùng lên ở chung cư mini tại quận Thanh Xuân lúc 23 giờ 50 phút, khi ấy ông Văn đang đi giao hàng…
Ông Phạm Minh Chính – Thủ tướng Việt Nam, các thành viên chính phủ và đại diện các doanh nghiệp nhà nước tham dự hội nghị tìm giải pháp thúc đẩy sản xuất kinh doanh, đầu tư phát triển, vừa dành ra một phút để mặc niệm các nạn nhân trong vụ cháy chung cư mini ở Hà Nội và lũ quét ở Lào Cai (1).
Rạng sáng ngày 13/9/2023, lửa bùng lên trong một căn nhà tọa lạc ở phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội. Tuy diện tích chỉ chừng 200 mét vuông nhưng căn nhà này cao mười tầng với 45 căn hộ và được ước đoán là nơi cư trú của 150 người nên còn được gọi là chung cư mini. Do nhà ở sâu trong hẻm nhỏ, không có hệ thống báo cháy, hệ thống chữa cháy tự động, hệ thống thoát hiểm nên tính đến chiều 13/9/2023, số nạn nhân thiệt mạng đã là 56 người (2)…
Để giảm cả sự bàng hoàng lẫn phẫn nộ của công chúng, Bí thư Hà Nội tuyên bố đã đề nghị Bộ Công an chỉ đạo “điều tra tận gốc vấn đề từ khâu cấp phép xây dựng, tinh thần chỉ đạo là sai đâu xử đấy, bảo đảm sự nghiêm minh theo quy định của pháp luật” (3). Trước mắt, công an đã khởi tố và tống giam chủ chung cư mini…
Giờ, hệ thống truyền thông chính thức đang hướng dư luận vào chuyện giấy phép chỉ cho xây dựng sáu tầng nhưng chủ chung cư mini xây đến chín tầng, chủ chung cư mini vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy (PCCC), vi phạm liên quan đến xây dựng xảy ra từ 2015 đã được phường và quận cùng ghi nhận rồi để đó (4)…
Năm ngoái, hệ thống truyền thông chính thức và các cơ quan hữu trách cũng xới lên chừng đó vấn đề khi quán karaoke An Phú ở phường An Phú, thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương phát hỏa khiến 32 người thiệt mạng. Sau khi toàn bộ trách nhiệm trút hết vào chủ quán karaoke An Phú, vụ hỏa hoạn này coi như được giải quyết xong!
***
Nhiều người thắc mắc, chẳng lẽ từ 2015 đến nay, công an không hề kiểm tra mức độ an toàn của chung cư mini vừa xảy ra hỏa hoạn ở Hà Nội? Nếu công an làm tròn trách nhiệm chắc chắn đã ngăn chặn được hậu quả thảm khốc đến vậy! Năm ngoái, sau vụ hỏa hoạn xảy ra tại quán karaoke An Phú, công chúng từng nêu thắc mắc tương tự, khi ấy, Phó Giám đốc Công an Bình Dương từng hứa sẽ điều tra và trả lời cả về trách nhiệm kiểm tra lẫn phê duyệt phương án PCCC (5) nhưng chuyện chỉ đến thế mà thôi!
Thực tế cho thấy, công an Việt Nam đã khai thác tối đa hậu quả của các vụ hỏa hoạn để đặt định nhiều yêu cầu không chỉ khắc nghiệt mà còn vô lý về PCCC (6). Các yêu cầu của công an về PCCC đã trở thành gánh nặng cho cả giới chuyên sản xuất hàng hóa lẫn giới chuyên cung cấp dịch vụ, đặc biệt là dịch vụ lưu trú. Đó cũng là lý do cách nay chừng hai tháng, Thủ tướng Việt Nam yêu cầu Bộ Công an “tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác phòng cháy, chữa cháy” cho hàng chục ngàn doanh nghiệp (7).
Ai cũng biết tại sao công an Việt Nam giành giữ quyền kiểm tra, phê duyệt phương án PCCC ở mọi nơi trên toàn quốc rồi đặt định vô số yêu sách phi lý đến mức cộng đồng doanh nghiệp liên tục phải kêu cứu, thậm chí xếp PCCC vào nhóm thủ tục hành chính hành hạ doanh giới nhiều nhất. Thế thì tại sao công an không phải chịu trách nhiệm khi có những vụ hỏa hoạn rõ ràng là do “vi phạm quy định về PCCC” nhưng công an không hề ngăn chặn nên mới dẫn tới thiệt hại nghiêm trọng về tài sản, nhân mạng? Chẳng lẽ ở Việt Nam, công an là một trong những lực lượng chỉ có quyền chứ không phải gánh vác bất kỳ nghĩa vụ nào?
Cứ bỏ ra ít phút tìm kiếm trên Internet rồi đối chiếu thông tin, hình ảnh liên quan đến trang bị, phương tiện cứu hỏa, cứu nạn của công an Việt Nam với các lực lượng có cùng chức trách của thiên hạ ắt sẽ thấy cả trang bị cá nhân lẫn phương tiện cứu hỏa, cứu nạn của lực lượng cứu hỏa, cứu nạn do công an Việt Nam điều hành thua xa thiên hạ và đặc biệt thua xa trang bị, phương tiên của các lực lượng mà công an Việt Nam tổ chức để trấn áp dân chúng như cảnh sát cơ động. Đó cũng là lý do tại sao hiệu quả hoạt động của lực lượng cứu hỏa, cứu nạn rất hạn chế khiến dân chúng bỡn cợt, diễn giải bốn chữ cái PCCC thành… “phải cháy cứ cháy”.
Thủ tướng Việt Nam vừa biện bạch cho công an sau vụ cháy chung cư mini ở Hà Nội bằng cách: Biểu dương lực lượng cảnh sát phòng cháy chữa cháy đã có mặt ngay sau khi nhận được thông tin, khẩn trương triển khai công tác chữa cháy, khắc phục hậu quả (8). Ngoài việc đưa tin ông Chính “biểu dương” công an, tờ Nhân Dân còn có bài ca ngợi ông Nguyễn Đăng Văn (30 tuổi, làm nghề giao hàng bằng xe hai bánh gắn máy) là “người hùng thầm lặng” (9)…
Lửa bùng lên ở chung cư mini tại quận Thanh Xuân lúc 23 giờ 50 phút, khi ấy ông Văn đang đi giao hàng. Sau khi nhận được điện thoại từ anh trai rằng anh, chị, cháu gái đang kẹt trên tầng bốn của chung cư mini, ông Văn đã phóng đến đó. 0 giờ 23 phút – nghĩa là 33 phút sau khi lửa bùng lên và lan rộng, ông Văn lao vào trong, leo lên tầng bốn, dùng búa phá cửa đưa anh, chị và cháu ra ngoài… Ông Văn còn quay trở lại chung cư mini đang cháy cứu thêm một gia đình khác có năm người… Tính ra ông Văn đã cứu được mười người. Ngoài ông Văn, một gia đình khác trong chung cư mini đã dùng thang được chuẩn bị sẵn để thoát hiểm và giúp hàng chục người khác thoát hiểm theo cách ấy…
Câu chuyện về ông Văn, về gia đình ngụ tại tầng năm của chung cư mini thoát chết và cứu hàng chục người khác thoát chết nhờ chuẩn bị thang thoát hiểm, buộc người ta phải tự hỏi tại sao ông Chính lại “biểu dương” công an Việt Nam “có mặt ngay sau khi nhận được thông tin, khẩn trương triển khai công tác chữa cháy, khắc phục hậu quả”?
Chuyện Thủ tướng Việt Nam “biểu dương” công an Việt Nam chẳng khác gì những viên chức hữu trách khác trong chính quyền Việt Nam từng “biểu dương” công an sau những vụ hỏa hoạn, những vụ tai nạn có hậu quả thảm khốc trong quá khứ. Phàm đã “biểu dương” thì đương nhiên loại trừ truy trách. Không truy trách công an cũng là cách để xí xóa, khỏi phải bận tâm đến việc truy trách thêm những cá nhân, tổ chức nào đó có liên đới về trách nhiệm. “Biểu dương” rồi “mặc niệm” là… xong! Bao nhiêu mạng cũng xong!
Chú thích
Học giả Nguyễn Duy
Xin đốt nén nhang tiễn đưa người chết cháy
Một đám tang năm mươi sáu oan hồn
Một đại trùng tang. Đại chấn thương. Đại thảm
“Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn” (*)
Đại nạn này không thiên tai địch hoạ
Ta – chính Ta gây thảm hoạ cho Mình.
Xác người thành tro. Lửa cháy nhà đã tắt
Ngùn ngụt lòng ngọn lửa đốt ruột gan.
Một thảm sát? Ai là thủ phạm?
Lại đèn cù?
Ai?
Ai?
Ai?
Không ai?…
Thủ phạm cháy không phải là ngọn lửa
Tội thui dân không phải chỉ một thằng.
Một đám cháy nhe răng nhiều mặt chuột
Một giáo án cộng đồng. Một trừng phạt. Một quốc tang.
SG, đêm 16.9.2023
HOC GIẢ: BÙI CHÍ VINH
Đâu cần xe cứu hỏa vòi rồng đầy đủ tiện nghi
Đâu cần thang gấp thang dây thang chọc trời chữa cháy
Đâu cần tuyên bố sắm trực thăng phun nước suốt mười năm không thấy
Một chàng trai shipper bất đắc dĩ hóa anh hùng
Chàng trai quăng chiếc xế nổ kiếm cơm chân đất đầu trần
Xông vào lửa bằng trái tim hiệp sĩ
Chiếc áo màu xanh thân thương mà giản dị
Chỉ trong một giây thành áo giáp thiên thần
Ai đã từng coi phim Superman
Đã từng chứng kiến những màn bay ảo thuật
Xin hãy một lần rưng rưng nước mắt
Trước khuôn mặt nhàu nát vô danh lần lượt cứu mười người
Trước cái chết rình mò trong lửa, chết như chơi
Không có phép lạ trong tay, chỉ có em bé ngạt khói nấc lên tuyệt vọng
Không có 3 triệu đô la hối lộ giống quan tham để đánh liều sự sống
Chàng trai Nguyễn Đăng Văn tận hiến hết đời mình
Bây giờ thì trên tòa nhà cao là một bức tranh xanh
Xanh, xanh biếc như mầm xanh hy vọng
Màu xanh yêu thương xóa nhòa các tuyên ngôn trống rỗng
“Độc lập, Tự do, Hạnh phúc” ở… trên trời
Dưới đất là nhung nhúc chung cư mini u ám phận người
Dưới đất là những cuộc tàn sát rừng, những núi tiền 350 ngàn tỷ “chấn hưng văn hóa”
Nhưng quan trọng là dưới đất còn một chàng trai rất lạ
Không tiếc sinh mạng bản thân để cứu sống đồng bào
Và bức tranh tường được vẽ bén hơn dao !
18-9-2023
Đặng Đình Mạnh
Nghịch lý: Đất nước không có chiến tranh, không có khủng bố, không có thiên tai, ngay trong thời bình, sống giữa thủ đô, nơi mà cơ quan chính quyền dầy đặc, nơi mà cán bộ ăn lương sống nhung nhúc, nơi được trang bị phòng cháy chữa cháy, cứu hộ và y tế với mật độ cao nhất, hiện đại nhất… thì chỉ trong một buổi tối, hơn cả trăm đồng bào thương vong, trong đó, quá nửa nạn nhân tử vong một cách tức tưởi?
“Nhà chung cư của con cháy rồi, hai cháu chết rồi, con cũng chết đây bố ơi”. Rồi im bặt, tiếng tút tút trong chiếc điện thoại cứ kéo dài mãi, khô khốc… Tương tự vậy ở một ngôi nhà khác “Con không thở được nữa”. Rồi im bặt, tiếng tút tút trong chiếc điện thoại cứ kéo dài mãi, khô khốc…
Đó là vài câu nói hiếm hoi sau cùng trong cuộc đời của người con trai với cha mình vào đêm hỏa hoạn 12/09 định mệnh ngay giữa thủ đô. Lúc này, mái đầu bạc đang khóc mái đầu xanh và bao nhiêu gia đình đang phủ vành tang trắng khóc thương người thân đột ngột, tức tưởi buông tay rời xa cuộc sống này.
Ngẫm xem, cái đêm định mệnh, ngoại trừ tòa nhà 9 tầng sơn trắng, hình khối hộp ngún lửa và khói đen tràn vào ngập phổi làm nạn nhân ngộp thở, thì xung quanh đấy, vẫn là bầu khí quyển trong lành cho hàng triệu cư dân Hà Nội hít thở. Thật trớ trêu, sinh tử cách nhau chỉ sau bức tường 10cm oan nghiệt như vậy.
56 con người tức tưởi buông tay cuộc đời, thậm chí, nhiều người không trăn trối được câu cuối “…con cũng chết đây bố ơi” hoặc “…con không thở được nữa” như hai anh con trai trút lời cuối, từ biệt với bậc sinh thành qua chiếc điện thoại. Cả cha, cả con, cứ ngỡ sống ở thị thành là sinh đạo, mà ai ngờ đã trở thành tử lộ!
Lúc đầu, tin tức 20 người chết trong cơn hỏa hoạn đã làm rúng động xã hội, vì tuy không quen biết, nhưng sinh mạng người đều quý giá như nhau, vì họ đều đang là anh chị em, con cháu của một gia đình nào đó đang rất trông tin họ. Nhưng tin tức không dừng lại ở đó, khi con số nạn nhân tăng dần, 30, 40 và rồi là 56 người chết, làm nỗi thương cảm cũng tăng dần đến bàng hoàng. Đồng bào mình với nhau… Đã không trông mong thì lại càng không muốn tin là sự thật. Sự nghèn nghẹn từ cổ họng làm chúng ta muốn tức thở, không chỉ vì sự thương cảm và cả sự uất ức vào dân tộc khốn khổ này!
Nếu là một chính quyền lương hảo có trách nhiệm, đã không để tồn tại những căn chung cư xây dựng trái phép như vậy. Nếu quản lý đô thị có trách nhiệm, đã không để tồn tại những con hẻm nhỏ không thể cứu hỏa như vậy. Nếu công an phòng cháy chữa cháy có trách nhiệm, đã buộc chủ nhà phải làm lối thoát hiểm, phải trang thiết bị chữa cháy, có phương án chữa cháy nơi hẻm nhỏ và kịp thời đến cứu hộ hiệu quả. Nếu cơ quan cấp phép kinh doanh nhà thuê có trách nhiệm, đã kiểm tra ấn định số người tối đa được cư trú… để bảo đảm an toàn sinh mạng cho người dân, thì thảm cảnh đã không xảy ra và nếu có hỏa hoạn, thì cũng đã không gây mức thiệt hại về người đến mức kinh hoàng như thế.
Và nếu, chỉ cần một trong những cái nếu vừa nêu có trách nhiệm, thì đã không có cái đêm 12/09 định mệnh của 56 đồng bào, gây tang thương cho gia đình họ.
Chúng ta có thể dẫn ra hàng tá câu hỏi về trách nhiệm như vậy để thấy rằng dân tộc ta đã xấu số như thế nào khi phải sống trong một thể chế chính trị vô trách nhiệm, bất tài, bất lực đến thế.
56 đồng bào tử vong, nếu chỉ cho rằng họ là nạn nhân của trận hỏa hoạn là chưa thật sự thấy nguyên nhân tử vong của họ, mà thực tế, họ là nạn nhân của một chế độ vô trách nhiệm và đó mới là nguyên nhân của mọi nguyên nhân. Vì một lẽ đơn giản, chế độ nào đi nữa, thì chẳng có trách nhiệm nào lớn hơn sự bảo đảm an toàn của người dân.
Nếu không, sao có thể giải thích được nghịch lý: Đất nước không có chiến tranh, không có khủng bố, không có thiên tai, ngay trong thời bình, sống giữa thủ đô, nơi mà cơ quan chính quyền dầy đặc, nơi mà cán bộ ăn lương sống nhung nhúc, nơi được trang bị phòng cháy chữa cháy, cứu hộ và y tế với mật độ cao nhất, hiện đại nhất… thì chỉ trong một buổi tối, hơn cả trăm đồng bào thương vong, trong đó, quá nửa nạn nhân tử vong đột ngột một cách tức tưởi?
Giải thích đi, những kẻ được đồng bọn xưng là “Hồng phúc của dân tộc” (?!)
Tiên sư hồng phúc…
Thể chế độc tài toàn trị cộng sản là như vậy đó, nó là một máy vi tính không phải chạy hệ điều hành Windows, mà chạy hệ điều hành Satan – ác quỷ từ địa ngục.
HỌC GIẢ: BÙI CHÍ VINH
Chết cháy 56 người
Một dòng tin cụt ngủn
Thời buổi chết như chơi
Mạng người thêm rẻ rúng
Chung cư như hang động
Cao chín, mười tầng lầu
Sinh linh chen chúc sống
Lối thoát ở nơi đâu
Phòng nào cũng bít rào
Để ngăn ngừa trộm đạo
Kẻ đói cướp lẫn nhau
Kẻ giàu tiền không giấu
Ba triệu đô mới cáu
Quan liệng ở ban công
Khác dân nghèo thiếu máu
Đóng cửa đếm từng đồng
Có thằng quan lưng còng
Cười nịnh ngang trâu hít
Hai trăm ngàn đô la
Coi như giấy chùi đít
56 người chết
Không có một thằng quan
Quan vi la biệt phủ
Lửa cũng phải chạy làng
Dân ở hóc ở hang
Quan mặt đường mặt phố
Xe cứu hỏa đầu hàng
Đậu từ xa mà ngó
Dân hàng ngày ngộp thở
Chết, đổi vận luân hồi
Lò quan tham cháy dở
Đốt lộn người, trời ơi !
14-9-2023
GS Lê
Đánh cờ nước một thể hiện trình độ của người chơi cờ. Sự cố xảy ra mới họp để rút kinh nghiệm, đây là cách điều hành của không ít quan chức ở ta thời nay. Lẽ nào cứ để hàng vài chục nạn nhân phải rời bỏ cõi đời bởi lửa, người ta mới ngồi lại để rút kinh nghiệm, để tìm cách khắc phục. Quan chức Hà Nội điều hành và quản lý thành phố như người đánh cờ nước một thì buồn cho dân thủ đô lắm lắm.
Dăm năm trước, khi đám cháy ở quán Karaoke Nguyễn Phong Sắc cướp đi 13 sinh mạng, ngành văn hóa và ngành cảnh sát cùng lãnh đạo thành phố mới ngồi họp với nhau bàn cách quản lý dịch vụ Karaoke trong thành phố sao cho an toàn, vậy mà chỉ mấy năm sau vụ cháy quán Karaoke tại phường Quan Hoa lại cướp đi sinh mạng của 3 chiến sĩ cảnh sát. Hình như người ta ngồi lại với nhau sau mỗi sự cố chỉ là để xoa dịu lòng dân chứ không phải ngồi để tìm biện pháp tìm cách giữ an toàn cho các quán Karaoke.
Năm 2018 khu nhà trọ gần viện nhi bị cháy, hai vợ chồng lên chăm con bị chết cháy, khoảng 15 ngôi nhà bị thiêu rụi, chủ quán trọ rẻ tiền phải ra hầu tòa. Ngành xây dựng thành phố cùng các ngành chức năng có liên quan cũng đã ngồi cùng nhau rút kinh nghiệm và tìm giải pháp ngăn chặn những vụ cháy tương tự.
Thế mà, hôm qua ngày 13 tháng 9 đã xảy ra cháy chung cư mini tại phố Khương Hạ cướp đi sinh mạng của 56 người. Đau xót cho gia đình những người tử nạn, người dân thủ đô cũng như người dân cả nước bàng hoàng, đau xót chen lẫn chua chát về vụ cháy này. Ai phải chịu trách nhiệm về vụ án kinh hoàng vừa xảy ra, bắt giam rồi truy tố chủ nhân của chung cư rồi kết tội người này xây dựng chung cư không bảo đảm an toàn về cháy nổ thì quá dễ, nhưng chủ chung cư có phải là người duy nhất cần phải bắt giam và truy tố hay không lại là điều cần bàn. Xây một ngôi nhà 9 tầng 1 tum ắt phải được cơ quan chức năng của thành phố duyệt thiết kế và cấp phép. Một chung cư 9 tầng 1 tum không có lối thoát hiểm, không có phương tiện chống cháy nổ mà vẫn được cấp phép thì tội của người ký cho phép xây dựng còn nặng hơn chủ chung cư.
Một chung cư có 45 căn hộ vi phạm quy định phòng cháy mà vẫn cho phép bán và cho thuê thì lãnh đạo cấp phường, cấp quận phải chịu trách nhiệm, ít ra là phạm tội vô trách nhiệm gây hậu quả cực kỳ nghiêm trọng. Nếu ở ta có văn hóa từ chức thì lãnh đạo phường Khương Đình, lãnh đạo quận Thanh Xuân và lãnh đạo thành phố Hà Nội phụ trách xây dựng và quản lý đô thị đã từ chức, nhưng vì văn hóa từ chức ở ta chưa có nên việc cách chức rồi truy tố những quan chức liên quan đến chung cư vừa bị cháy là hợp lý và hợp lòng dân.
Đổ lỗi cho dân, đổ lỗi cho cấp dưới là việc thường thấy ở ta thời nay. Ngồi lại rút kinh nghiệm rồi để đó không ai phải chịu trách nhiệm thì những tai nạn thảm khốc như vụ cháy chung cư mini tại số nhà 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ rất có thể còn xảy ra. Phải tìm ra ai là người cấp phép xây dựng và cho phép bán và cho thuê chung cư mini tại phố Khương Hạ, chính những kẻ này mới là là thủ phạm gây ra cái chết đau lòng của 56 người vô tội. Quan chức điều hành và quản lý xã hội chỉ có trình độ như người đánh cờ nước một thì buồn cho dân nhiều lắm.
Bài viết này xin thay cho một nén nhang tưởng nhớ những người đã khuất tại chung cư mini Khương Hạ.
Nguồn Mạng
Ncq/csVN các câp họ có màng gì tơí cái gọi là “tính mạng” của nhân dân !? Cái họ luôn màng tơí là nhưng chủ căn hô, chủ chung cư tuy không an toàn khi cháy nô này có chung chi đủ tìên cho họ môĩ tháng hay không ?! Nêú có sư cô xảy ra, cư băt giam nhưng chủ căn hô, chủ chung cư cho thuê mươn này ghép tôị là xong chụyên ! Tính mạng, tài sản của ngươì dân chỉ là chụyên nhỏ nói mãi cũng phải nhàm !
Cái thứ quyền của công an Việt Nam là quyền HÀNH, quyền LỢI, không dính dáng đến bất kỳ một nghĩa vụ nào.