Phóng sinh (Kỳ 2)

Chu Mộng Long

31-8-2023

Tiếp theo kỳ 1

(Ác nghiệp trùng trùng, biết bao giờ thoát?)

Sân chùa tháng cô hồn. Tờ mờ sáng đã đông người. Có những người ăn mặc kín đáo và có những cô gái trẻ khoe bẹn, khoe nội y. Họ đều là Phật tử đi lễ. Dưới những bóng cây cổ thụ, lại có không ít tục tử đi đi lại lại ngó nghiêng với những cạm bẫy trên tay.

Sân chùa náo nhiệt. Nhưng sự náo nhiệt đám đông không át nổi tiếng loa từ mái chùa vang ra. Bài kinh Vu Lan Bồn được tua đi tua lại với những giai điệu đều đều theo tiếng mõ, nhưng nội dung rùng rợn như tái hiện cảnh âm ty: Trong năm đại tội kể ra/ Bất hiếu thứ nhất thật là trọng thay/ Sau khi chết bị đày vào ngục/ Ngũ Vô Gián, cũng gọi A-tỳ/ Ngục này trong núi Thiết Vi/ Vách phên bằng sắt vây quanh bốn bề/ Trong ngục này hằng ngày lửa cháy/ Đốt tội nhân hết thảy thành than/ Có lò nấu sắt cho tan/ Rót vào trong miệng tội nhân hành hình/ Một vá đủ cho người thọ khổ/ Lột thịt da đau thấu tâm can/ Lại có chó sắt, rắn gang/ Phun ra khói lửa đốt đoàn tội nhân/ Ở trong ngục có giường bằng sắt/ Bắt tội nhân nằm khắp đó xong/Rồi cho một ngọn lửa hồng/ Nướng quay kẻ tội da phồng thịt thau/ Móc bằng sắt, thương đao, gươm giáo/ Trên không trung đổ tháo như mưa/ Gặp ai chém nấy chẳng chừa/ Làm cho thân thể nát nhừ như tương/ Những hình phạt vô phương kể hết/ Mỗi ngục đều có cách trị riêng/ Như là xe sắt phân thây/ Chim ưng mổ bụng, trâu cày lưỡi le...

Một sân khấu cho đại lễ được chuẩn bị rất chu đáo, trang nghiêm. Cờ phướn rợp trời. Giữa sân là những cái lồng sắt với hàng vạn chúng sinh bị nhốt. Những con chim lớn nhỏ không biết đã vào lồng khi nào. Sau một đêm thức giấc, chúng nhảy loạn xạ, lông lá tả tơi. Có những con tróc mỏ, tróc đầu đỏ lòm lom. Có những con kiệt sức không nhảy nổi, mắt nhắm nghiền, thở thoi thóp dưới cái nắng đã bắt đầu đổ lửa.

– Dậy đi con! – Chim mẹ nói, mắt nhìn lên bầu trời chói gắt và hướng về phía cây cổ thụ – Lát nữa, con hãy cố sức bay đến tán cây kia. Nếu không thì con sẽ mãi mãi ở trong này và chết…

Chim non không buồn mở mắt. Nước mắt ướt nhèm lẫn nước dãi nhểu xuống giữa chừng lõng thõng không chịu rớt. Nó thều thào:

– Mẹ ơi, con có mắc tội đại nghịch bất hiếu đâu mà phải bị nhốt trong lồng sắt thế này? Có khi nào người ta đưa con vào lò nướng không?

Chim non nghĩ đến cảnh bị vặt lông rồi đưa lên lò nướng, da dẻ phồng rộp lên và người ta đưa vào mồm nhai rau ráu. Chim mẹ nhìn chim con. Xem chừng nó không thể vượt qua cái khoảng cách giữa sân chùa để bay đến cái tán cây cao kia. Chim mẹ thở dài:

– Bài kinh con vừa nghe là nói cho loài người. Không nói cho con. Lát nữa chư tăng sẽ phóng sinh con về với núi rừng. Con hãy niệm Phật từ bi cứu độ và đội ơn chư tăng nhón tay làm phúc…

Chim non khẽ kêu mấy tiếng chiêm chiếp và niệm theo lời kinh phát ra từ loa. Nó mơ ước khi được phóng sinh, đôi cánh bé bỏng, non yếu của nó được bàn tay Phật nâng lên bồng bềnh bay thẳng về phía núi xa xa…

Một con chim khác, trông rất mạnh khoẻ, bảnh bao nhưng chẳng thèm nhảy loạn xạ tìm đường thoát ra ngoài như những con chim khác. Nó cứ ung dung ăn uống những thứ đựng sẵn trong lồng, thỉnh thoảng mổ lũ chim hay nhảy loạn xạ kia rồi mắng đồ ngu. Nó ái ngại nhìn con chim non rồi nói với người mẹ tội nghiệp kia:

– Xem chừng đứa bé này không sống nổi chứ đừng nói thoát ra khỏi chỗ này. Mẹ con chị lần đầu tiên vào đây?

– Vâng, nhưng lẽ nào phải vào ra chỗ này nhiều lần?

Cái con chim mạnh khoẻ, bảnh bao kia cất lên một giọng hót véo von như một con chim già rừng, từng trải:

– Luân hồi một kiếp lao đao/ Bay ra rồi lại chui vào như chơi/ Trời cao một cõi chơi vơi/ Rừng xanh một chốn cũng dời vào đây…

Hót xong, nó nói:

– Thưa chị, tôi vào ra cái lồng này cũng đã chục lần. Tôi nghe sư thầy bảo bánh xe luân hồi sẽ còn quay mãi không dứt.

Nói đoạn, con chim mạnh khoẻ, bảnh bao chỉ ra vườn cây, ở đó đủ thứ cạm bẫy giăng sẵn, có cố sức bay lên cao cũng khó thoát. Nó xoè đôi cánh cho chị chim mẹ kia xem và giải thích, cái kẹp người ta gài trong mỗi đôi cánh chim kia là để không con nào bay cao, bay xa được.

Chim mẹ giật mình nghĩ đến trong nách mình cũng có một chiếc kẹp, nhưng may quá, hình như người ta không đủ kẹp để kẹp đôi cánh của nó. Nó nghĩ miên man, rằng có khi nào mẹ con ta được thả ra rồi lại bị bắt vào như chơi?…

– Mẹ con chị chưa bị kẹp cánh là may – Con chim khoẻ mạnh, bảnh bao động viên – Nên tĩnh một lúc đi. Đợi khi làm lễ phóng sinh, nếu thấy đủ sức thì bay lủi thẳng vào bụi rậm, tìm chỗ nấp kỹ, đợi khi nửa đêm vắng người thì may ra thoát. Tôi thì bị bắt đi bắt lại chán rồi, không thèm mang ơn phóng sinh nữa.

Đúng lúc đó đại lễ phóng sinh bắt đầu. Sự thầy trụ trì thắp hương khấn nguyện: Hôm nay đông đảo thiện nam tín nữ phát tâm mua chuộc sinh mệnh chúng sinh để phóng sinh. Nguyện mười phương Tam Bảo từ bi phóng quang tiếp độ chúng sinh thoát khỏi luân hồi, an vui Cực Lạc quốc…

Sư thầy đi vòng quanh sân chim, kiểm tra từng cái lồng và quan sát những cánh chim. Ngài thung dung rảo bước ra vườn dặn dò quân săn chim chờ sẵn các gốc cây: “Cẩn thận, đừng cho chúng nó thoát! Thoát con nào là mất tiền con đó đấy”. Nói xong, ngài đưa cho mỗi đứa một phong bì trích ra từ tiền cúng của các thiện nam tín nữ rồi mới rảo bước về lại sân chim. Ngài niệm kinh như nói với đám chim bị nhốt:

– Bọn cầm thú lỡ gây ác nghiệp/ Đều là do vô thỉ sân si/ Từ thân miệng ý phát đi/ Hôm nay sám hối để bay về trời. Nam mô quy y Kim Cang thượng sư. Nam mô quy y Phật, Nam mô quy y Pháp, Nam mô quy y Tăng…

Nghe đến đó, chú chim non hỏi mẹ:

– Con chỉ ăn sâu bọ, đã gây ác nghiệp gì mà phải sám hối vậy mẹ?

Chim mẹ không giải thích được, nó nhìn chim con mà ứa nước mắt.

Sư thầy lại đọc chú Vãn phóng sinh:

– Này đây hỡi các loài cầm thú/ Lắng tai nghe cho rõ điều răn/ Dẫu là bơi trước lặn sau/ Bay cao hay thấp cũng chung một nồi…

Nghe đến đó đã phát kinh. Tất cả bọn chim trong lồng đều nhảy loạn xạ. Sư thầy đọc tiếp:

– Thương thay thân phận các ngươi/ Cũng đừng trách bởi ông trời vô luân/ Hôm nay nhờ gặp thiện nhân/ Phóng sinh gieo đức cho quân chúng mày… Diệt định nghiệp chơn ngôn: Án bát ra mạt lân nãnh ta bà ha. Diệt nghiệp chướng chơn ngôn: Án a lỗ lặc kế ta bà ha…

Đọc xong, sư thầy lệnh cho các tăng mở cửa tháo lồng. Hàng loạt con chim tuôn ra rồi lảo đảo bay ra vườn cây. Có con vừa ra khỏi lồng đã lăn ra chết. Sư thầy nhỏ lệ lầm rầm khấn cầu A di đà Phật tiếp độ hương linh chúng sinh bé nhỏ an vui Cực Lạc quốc, rồi tiện tay vứt những con chết dồn về một đống để hoả thiêu.

Trong chiếc lồng kia, chim mẹ dùng hết tàn lực dìu con chim non thoát được ra ngoài, nhưng không cách nào bay xa được. Nó đang lo lắng bị bắt lại và cơ chừng này thì con nó sẽ chết. Nó loay hoay đủ cách, trong khi những con chim khoẻ mạnh bay được xa thì đã bị tóm gần hết. Nó nhìn lại cái lồng thì thấy con chim khoẻ mạnh bảnh bao vẫn không chịu thoát ra ngoài. Ôi, lẽ nào tự do của nó là chiếc lồng? Nó chỉ còn cách tha con của mình lủi đến bụi rậm gần nhất. Nó lê lết lăn lộn nhiều vòng trong đất cát, thỉnh thoảng nhắc con: “Con yêu, cố lên! Sắp tự do rồi. Con chẳng có tội tình gì”.

Con chim khoẻ mạnh, bảnh bao trong lồng vừa quan sát hai mẹ con cực nhọc vượt qua chặng đường đến bụi rậm vừa ngửa cổ hót véo von: “Chim với người ai là cầm thú/ Kẻ sát sinh sao cứ nhơn nhơn/ Nhốt tù cho thoả nguồn cơn/ Thả ra rồi kể công ơn đạo tràng/ Tự do phải đâu miền Cực Lạc/ Là mênh mông bát ngát trời xanh…”

Trong lúc sư thầy và mọi người chăm chú vào tiếng hót lạ của con chim còn lại trong lồng thì mẹ con nhà kia đã lủi vào bụi rậm an toàn, không ai nhìn thấy. Nửa đêm hai mẹ con tẩu thoát về rừng.

Chim con hỏi chim mẹ: “Như vậy là mẹ con mình được phóng sinh hả mẹ?” Chim mẹ lắc đầu: “Đó không phải là được phóng sinh. Mẹ con mình vừa chạy giặc”.

Trong xa thẳm nơi núi rừng hoang dã, mẹ con chim nhà kia vẫn nghe văng vẳng lời hót của con chim khoẻ mạnh, bảnh bao từng ở cùng lồng. Chim mẹ nói với chim con: “Không nhờ anh ấy thì mẹ con ta đã bị bắt lại. Anh ấy hiểu nghĩa lý của tự do, nhưng đã hy sinh cho chúng ta tự do. Ơn này không phải do kẻ nhốt ta rồi thả ra mà nhờ sự hy sinh cao cả ấy”.