Nhật Bản và Việt Nam…

Thái Hạo

19-6-2023

Cách đây mấy ngày, thấy có tờ báo đăng tin hai thanh niên Nhật Bản bị bắt vì tội… dùng đũa cá nhân để gắp gừng trong chiếc lọ đựng gia vị trên bàn ăn của một nhà hàng, rồi quay clip và post lên mạng xã hội. Chủ quán báo cảnh sát, vì hành động “mất vệ sinh” này làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của họ! Thôi, chắc không cần bình luận nữa về sự nghiêm ngặt của luật pháp xứ ấy.

Tình cờ là cũng hôm trước, tôi có mấy người bạn ghé chơi, trong đó có 2 người mới từ Nhật về nước. Một ông nói, đi 7 năm, về Việt Nam hai tháng rồi nhưng vẫn bị “sốc nhiệt”. Tôi hỏi vì sao bên đó đang làm ăn ngon lành thế mà lại về làm gì.

– Bị đuổi về. Vi phạm pháp luật.

Anh ta kể rằng, buôn xe ô tô, mua phải một chiếc xe ăn cắp, bị bắt và giam 15 ngày, sau khi điều tra, kết luận đúng là mua nhầm chứ không phải tự mình ăn cắp, thì được thả nhưng trục xuất luôn.

Lạ là, dù bị bắt tạm giam, nhưng việc đầu tiên là cảnh sát hỏi về thực đơn và thói quen ăn uống của mình, thích ăn những món gì, khẩu vị ra sao…, có nhu cầu gì thay đổi về đồ ăn thì cứ “yêu cầu”, họ phải đáp ứng hết. Bị giam nhưng nhiều lúc quên mất là mình đang phạm tội, vì nào là kêu bật điều hòa, tăng nhiệt độ, giảm nhiệt độ, rồi nói đi mua thứ này, đi lấy thứ kia…, cảnh sát chỉ việc “ngoan ngoãn” làm theo yêu cầu. Không bao giờ có chuyện to tiếng hay tỏ thái độ bất lịch sự với mình, chỉ một lòng cúc cung “phục vụ”.

Hết 15 ngày sau khi đã có kết luận thì được thả, về Đại sứ quán đang chuẩn bị lên đường hồi hương theo lệnh của chính quyền Nhật thì có người của sở cảnh sát tới, mang theo một chiếc áo. Chiếc áo này tôi bỏ quên ở chỗ giam giữ. Mà thực ra cũng chẳng phải bỏ quên, áo rẻ tiền, lại cũ rồi, vứt đi chứ lấy làm gì. Nhưng họ phái 3 cảnh sát mang tới tận nơi, hỏi có phải áo của anh không, giao lại đường hoàng rồi mới đi”.

Ở Nhật, nếu vì lý do nào đó mà anh “ngủ bờ ngủ bụi” thì sẽ có cảnh sát đứng canh cho ngủ, không để ai làm phiền, khi nào anh tỉnh dậy họ có làm gì mới làm, tuyệt đối không quấy rầy giấc ngủ của anh, chỉ tận tụy đứng đó, giữ đồ và “canh giấc ngủ” cho anh!

Ông bạn này còn kể, có một ông già độc thân, cứ thi thoảng lại ăn trộm ít trái cây trong vườn nhà hàng xóm, để được đi tù! Thế là cứ ra tù là lại liền ăn trộm, vì ở trong tù sướng hơn ở ngoài nhiều. Trong đó, được chăm sóc tận tình và đối xử tử tế. Ở Nhật, cảnh sát và người nhà nước đúng nghĩa là “đầy tớ” luôn. Thử vi phạm giao thông mà xem, cứ ngồi trong xe bật điều hòa mát, họ tới ăn nói lễ phép, chỉ thiếu khúm núm xin được kiểm tra nữa thôi. Không bao giờ có chuyện hách dịch kiểu như ở Việt Nam, chứ đừng nói chuyện vòi tiền…

Anh ta nói, ở Nhật đúng là có hơi “phát xít” thật, vì quy tắc rất nghiêm, cái gì cũng phải nhất nhất tuân thủ, nhưng quyền con người cao lắm, không ai được nhân danh nhà nước để xúc phạm hay đối xử thô bạo với anh, dù anh có phạm tội gì đi chăng nữa.

Còn một chuyện lạ đời này nữa: Ví dụ, người dân trồng vài cây trái trong vườn nhưng chủ yếu để cho đẹp chứ rất ít khi ăn, thường để rụng đầy gốc, rồi ra siêu thị mua về dùng. Lý do là cây trái tự mình trồng thật đấy, nhưng vẫn không “chắc ăn”, cứ ra cửa hàng hay siêu thị mua về, ăn nếu lỡ có vấn đề gì thì có chỗ mà bắt đền. Thực phẩm trên thị trường Nhật gần như tuyệt đối an toàn, và nếu có nơi nào bán đồ mà ăn vào “có vấn đề gì” thì chỗ đó chỉ có điêu đứng. Oái oăm thay, ở ta mà muốn bán được hàng thì phải kèm theo câu “nhà làm”…

Những chuyện lan man không đầu không đuôi như thế nhưng cứ làm hiện dần lên hình ảnh của hai đất nước, như thuộc về hai cõi khác nhau. Đến bao giờ chúng ta mới có được một xã hội vừa nghiêm khắc nhưng lại cũng rất tự do và nhân văn, không còn coi “Sinh mạng con người chỉ như cái móng tay”* mà vụ án cô giáo Dung vừa minh họa một cách hùng hồn?

Ông bạn bảo, 200 năm nữa, may ra…

_____

*Lời thơ cô giáo Trần Thị Lam:

“Đất nước mình lạ quá phải không anh

Những chiếc bánh chưng vô cùng kì vĩ

Những dự án và tượng đài nghìn tỉ

Sinh mạng con người chỉ như cái móng tay…”

Bình Luận từ Facebook

7 BÌNH LUẬN

  1. https://www.youtube.com/embed/U6m7WLmAUeY

    The Last Samurai – The True Story 1 378 201 lần xem

    ****************************

    Người Hiệp Sĩ Đạo Cuối Cùng (The Last Samurai)

    ****************************

    Cảm tác nhân xem phim Người Hiệp Sĩ Đạo Cuối Cùng (The Last Samurai) (0) phim màu là một tác phẩm vó câu rộn ràng, hoành tráng ấn tượng rực rỡ. Phim bản Người Hiệp Sĩ Đạo Cuối Cùng tổng hợp lịch sử Nhật Bản thời Minh Trị Thiên Hoàng

    La Fayette

    https://en.wikipedia.org/wiki/Gilbert_du_Motier,_Marquis_de_Lafayette

    La Fayette và Jules Brunet là hai Chàng Ngự lâm Pháo
    thủ Phú Lăng Sa đã sáng lập bên cạnh Quốc phụ Hoa
    Thịnh Đốn của Hoa Kỳ và Quốc phụ Minh Trị của Nhật
    Bản Hiện đại.

    https://en.wikipedia.org/wiki/Jules_Brunet

    Jules Brunet là nguồn cảm hứng thành Nhân vật Nathan
    Algren trong phim Người Hiệp Sĩ Đạo Cuối Cùng

    (IN MYTHOLOGY:) Old gods dipped a coral blade into the Ocean
    And they pulled it out
    Four perfect drops fell back into the Sea
    They became the Islands of Japan
    (I SAY:) Japan was made by a handful of brave men
    Warriors are willing to give their lives for what seems to have become an honour
    (Prologue of The Last Samurai)

    Để tưởng nhớ Nhất Linh & Mishima MỘT LIỀU THUỐC ĐỘC & MỘT NHÁT KIẾM VÀO BỤNG ….
    sống & chết với khí phách của một NHÀ VĂN ….

    http://us.i1.yimg.com/us.yimg.com/i/mo/thelastsamuraibig2.jpg

    Bảo kiếm Thiêng gắn chặt Hồn Hiệp sĩ
    Hiện đại nối liền Truyền thống Sử thi (1)

    (Câu thơ khắc trên kiếm báu Hiệp sĩ Samurai – Nathan Algren trên đường ra trận)

    Minh Trị Thiên Hoàng khi nhận Gươm:
    «Khanh kể Trẫm nghe «Thầy» (2) thân thương
    Quốc sư chết như thế nào giữa chiến trường ? »
    (Nathan Algren trả lời:)
    «Thưa Ngài ! Không biết nói sao — Người chết như thế nào !
    Nhưng hạ thần mong kể với Ngài vì sao
    Người đã sống như thế nào ! »


    https://www.youtube.com/embed/sZTWCwqmgLc

    Last Samurai – Katsumoto

    Tinh hoa giai cấp Hiệp sĩ đạo
    Không chỉ giản đơn trong chiến đấu
    Không phải là Thắng hay Bại đâu
    Nhân sinh quan sống đầy trách nhiệm
    Với những gì tôn thờ dấn thân
    Khi Lý tưởng không còn nhỏ bé
    Vinh thân phì gia vì Tướng quân
    Hiến dâng Tất cả cho Dân tộc
    Sẽ hiện thành Sức mạnh Vô biên
    Đời hiệp sĩ đẹp đóa Anh đào
    Sống & Chết đều nét đẹp thanh cao
    Đất Phù Tang : Tinh hoa Võ đạo
    Quyện hòa châu Á vòm trời sao

    https://www.youtube.com/embed/h8EVGzL7PSI

    Quên Trách nhiệm trước Số phận & Hành động
    Tinh thần Hiệp sĩ khơi dậy cộng đồng
    Thông điệp giá trị Tinh thần Niên kỷ
    Công nghệ Thông tin lấn át diệu kỳ
    Trân trọng nâng niu từ ngàn năm cũ
    Thấm đẫm Hồn thiêng Sông núi thiên thu

    Tuổi Trẻ đang quên gì cần giữ :
    Tiên tổ ta trân trọng trao từ
    Giá trị Tinh thần tinh luyện Ngàn năm
    Chứng nhân Hiệp sĩ thấm đẫm Sử
    Tinh thần Võ sĩ đạo đỏ hồng thư

    Kỷ luật & Trách nhiệm cao với Đất Nước
    Giá trị Tinh thần tôi luyện ngàn năm
    Giai cấp Chiến binh Thị vệ đầu tiên
    Mài đúc Tướng Quân (3) Mạc Phủ Đằng Nguyên
    Tuyệt đối Trung thành + Can đảm + Danh dự
    Kiếm cung Trà đạo Hội họa Thi từ
    Thần Đạo thấm nhuần Hành động & Tư tưởng
    Một mất một còn đối diện tử thù
    Bình tĩnh bình thản trước mọi tình huống
    Tinh thần An nhiên Thiền tông vốn chuộng
    Giản nhận Sống/Chết nhẹ như đời sống
    Anh Đào bùng nở mưa xuân lìa cành

    https://www.youtube.com/watch?v=RrexMdq_Pz8
    The Last Samurai – the last battle

    Mỏng manh tuyệt vời nương theo làn gió
    Ngắn ngủi hai lần tuyệt đẹp hóa thân:
    Khi nở rực rỡ dưới ánh nắng xuân
    Khi bay theo gió thoảng lìa trần
    Hiệp sĩ tự ví đời mình đẹp như
    Đời sống Anh đào trực điện Không hư
    Sống/Chết đều có nét đẹp khác nhau
    Hiệp sĩ : Người can trường xem Sinh/Tử
    Vinh dự đẹp như Anh Đào giã từ
    Không lưỡng lự ngay trước mặt kẻ thù
    Dù phanh bụng chứ không mất danh dự
    Nét đẹp Tinh thần Nhật Bản ngày xưa
    Mong nước Nhật thoát ra nhục nhã
    Phương Tây uy hiếp tận xứ nhà
    Tây Hương (4) bảo vệ quyền hiệp sĩ
    Đại Bảo (4) buộc cắt tóc nhập gia
    Gác gươm vào Thiên Hoàng quân đội
    Mâu thuẫn cuộc tương tàn xót xa
    Nồi da xáo thịt hồi chung cuộc
    Tây Hương tự sát theo cung cách
    Hiệp sĩ Võ sĩ đạo gióng lên tiếng chuông
    Dư âm vọng mãi Hồn Nhật Bản
    Hiểu sức mạnh Tinh thần Hiệp sĩ
    Giai cấp Thị vệ Cận vệ giờ cuối cùng
    Trung hiếu trọn đời vì Tổ Quốc
    Đánh bại hạm đội Trung – Lữ Thuận
    Hải chiến : Nga tan eo Đối Mã (5)
    «Chiến tranh Kinh tế» thắng gần xa

    https://www.youtube.com/embed/bWcjYm-tjBE

    SABATON – Shiroyama

    Không phải Ai khác đã giúp họ
    Chính người Nhật làm nên điều đó
    Từ Đất Nước suy tàn mọi mặt
    Dưới triều đại Sứ quân (3) Đức Xuyên
    Tinh thần Hiệp sĩ giàn bệ phóng
    Dân Nhật vươn lên kinh thế giới
    Xuyên trong suốt Thế kỷ 20
    Từng chiến thắng cũng từng chiến bại
    Lúc tưởng chừng chiếm trọn Á Châu
    Lúc tưởng như không bao giờ ngóc đầu
    Giờ đây nước Nhật siêu cường quốc

    https://www.youtube.com/embed/fd7FsADjq0E

    The Last Samurai – Erhu Cover – Hans Zimmer

    Thế giới kính nể phục tài sâu
    Tinh hoa giai cấp Hiệp sĩ đạo
    Không chỉ giản đơn trong chiến đấu
    Không phải là Thắng hay Bại đâu
    Một Triết lý sống đầy Trách nhiệm
    Với những gì tôn thờ dấn thân
    Khi Lý tưởng không còn nhỏ bé
    Vinh thân phì gia vì tướng quân
    Hiến dâng Tất cả cho Dân tộc
    Sẽ hiện thành sức mạnh vô biên

    Phim hoành tráng gợi nên nhiều xúc động
    Bao suy tư trăn trở Niên kỷ này
    Samurai là Ai ?
    Phục vụ Nhật Hoàng người lính ngự lâm
    Nội chiến triền miên tang tóc sứ quân
    Để trở thành Samurai thực thụ
    Nam nhi luyện kiếm ngay thuở nhỏ
    Bảo kiếm ngắn dài tóc búi sau
    Trung thành tuyệt đối nguyên tắc thượng đẳng
    Phụng sự không điều kiện cho Minh chủ
    Kể cả bắt đi vào vĩnh hằng

    https://www.youtube.com/embed/-5xKq2vPUew

    The Last Samurai: Seppuku

    Một cánh hoa Anh Đào dù nở rộ
    Hấp lực lắm gì thưởng ngoạn nức nô
    Trăm triệu Anh Đào nở bên Phú Sĩ
    Ôi diệu kỳ vẻ đẹp xứ Phù Tang !
    Cựu chiến binh Hoa Kỳ can đảm
    Xin rời vĩnh viễn Tổ quốc Chú Sam
    Trở lại xứ Phù Tang thôn giã
    Nơi đang chờ Góa phụ Nhật sang trang

    * * *

    Cựu sĩ quan người hùng trận đánh
    Tàn sát bao bộ lạc da đỏ nhanh
    Buồn chán vùi mình trong bia rượu
    Chiến tranh kết thúc thay vì vinh quang
    Tìm quên lãng quá khứ bạo hành
    Tâm trí lúc nào cũng hiện hình ảnh:
    Người da đỏ đàn bà trẻ em giết hại dã man

    https://www.youtube.com/watch?v=0L3-75WeU0M
    Le dernier samouraï | Musique de méditation

    Minh Trị Thiên Hoàng khi nhận gươm
    «Khanh kể Trẫm nghe Thầy thân thương
    Quốc sư chết như thế nào giữa chiến trường ? »
    (Nathan Algren trả lời:)
    «Thưa Ngài ! Không biết nói sao. Người chết như thế nào !
    Nhưng hạ thần mong kể với Ngài vì sao
    Người đã sống như thế nào ! »
    Tinh hoa giai cấp Hiệp sĩ đạo
    Không chỉ giản đơn trong chiến đấu
    Không phải là Thắng hay Bại đâu
    Một Triết lý sống đầy Trách nhiệm
    Với những gì tôn thờ dấn thân
    Khi Lý tưởng không còn nhỏ bé
    Vinh thân phì gia vì tướng quân
    Hiến dâng Tất cả cho Dân tộc
    Sẽ hiện thành sức mạnh vô biên

    Paris – đầu Xuân 2004

    Nguyễn Hữu Viện

    https://www.youtube.com/watch?v=zT4L6Udxwdg

    The Last Samurai – Kendo training

    0. Người Hiệp Sĩ Đạo Cuối Cùng (The Last Samurai) phim màu là một tác phẩm vó câu rộn
    ràng, hoành tráng ấn tượng rực rỡ. Phim bản Người Hiệp Sĩ Đạo Cuối Cùng tổng hợp lịch sử Nhật
    Bản thời Minh Trị Thiên Hoàng. The Last Samurai – Người Hiệp Sĩ Đạo Cuối Cùng quay quanh
    một giai đoạn lịch sử ngắn ngủi trong lịch sử Nhật Bản vào thế kỷ 19. Sau khi Minh Trị Thiên
    Hoàng lên ngôi năm 1868 nhờ công lao của Nhật Bản Tam Kiệt xuất thân từ giai cấp Hiệp Sĩ Đạo
    Samurai : Mộc Phòng Hạnh Nhất, Tây Hương Hàng Thịnh và Đại Truy Bảo Lợi Thông. Cả ba Tam
    Kiệt đều có chung mong nước Nhật thoát nhục nhã trước Phương Tây uy hiếp ngay tận xứ nhà.

    Vào thế kỷ 17 – 19, Nhật Hoàng mất quyền lực vì hoàn toàn bị các Tướng lãnh Sứ quân (Shogun)
    chi phối. Năm 1868, giai cấp chiến binh Samurai dẹp tan Lãnh sứ quân Shogun và đưa Nhật Hoàng
    trở lại vị trí tối thượng. Năm 1877, giai cấp Hiệp Sĩ Đạo Samurai bất mãn trước chính sách canh
    tân & hiện đại hóa đất nước đang phá hủy văn hóa truyền thống. Đứng đầu là vị tướng tài năng
    Saigo Takamori và Giai cấp Hiệp Sĩ Đạo Samurai đã phản loạn mong đổi thay kế hoạch Thiên
    Hoàng. Nhật Hoàng phải huy động toàn bộ quân đội hiện đại để dẹp tan binh đoàn hơn 30 ngàn
    chiến binh Hiệp Sĩ Đạo Samurai can trường. Samurai có nghĩa gì ? Samurai xuất hiện ở Đất nước
    Hoa Anh Đào vào cuối thế kỷ 7, đầu thế kỷ 8. Năm 702, Samurai được chính thống hóa bởi Nhật
    Hoàng. Võ sĩ đạo: Thị vệ viễn kiến.

    https://www.youtube.com/embed/c5c8EOtRQLE

    Trước khi vào phim The Last Samurai, ta thấy một chữ Hán – Nhật trên màn ảnh: chữ Thị. Chữ
    «Thị» trong tiếng Nhật đọc là Samurai. Chữ «Thị» là chữ được ghép bởi chữ «Nhân» đứng trước
    mặt chữ «Tự».
    «Nhân» + «Tự» = Samurai, Hiệp Sĩ Đạo, Võ sĩ đạo.
    «Nhân» có nghĩa là Người.
    «Tự» có nghĩa là đền, chùa hay dinh quan.

    Nhân đứng trước cửa dinh quan, cửa chùa có ý ám chỉ là người đầy tớ, người hầu. Danh từ quân sự,
    có thể gọi Samurai là Người Thị vệ, Cận vệ. Hiểu như thế mới dễ dàng phân biệt được hai chữ
    Hiệp Sĩ Đạo ( Samurai) & Võ Sĩ Đạo (Bushido). Hiệp Sĩ Đạo &
    Võ Sĩ Đạo là hai chữ tuy hai mà một và tuy một nhưng lại là hai.

    https://www.youtube.com/embed/LMT1r9IpIf0

    Last Samurai – Self Discipline

    Samurai do Triều đại Mạc Phủ Đằng Nguyên trong Thế kỷ 12 thiết lập tạo ra giai cấp chiến binh
    trung thành bảo vệ ngôi vị Tướng Quân (Shogun) dòng họ Đằng Nguyên. Tính đến nay, giai cấp
    Samurai cuối cùng đã tan rã hơn 130 năm, nhưng Tinh thần Võ sĩ đạo Samurai vẫn mãi mãi tiềm
    tàng trong Tinh thần Nhật Bản. Hiệp Sĩ Đạo không sợ hãi trước kẻ thù. Hiệp Sĩ Đạo lăn xả vào kẻ
    thù để chiến đấu chỉ với một lý tưởng bảo vệ đến cùng quyền lợi tính mạng Người mình Tôn thờ.
    Khi biết rằng có thể thua, Hiệp sĩ Chân chính không chọn đầu hàng trong Danh dự (!) như theo
    quan niệm nhân sinh quan thỏa hiệp Chàng Ngự lâm pháo thủ phương Tây, mà chỉ chọn cái Chết
    trong Danh dự: Tự vẫn bằng cách thọc Kiếm ngắn vào bụng.

    http://www.youtube.com/v/askfwy6DY7M&hl=fr_FR&fs=1&

    Sự phục hồi nhanh chóng của nước Nhật sau chiến tranh thế giới thứ hai vẫn là một trong những kỳ
    tích của thế giới đương đại và cũng là một câu hỏi luôn đặt ra trước những nhà nghiên cứu về
    nguyên nhân nào, bí quyết nào đã làm nên «sức mạnh Nhật Bản», «huyền thoại Nhật Bản»?

    https://www.youtube.com/embed/bIs3ibPgosE
    Battle of Nagashino 1575

    • http://us.i1.yimg.com/us.yimg.com/i/mo/thelastsamuraibig2.jpg

      Bảo kiếm Thiêng gắn chặt Hồn Hiệp sĩ
      Hiện đại nối liền Truyền thống Sử thi (1)

      (Câu thơ khắc trên kiếm báu Hiệp sĩ Samurai – Nathan Algren trên đường ra trận)

      https://www.youtube.com/watch?v=SfelTc-N6FI
      明治天皇の決意(ラストシーン)【ラストサムライ】
      Thái độ quả quyết của Minh trị Thiên hoàng (màn kết thúc) [Người Hiệp Sĩ Đạo Cuối Cùng (The Last Samurai)]

      Minh Trị Thiên Hoàng khi nhận Gươm:
      «Khanh kể Trẫm nghe «Thầy» (2) thân thương
      Quốc sư chết như thế nào giữa chiến trường ? »

      (Nathan Algren trả lời:)
      «Thưa Ngài ! Không biết nói sao — Người chết như thế nào !
      Nhưng hạ thần mong kể với Ngài vì sao
      Người đã sống như thế nào ! »

      https://www.youtube.com/embed/sZTWCwqmgLc

      Last Samurai – Katsumoto

  2. Các bàn luận chưa nói được điều cơ bản
    Nhật thực hiện duy tân từ thế kỷ trước.
    Thực chất, đó là làm cách mạng tư sản, thực hiện chủ nghĩa tư bản.
    Đó là nguyên nhân gốc.

    Còn VN thì diệt tư bản, diệt sở hữu tư nhân.
    100 triệu dân Việt không đứa nào có quyền tư hữu đất đai, chỉ có quyền “sử dụng đất”.
    Đất đai thuộc “sở hữu toàn dân, do Nhà Nước đại diện”
    Xem thử: Té ra, Nhà Nước rặt đảng viên.

  3. Xin lỗi. Dân trí VN. thời CS. thua Nhật nhiều mặt, nhất là không những tự hào các thứ
    chẳng ra gì mà còn vô liêm sỉ chường mặt ra cho thiên hạ nguyền rũa và khinh bỉ !

  4. Nước Nhật có mấy ngàn năm lịch sử ?
    Người Nhật có cần cù chịu khó thông minh ?
    Nước Nhật có đảng lãnh đạo tài tình ?
    Hay chỉ có tự do, nhân tình nhân ái ?

  5. “Bất tri tam bách dư niên hậu”
    Người Nhật có đuổi kịp người Việt ta ?

Comments are closed.