Cù Tuấn, dịch
9-2-2023
Tóm tắt: Chiến tranh đang gia tăng tại một chuỗi các ngôi làng ở mặt trận phía đông, nơi các bác sĩ phải vật lộn để xử lý hàng loạt thương tích khủng khiếp và các binh sĩ lo lắng về việc quân đội Nga đưa những đợt tân binh đến.
NEVSKE, Ukraine – Tại một ngôi làng nhỏ ở miền đông Ukraine, tâm điểm của giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến, Lyudmila Degtyaryova đo lường bước tiến của Nga bằng cách lắng nghe tiếng nổ của đạn pháo đang bay tới.
Ngày càng có nhiều tiếng đạn pháo hơn. Và tiếng nổ đến thường xuyên hơn, khi quân đội Nga tiến về phía trước.
“Bạn nên đi xem pháo hoa ở đây,” bà Degtyaryova, 61 tuổi, nói khi tiếng pháo rít gào khắp xung quanh. “Nó giống như lễ kỷ niệm năm mới”.
Quân đội Nga đang chuẩn bị phát động một cuộc tấn công mới, mà có thể sớm nuốt chửng ngôi làng Nevske của bà Degtyaryova, và có lẽ nhiều ngôi làng khác nữa ở khu vực miền đông Ukraine, vốn được gọi là Donbas. Nhưng tác động của cuộc tấn công tăng cường của Nga đang được cảm nhận ở các thị trấn và làng mạc dọc theo hàng trăm dặm của mặt trận phía đông này.
Quân đội Ukraine đang kiệt quệ, đã phàn nàn rằng họ đang bị áp đảo về quân số và trang bị vũ khí, ngay cả trước khi Nga đưa phần lớn trong số khoảng 200.000 tân binh vừa được huy động đến đây. Và các bác sĩ tại các bệnh viện nói về những tổn thất ngày càng lớn khi họ phải vật lộn để chăm sóc cho các binh sĩ với những vết thương khủng khiếp.
Những thường dân sống tại các thành phố trên đà bước tiến đã được lên kế hoạch của Nga, một lần nữa phải đối mặt với quyết định đau đớn, là nên rời đi hay ở lại và chờ đợi thảm họa sắp tới. Khu vực này ở phía bắc Donbas là một trong những khu vực cuối cùng được giải phóng trong một cuộc tấn công chớp nhoáng của Ukraine vào mùa thu năm ngoái, khiến người dân địa phương hy vọng rằng những ngày tháng đau thương của họ đã qua.
Nhưng chiến tranh đã quay trở lại. Hai tuần trước, một quả đạn pháo của Nga đã đâm xuống sân của bà Degtyaryova, và khi bà đang dự tính về tương lai của mình vào cuối tuần, những gì còn lại trong nhà kho của bà vẫn còn âm ỉ cháy.
Bà Degtyaryova có vài con thỏ, vịt và ba con bò đang mang thai cần chăm sóc. Một con gà, với lông của nó bị cháy một phần trong lần pháo kích gần đây, hiện đang nằm hồi phục trên đệm cỏ khô, bàn chân nhỏ bị thương của nó được bó bột tự chế.
Bà than thở, nếu quân Nga quay lại, bà sẽ phải chạy trốn.
“Thành thật mà nói, tôi đã bắt đầu thu dọn đồ đạc của mình,” bà nói. “Những người lính sẽ che đỡ cho tôi và tôi sẽ ra đi. Tôi sẽ thả những con bò của mình ra ngoài và tôi sẽ đi. Tôi sẽ không muốn quay lại đây nữa”.
Khi nào và ở đâu cuộc tấn công mới sẽ bắt đầu một cách nghiêm túc thì vẫn chưa rõ ràng, nhưng các quan chức Ukraine hết sức lo ngại. Quân đội Ukraine đã bất chấp những đánh giá thấp về họ trước chiến tranh, cản trở những nỗ lực ban đầu của Nga nhằm chiếm thủ đô Kyiv, và cuối cùng đẩy lùi quân Nga ở phía đông bắc và phía nam.
Nhưng quân Nga cứ tiếp tục tràn đến. Hiện nay, lực lượng mới được điều động đang hoàn thành huấn luyện và bước vào thực địa; quân bao gồm nhiều binh lính như đã tham gia cuộc xâm lược đầu tiên vào năm ngoái.
Serhiy Haidai, thống đốc khu vực Luhansk, bao gồm cả Nevske, cho biết tân binh Nga có thể sẵn sàng chiến đấu trong ít nhất hai tuần – sớm hơn nhiều so với tốc độ chuyển tới của các vũ khí mới của phương Tây, bao gồm xe tăng và xe chiến đấu bọc thép hạng nặng, dự kiến sẽ đến Ukraine.
“Họ có rất nhiều quân,” ông Haidai nói về những tân binh Nga. “Số này không phải là những người lính chuyên nghiệp, nhưng vẫn có 200.000 người đang nhắm bắn về hướng của chúng tôi.”
Nga được cho là sẽ có một cú đấm mạnh, nhằm đảo ngược gần một năm thất bại liên miên. Trong khi một cuộc tấn công mới vào Kyiv hiện được coi là không thể xảy ra, quân Nga có thể sẽ cố gắng giành lại các vùng lãnh thổ mà họ đã mất vào mùa thu năm ngoái. cũng như kiểm soát hoàn toàn Donbas, mục tiêu trọng điểm của Tổng thống Nga Vladimir V. Putin.
Các nhà phân tích quân sự cho rằng một kịch bản có thể xảy ra là quân Nga sẽ tràn xuống từ phía bắc và tiến lên từ phía nam theo hình vòng cung, tạo ra một hình móng ngựa lớn có thể cắt đứt các tuyến tiếp tế của Ukraine chạy từ phía đông sang phía tây. Việc này sẽ đặt những ngôi làng như Nevske vào tuyến đường trực tiếp mà quân Nga có thể tiến tới.
Đối với người dân địa phương, đó sẽ là một thảm họa. Ở đây, ở rìa xa của cuộc tấn công của Ukraine, mọi người chưa được trải nghiệm thành quả của sự giải phóng như cách mà những người Ukraine xa hơn về phía tây đã trải qua. Vẫn không có điện hoặc nước và cuộc chiến chưa bao giờ lắng xuống. Những cánh đồng hoa hướng dương đen chưa thu hoạch lổn nhổn những miệng hố bom phủ đầy tuyết, và trên đường rải rác những chiếc xe tăng bị đốt cháy, bom mìn chưa nổ và thường xuyên khiến gia súc bị chết. Đi qua khu vực này, thỉnh thoảng người ta bắt gặp những cái xác hoặc những bộ xương lạnh cóng của bò và vịt.
Ở Makiivka, ngay phía bắc Nevske, 5 con bò của Ruslan Vasilchenko đã bị chết, và những con còn lại bị buộc túm tụm vào trong một chuồng trại nhỏ đầy mảnh đạn. Trong vườn nhà anh, có một chiếc xe tăng bị đốt cháy và hai chiếc ô tô bị phá hủy đang còn ở trong sân nhà. Vasilchenko nói rằng anh cho là mọi thứ sẽ sớm trở nên tồi tệ hơn nhiều.
“Trong vài ngày qua, những người lính đã đến và bảo chúng tôi không được rời khỏi nhà của mình,” anh nói.
Giai đoạn đầu tiên của cuộc tấn công của Nga đã bắt đầu. Quân đội Ukraine nói rằng Bakhmut, một thành phố phía đông Ukraine mà quân Nga đã cố gắng đánh chiếm kể từ mùa hè, có khả năng sẽ sớm thất thủ. Ở những nơi khác, quân Nga đang tiến quân theo từng nhóm nhỏ và thăm dò tiền tuyến để tìm kiếm những điểm yếu của Ukraine.
Những nỗ lực này đã gây căng thẳng cho quân đội Ukraine, vốn đã kiệt sức sau gần 12 tháng giao tranh ác liệt.
Quân đội Ukraine nói rằng họ có xe tăng và pháo, nhưng cả hai thứ này đều không đủ, và họ có ít đạn dược hơn nhiều so với đối thủ. Quân đội Nga cũng đã bắt đầu trang bị vũ khí tinh vi hơn, như xe tăng T-90, được trang bị công nghệ có khả năng phát hiện hệ thống nhắm mục tiêu của vũ khí chống tăng như Javelin do Mỹ sản xuất, hạn chế hiệu quả của chúng.
Tuy nhiên, phần lớn, thách thức bắt nguồn từ những con số.
“Cực kỳ khó khăn khi bạn có 50 người và họ có 300 người,” một người lính bộ binh 35 tuổi tên là Pavlo, người đã bị một mảnh lựu đạn phóng tên lửa găm vào mắt gần Bakhmut, cho biết. “Bạn bắn chết họ và họ cứ lao đến hết lượt này đến lượt khác. Họ đông quá.”
Tổn thất của quân Ukraine là nghiêm trọng. Các binh sĩ trong đội quân tình nguyện có tên Carpathian Sich, đóng gần Nevske, nói rằng khoảng 30 chiến binh trong nhóm của họ đã chết trong những tuần gần đây, và các binh sĩ nói, đùa thì ít mà thật thì nhiều, rằng hầu hết mọi người đều bị sốc.
“Giờ đang là mùa đông và các vị trí đều mở; không có nơi nào để trốn cả,” một người lính từ đơn vị có mã hiệu Rusin cho biết.
Tại một bệnh viện tuyến đầu ở Donbass, nhà xác chất đầy thi thể binh lính Ukraine trong những chiếc túi ni lông màu trắng. Tại một bệnh viện khác, những chiếc cáng chở thương binh phủ chăn giữ nhiệt màu vàng chen chúc ở các hành lang, và một dòng xe cứu thương đều đặn chạy tới từ mặt trận, gần như suốt cả ngày.
Myroslav Dubenko, 36 tuổi, một bác sĩ phẫu thuật quân sự tại bệnh viện trên, lướt qua những bức ảnh chụp những người lính với những vết thương khủng khiếp: một hàm dưới bị nổ tung, một nửa khuôn mặt bị mất. Một người lính được đưa vội vào phòng cấp cứu với cổ họng bị cắt toang ra, từ tai này sang tai kia. Bác sĩ Dubenko đã nhanh chóng điều trị vết thương và người lính đã sống sót.
Bác sĩ Dubenko nói: “Trong đời sống dân sự, bạn biết rằng dù ca trực của bạn khủng khiếp đến đâu thì sớm muộn gì nó cũng sẽ kết thúc. Ở đây, bạn không bao giờ biết khi nào nó sẽ kết thúc.”
Không chỉ là dòng người lính bị thương đang ăn mòn dần sức lực các bác sĩ; các dân thường cũng là nạn nhân thường xuyên của các cuộc tấn công của Nga. Đối với Andriy Drobnytsky, một bác sĩ quân y 27 tuổi, đây là một phần trong chiến lược có chủ ý nhằm làm quá tải các bệnh viện quân sự của Ukraine. Tuần trước, một quản ngục đã nghỉ hưu được đưa vào bệnh viện quân đội nơi bác sĩ Drobnytsky đang làm việc, bàn tay của anh bị nổ tung do một quả đạn cối phát nổ khi anh đang nhặt củi. Bác sĩ Drobnytsky đã hỗ trợ khâu lại bàn tay của anh ta, có lẽ đã cứu được ngón trỏ.
“Nếu có nhiều nạn nhân, chúng ta sẽ bị phân tâm,” anh nói. “Bạn không thể bỏ rơi họ, phải không?”
Liệu Nga có thể tận dụng sức mạnh quân số của mình hay không là một câu hỏi mở. Binh lính Nga, theo đánh giá của Ukraine và phương Tây, đang chết với số lượng lớn hơn nhiều. Các quan chức Mỹ hiện ước tính số binh sĩ Nga bị thương và thiệt mạng lên tới gần 200.000 người, một tỷ lệ thương vong đáng kinh ngạc.
Trong chỗ ngủ tại một căn cứ gần Bakhmut, một người lính có biệt hiệu là Badger lôi ra một chiếc túi vải và đổ những thứ bên trong nó lên một chiếc giường cũi. Bên trong có nửa tá dao – một con dao có chuôi làm từ móng hươu – chiến lợi phẩm mà anh ta nói rằng anh ta đã lấy được từ xác của những người lính Nga đã chết.
“Chúng tôi cũng mất nhiều người, nhưng họ thì mất số lượng người lớn hơn rất nhiều,” Badger nói. “Chúng tôi đã tiêu diệt họ với số lượng lớn.”
Trở lại gần Nevske, những người lính từ Carpathian Sich cho biết họ có đủ đạn dược để bám trụ vào lúc này. Một người lính, với biệt hiệu là Diesel, đã cho xem các đoạn video trên điện thoại của anh ta, cho thấy thi thể của những người lính Nga mà anh ta đã giết khi họ đến quá gần.
Anh nói, kể từ khi bắt đầu cuộc chiến, người Nga tiếp tục phạm những sai lầm ngu ngốc. Diesel cho biết, từ một sĩ quan đã chết, anh ta đã lấy một chiếc máy tính bảng mà không có khóa mã truy cập. Máy tính bảng này có tọa độ của tất cả các quả mìn và tay súng bắn tỉa của họ.
Trong một đoạn video mà anh ta ghi lại tại tiền tuyến, Diesel tiếp cận một thi thể nằm trên tuyết, họng súng trường của anh ta chĩa vào đầu cái xác.
“Xin chào,” anh thì thầm sau khi xác định người đàn ông này đã chết. “Cậu ngủ có ngon không?”