Trân Văn
5-8-2021
Không bỏ ai lại phía sau – đã trở thành điều mà cả cựu Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (1) lẫn tân Thủ Tướng Phạm Minh Chính (2) thay nhau lặp đi, lặp lại từ khi COVID-19 bùng phát, trở thành đại dịch toàn cầu.
Tuy “no one left behind” có từ lâu và phổ biến ở phương Tây nhưng đó không phải khẩu hiệu. Đó là phương châm cả cho hoạch định chính sách phát triển kinh tế, xã hội lẫn trên chiến trường và theo sau luôn có đủ loại giải pháp nhằm “không bỏ ai lại phía sau”…
Còn tại Việt Nam, sau khi giới lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền vay mượn ý tưởng của thiên hạ, bi bô như thế, thực tế cho thấy… đúng là không ai rớt lại phía sau bởi tất cả đều tự phải rướn phía trước cho đến lúc kiệt sức!
***
Suốt bốn đợt dịch kéo dài từ năm ngoái đến nay, có người Việt nào không thấy thắt lòng khi đồng bào và cũng là đồng loại của mình khốn khổ, không thấy thổn thức khi “bầu” và “bí” hỗ trợ nhau bằng đủ mọi cách bởi “chung một giàn”?
Chẳng riêng mạng xã hội, hệ thống truyền thông chính thức cũng đầy những lời tán thán trước vô số thông tin, hình ảnh chứng tỏ, bất kể thế nào, mức độ tai họa trầm trọng và tương lai chưa biết ra sao thì nạn dân vẫn giúp nhau, “người vẫn thương người”!
Tuy nhiên sự sẻ chia hết sức tử tế ấy vẫn không đủ để nâng đỡ nhiều nạn dân, khiến họ an tâm về tương lai của chính họ và gia đình họ. Hàng triệu, hàng triệu người đã rời bỏ trú xứ, lên đường về quê lánh nạn. Đàn ông, phụ nữ, người già, kể cả trẻ thơ… ra đi bằng mọi cách: Phần lớn dùng xe hai bánh gắn máy nhưng cũng không ít người đạp xe, đi bộ! Không ít người phải vượt qua quãng đường hàng ngàn cây số… May mắn cho họ và cũng là may mắn cho xứ sớ này là đã có hàng ngàn, hàng chục ngàn người tham gia tiếp sức: Tặng thực phẩm, nước uống, tặng tiền, cho xăng, giúp sửa xe… Nhiều người Việt hai lần ứa nước mắt, một lần cho những nghịch cảnh và một lần nữa trước tình thương!
Song tình thế đã khác. Nếu theo dõi diễn biến mạng xã hội. Nhiều người, nhiều giới, kể cả doanh giới vốn tận lực “chia ngọt, sẻ bùi” cũng đã kiệt sức. Chẳng cá nhân, nhóm, doanh nghiệp nào đủ khả năng tiếp ứng đồng bào của mình ròng rã nhiều tháng!
Giữa bối cảnh COVID-19 lan tràn, sinh hoạt, sản xuất, kinh doanh đình đốn, chính phủ hoan hỉ khoe… nguồn thu vẫn tăng! Hồi cuối tháng 5, Tổng cục Thuế loan báo: Bất chấp dịch, nguồn thu cho ngân sách trong năm tháng đầu năm tăng 120% so với cùng kỳ năm ngoái (3). Đầu tháng 7, Bộ Tài chính cho biết thêm: Thu ngân sách trong sáu tháng đầu năm nay bằng 57,7% dự tóan, tăng 15,3% so với cùng kỳ năm 2020, trong khi chi (bao gồm cả chi cho hoạt động phòng, chống dịch) chỉ khoảng 41,2% dự toán. Nói cách khác, dù đã phong tỏa nhiều nơi trong sáu tháng đầu năm, trong đó có TP.HCM, nhiều người, nhiều giới khốn đốn, chi tiêu của chính phủ vẫn… thấp hơn gần 10% so với dự chi (4).
Năm ngoái, khi dân chúng lẫn doanh giới vất vả vật lộn với đủ loại khó khăn do dịch COVID-19, chính phủ Việt Nam từng loan báo, sẽ chi 62.000 tỉ hỗ trợ nhưng cuối cùng, 62.000 tỉ này trở thành thứ mà dân chúng mỉa mai, muốn có thì… lên TV mà nhận!
Thượng tuần tháng 7 năm nay, tại cuộc họp báo công bố khoản hỗ trợ mới trị giá 26.000 tỉ, Bộ trưởng Lao động – Thương binh – Xã hội phân bua, sở dĩ gói hỗ trợ 62.000 tỉ bị mỉa mai vì nhiều tiêu chí chặt chẽ, nhiều thủ tục, thời gian xem xét có khi phải cả tháng, nhanh cũng mất 10 ngày, song giờ, quyết định hỗ trợ mới sẽ rút ngắn thời gian, thủ tục chỉ còn bốn ngày, thêm ba ngày để giải ngân, nghĩa là trong vòng tối đa bảy ngày, tiền hỗ trợ sẽ đến tay người cần được giúp bởi… làm chậm là có lỗi với dân, làm sai thì có tội với dân (5)… Sắp bảy lần của bảy ngày nhưng đã có bao nhiêu cá nhân, gia đình được hỗ trợ từ gói hỗ trợ mà chính phủ tuyên bố là… táo bạo chưa từng có ấy?
***
Nếu có hỗ trợ… táo bạo chưa từng có, chắc chắn cũng sẽ không có cảnh nhiều người Việt run rẩy vì đói, khát, vât vưởng, vật vờ do không còn nơi náu thân. Chắc chắn nhiều người Việt không ứa nước mắt khi phải chứng kiến đồng bào của mình lũ lượt rời bỏ trú xứ, chấp nhận ăn bờ, ngủ bụi để về quê tránh cả dịch lẫn cảnh đói, khát. Nếu có hỗ trợ… táo bạo chưa từng có, chắc chắn người Việt không phải tự thành lập những nhóm kiểu như… giúp thở vì nhiều đồng bào mắc dịch song không những không đủ nơi cứu chữa mà còn thiếu cả bình chứa oxy (6). Nếu có hỗ trợ… táo bạo chưa từng có cũng sẽ không có chuyện càng ngày càng nhiều nạn dân xin giúp táng cha mẹ, vợ con (7).
Làm sao có thể hỗ trợ… táo bạo chưa từng có khi cả ngân sách trung ương và ngân sách địa phương vừa bố trí kinh phí cho các nhiệm vụ chi phòng, chống dịch COVID-19, vừa phải bảo đảm cơ sở vật chất và các điều kiện cần thiết phục vụ công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 15 và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 (5). Chưa kể hỗ trợ… táo bạo chưa từng có thì làm sao chính phủ còn cơ hội để khoe, bất chấp dịch, sáu tháng đầu năm nay, thu cho ngân sách vẫn tăng và giảm được chi?
Sau ông Nguyễn Xuân Phúc, ông Phạm Minh Chính tiếp tục bi bô: Không bỏ ai lại phía sau – vì tất cả người Việt bất kể giàu – nghèo, đàn ông – đàn bà, người già – trẻ con bị đẩy vào tình thế phải ráng bươn lên phía trước bởi hệ thống chính trị này, hệ thống công quyền này không bận tâm đến ai. Hôm qua, chính quyền tỉnh Thừa Thiên – Huế đã chấp nhận đón nhận 23 cư dân Thừa Thiên – Huế về quê lánh nạn sau khi họ kêu cứu vì… không được về nhà. Một viên chức hữu trách của Thừa Thiên – Huế tuyên bố sẽ điều tra , xử lý những ‘chuyến xe 0 đồng’ (những chuyến xe do các doanh nghiệp vận tải thực hiện để giúp các nạn nhân về quê nhưng không lấy tiền) vì làm tình hình phức tạp hơn (8).
Không bỏ ai lại phía sau theo kiểu Việt Nam dường như là vì sẽ không còn ai ở phía sau. Không cố đi, thậm chí bò, trườn tới phía trước thì không còn cơ hội hiện hữu ở Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam sau đại dịch nữa!
Chú thích
(3) https://tuoitre.vn/ngan-sach-tang-thu-5-thang-dau-nam-2021-bat-chap-dich-20210531191351566.htm
(6) https://vnexpress.net/cha-de-atm-gao-lam-atm-oxy-cho-benh-nhan-4335660.html
(7) https://plo.vn/thoi-su/lanh-dao-chinh-phu-va-tphcm-vao-cuoc-tu-status-thay-co-oi-1005809.html
(8) https://plo.vn/xa-hoi/23-nguoi-hue-phai-cau-cuu-cong-an-da-nang-da-duoc-ve-hue-cach-ly-1005991.html
” không bỏ ai lại phía sau” nhưng sẵn sàng bỏ nước đảng lại phía sau khi đã đủ đk lập An tòa Khu ở bển. Hihihi. Những lão bô không bỏ nước đảng ra đi là vì mồ mả ông cha vẫn chình ình ở nước đảng. Nếu hốt được cho sang ATK thì mấy lão í làm liền, hốt liền( mượn nhời cố đồng chí Bá Thanh)
Không ai bị bỏ lại phía sau.
Bị bỏ lại ở vệ đường thì nhiều
‘không bỏ ai lại phía sau’
Vấn đề vẫn là “ai” là ai thui . Ố Nguyễn Đình Cống đã hân hoan thông báo các gia đình có công với cách mạng như ổng đã nhận được 2 triệu mà hổng phải thủ tục thủ tiếc gì cả . Thế là tốt rồi, thế là không bỏ “ai” lại phía sau rồi . Cứ thử tưởng tượng 1 gia đình cách mạng, hay gia đình đảng viên mà lâm vào cảnh khổ như đám phó thường dân Nam bộ, i mean Đamn, dân mình sẽ nhảy đông đổng lên ngay . Phạm Đình Trọng tính nhẩm cũng biết 1 mạng đảng viên giá chót cũng bằng 5000 mạng dân thường ở Cố Đô . Cứ thử tưởng tượng đứa trẻ 9 ngày tuổi vừa rồi là con của 1 gia đình cách mạng, Đảng sẽ phát ngay 1 căn nhà cho cả gia đình, tiêm Pfizer và nuôi sống cả gia đình suốt mùa dịch luôn đấy chớ lại . Nếu không mà yên với dân mình ấy à ?
“Không bỏ ai lại phía sau theo kiểu Việt Nam dường như là vì sẽ không còn ai ở phía sau”
Gần đúng . Không còn ai thuộc gia đình cách mạng ở phía sau thì chính xác hơn . Như vậy mới phù hợp với đạo lý “đền ơn đáp nghĩa” của người mình .