Ủy hội sông Mekong: Nước sông Mekong giảm do Trung Quốc duy trì công suất mạng lưới phát điện

Nghiên cứu Việt – Mỹ

13-2-2021

Ngày 6 tháng 1 năm 2021, Ủy hội Sông Mekong (Mekong River Commission – MRC) ra thông báo mực nước sông Mekong giảm mạnh do Trung Quốc giữ nước để bảo trì mạng lưới điện. MRC là một cơ quan liên chính phủ giữa các nước Campuchia, CHDCND Lào, Thái Lan và Việt Nam, được thành lập dựa trên “Thỏa thuận Mekong” năm 1995. Tạp chí Nghiên cứu Việt Mỹ dịch thông báo này của MRC để làm tư liệu cho những nhà nghiên cứu quan tâm đến vấn đề sông Mekong cũng như Đồng bằng Sông Cửu Long ở miền Nam Việt Nam.

Viêng Chăn, CHDCND Lào, Ngày 6 tháng 1 năm 2021

Lưu lượng nước tại trạm thủy điện Jinghong ở tỉnh Vân Nam, Trung Quốc đang giảm xuống do việc hoạt động bảo đảm mạng lưới điện trong thời gian từ ngày 5 đến ngày 24 tháng 1 năm 2021, dẫn đến sự thay đổi mực nước sông dọc theo sông Mekong ở Thái Lan, CHDCND Lào và Campuchia.

Theo thông báo từ Bộ Tài nguyên nước, Trung Quốc, mà Ban Thư ký Ủy hội sông Mê Kông (MRCS) nhận được vào ngày 5 tháng 1, việc “bảo trì các đường dây tải điện của mạng lưới điện” sẽ làm giảm lượng nước chảy ra ở mức 1.000 mét khối mỗi giây (m³/s) từ ngày 5 đến ngày 24 tháng Giêng.

Thông báo cho biết lượng nước chảy sẽ dần được khôi phục lại trạng thái hoạt động bình thường vào ngày 25 tháng 1. Tuy nhiên, Bộ Tài nguyên nước Trung Quốc không thông báo rõ mực nước sông trước khi giảm, cũng như khối lượng nước sẽ được khôi phục vào ngày 25 tháng 1.

Dựa trên dữ liệu mực nước quan sát của MRC tại Jinghong có sẵn cho đến ngày 4 tháng 1, mực nước chảy ra bắt đầu giảm từ 1.410 m³/s vào ngày 31 tháng 12 năm 2020 xuống còn 768 m³/s vào ngày 1 tháng 1 năm 2021, tức là giảm gần 50%. Nhưng dòng chảy tăng nhẹ lên 786 m³/s từ ngày 1 đến ngày 4 tháng một.

Do đó, mực nước dọc sông Mekong có khả năng giảm khoảng 1,20 mét, theo dữ liệu mực nước quan sát và dự báo của MRC.

Tại Chiang Saen – trạm quan trắc đầu tiên, tính từ phía bắc trở xuống, trên sông Mekong ở Thái Lan, nằm cách Jinghong khoảng 300 km – mực nước đã giảm khoảng 2 mét trong thời gian từ ngày 2 đến ngày 4 tháng một. Mức độ dự kiến ​​sẽ tăng nhẹ lên đến 0,05 mét trong thời gian từ ngày 5 đến 11 tháng một.

Các đoạn từ Viêng Chăn đến Paksane của CHDCND Lào, bao gồm Nongkhai của Thái Lan, mực nước sẽ giảm từ 0,22–0,35 mét trong khoảng thời gian từ ngày 7 đến ngày 11 tháng 1.

Trên dòng chính sông Mekong từ Nakhon Phanom, Mukdahan và Khong Chiam của Thái Lan đến Thakhek, Savannakhet và Pakse của CHDCND Lào, mực nước sẽ giảm ít hơn một chút, dao động trong khoảng 0,03 – 0,15 mét từ ngày 8 đến ngày 11 tháng 1.

Tại Campuchia, mực nước dọc sông Mekong ở Stung Treng, Kratie, Kompong Cham, Phnom Penh, Koh Khel và Neak Luong vẫn chưa thấy giảm rõ ràng cho đến ngày 5 tháng 1. Mực nước sông tại các địa điểm này dự kiến ​​sẽ không thay đổi đáng kể, chỉ giảm từ 0,03 đến 0,07 mét trong thời gian từ ngày 9 đến 11 tháng Giêng.

Tiến sĩ Lâm Hùng Sơn, Trưởng Trung tâm Quản lý lũ lụt và hạn hán khu vực MRC, cho biết: “Các hoạt động hàng hải trên sông Mekong, đặc biệt là xung quanh các khu vực gần Jinghong, có thể bị ảnh hưởng nhiều hơn những nơi khác trong giai đoạn này. Một số hoạt động sinh kế của địa phương như thu hoạch rong và đánh bắt cá cũng có thể bị ảnh hưởng ”. Ông nói Trung tâm sẽ tiếp tục theo dõi tình hình chặt chẽ.

Theo thỏa thuận giữa Trung Quốc và MRC, Trung Quốc cam kết sẽ thông báo cho MRC và các nước thành viên về “bất kỳ sự gia tăng bất thường nào của mực nước hoặc lưu lượng, và các thông tin khác về các yếu tố có thể dẫn đến lũ lụt đột ngột.”

*Ghi chú của MRC:

MRC là một tổ chức liên chính phủ về đối thoại và hợp tác khu vực ở hạ lưu sông Mekong, được thành lập năm 1995 dựa trên Thỏa thuận Mekong giữa Campuchia, CHDCND Lào, Thái Lan và Việt Nam. Tổ chức này đóng vai trò như một nền tảng khu vực về ngoại giao nước cũng như một trung tâm kiến ​​thức về quản lý tài nguyên nước vì sự phát triển bền vững của khu vực.