1-11-2019
Trong một hội trường có đến hơn ba trăm học sinh bổ túc văn hóa. Cô giáo dạy giáo dục công dân dạy đủ thứ về đạo đức Bác Hồ, về nhân tài của quốc gia, về nghĩa vụ nộp thuế và về bí mật thân thế, sự nghiệp của lãnh đạo… Cô cũng có nói về tình yêu biển đảo. Nhưng cô không nói về Hoàng Sa, Trường Sa hay bãi Tư Chính. Một em học sinh hỏi:
– Tình hình Biển Đông thế nào cô ạ? Em nghe dư luận nói về bãi Tư Chính có nguy cơ bị đe dọa chủ quyền, có đúng không?
Cô giáo trả lời:
– Cô cũng không rõ lắm. Ai hay đọc báo thì hãy trả lời cho bạn nào?
Cả lớp im thin thít. Nhiều đứa ngủ gật gà. Nhiều đứa ngửa mặt lên trời mà ngủ. Có đứa chơi game online… Cô chỉ định một em đang đọc báo. Em này trả lời khá nhanh nhảu:
– Thưa cô, báo có đăng tin tàu nước ngoài gây sức ép không cho ta khai thác dầu khí ở bãi Tư Chính. Chúng ta kiên quyết đấu tranh để bảo vệ chủ quyền ạ!
Cô giáo khen: “Em giỏi lắm! Tàu nước ngoài lâu nay vẫn gây khó đối với chúng ta. Nhưng vì đại cục, ta nhẫn nhịn nhưng vẫn kiên quyết.”
Một bạn giơ tay đứng lên thắc mắc:
– Thưa cô, sao lại phải né tránh gọi tên Trung Quốc mà phải gọi tên là “tàu nước ngoài” ạ?
Cả lớp ngơ ngác nhìn nhau và chờ cô giáo trả lời. Cô giáo kéo mục kỉnh trễ ngang ống mũi, nhìn nom nom xuống lớp:
– Hỏi khó. Em nào trả lời được câu hỏi này?
Cả lớp im lặng. Mất 15 phút trôi qua. Đúng là chúng ngơ ngác vì câu hỏi vừa khó vừa nhạy cảm. Một bạn đang chơi game bỗng đứng bật dậy:
– Thưa cô, bạn ấy biết rõ rồi mà còn hỏi xàm!
Nói đoạn, quay sang bạn đang thắc mắc:
– Tên bạn là Trương Đông Lào, cha bạn là Trương Trung Quốc, đúng không?
Bạn thắc mắc gật đầu. Bạn chơi game dừng tay chơi game và trả lời rất trôi chảy:
– Thưa cô và các bạn. Sở dĩ chúng ta không được nhắc đến tên Trung Quốc ở đây vì kiêng húy. Người Việt chúng ta có truyền thống né tránh gọi tên thật của người cao tuổi. Không lẽ cha của bạn bạc hết cả tóc rồi mà bị cả lớp lôi ra chửi?
Cả lớp khen phải. Cô giáo đưa ngón tay đẩy mục kỉnh lên mắt và tay kia ghi vào sổ cho bạn chơi game 10 điểm. Cô khen bạn chơi game rất am hiểu về văn hóa dân tộc.