Ừ. Thôi. Cứ xem đi

Nguyễn Đắc Kiên

18-8-2019

Hôm trước tôi có phàn nàn việc Bộ GD-ĐT im hơi lặng tiếng vụ TrườngGateway, thì đến ngày 16/8 Bộ ra được công văn này (ảnh đính kèm).

Bây giờ thì tôi thấy, thà rằng Bộ cứ trơ trẽn im lặng có khi lại tốt hơn.

Đáng ra phải tiến hành rà soát, nghiên cứu để ban hành quy chuẩn dịch vụ xe đưa đón học sinh thống nhất trên toàn quốc (chẳng hạn, quy chuẩn về loại xe, màu xe, tốc độ tối đa, tuổi tài xế… ) thì với công văn này Bộ lại đẩy hết trách nhiệm xuống cho địa phương, đặc biệt là lãnh đạo các nhà trường.

Việc đưa đón học sinh bằng xe dịch vụ trong thời gian sắp tới chắc chắn sẽ bị làm khó, nhưng điều này không đồng nghĩa với việc các em sẽ được quan tâm hơn hay sẽ an toàn hơn.

Với những mệnh lệnh hành chính mơ hồ kiểu như công văn này của Bộ GD-ĐT, nhà trường và các nhà xe sẽ lúng túng đối phó một cách bị động, và sau một thời gian, khi vụ việc chìm xuống, mọi sự lại đâu vào đó, thậm chí dịch vụ có khi còn tệ hơn. (Các nhà xe có thể bị phát sinh thêm chi phí do các phiền nhiễu hành chính. Họ sẽ đổ hết chi phí này lên đầu nhà trường và phụ huynh học sinh, hoặc tệ hơn họ có thể cắt giảm chất lượng dịch vụ).

Nhưng điều đáng nói là các mệnh lệnh hành chính mơ hồ, nặng tính khẩu hiệu và chạy trốn trách nhiệm như kiểu công văn này lại là sản phẩm phổ biến và tất yếu của bộ máy quản trị nhà nước hiện hành.

Trước đây có lần tôi đã nói rằng, trong vòng 10 năm tới, quản trị yếu kém sẽ là một trong những vấn nạn lớn nhất ở nước ta. Nguyên nhân của vấn nạn này không chỉ vì sự gia tăng độ lớn của nền kinh tế, độ phức tạp của cấu trúc xã hội, mà chủ yếu là vì bộ máy nhà nước hiện hành không hoặc không thể tuyển dụng và thu nạp những người có thực tài, thực tâm quản trị vào bộ máy.

Có thể xem Bộ trưởng Nhạ, Bộ trưởng Tiến, Bộ trưởng Thể là những quan chức điển hình của bộ máy hiện hành.

Họ có thể là những người rất giỏi trong các thủ đoạn chính trị để trèo nhanh, leo cao và trục lợi cá nhân, nhưng lại là những kẻ thậm tệ hại trong năng lực quản trị.

Chúng ta không thể đòi hỏi ở những quan chức như ông Nhạ, bà Tiến, ông Thể… thứ gì khác ngoài công văn kiểu như công văn này.

Và, tất nhiên, ông Nhạ, bà Tiến, ông Thể cũng không đứng một mình.

Đơn giản vì giáo dục, y tế, giao thông là những lĩnh vực đụng chạm sát sườn đến người dân, nên những tệ hại trong quản trị của họ dễ bị lộ hơn, dễ gây bức xúc, phẫn nộ cho dư luận hơn các vị quan chức, trưởng ngành khác, chứ không hẳn vì các vị kia khá khẩm hay tốt đẹp gì hơn.

Họa hoằn trong bộ máy có thể lọt vào một vài vị có năng lực, có thực tâm làm việc, nhưng những người này hoặc phải co mình lại hết cỡ, chẳng thể ngóc đầu lên nổi, hoặc chẳng chóng thì chầy sẽ bị cả đám đồng liêu bầy hầy vùi xuống bùn đen.

Mỗi kỳ đại hội, người dân lại được háo hức xem các quan diễn vở chia phe, xếp ghế, xem các tin tức gọi là “cung đình” nóng bỏng được rò rỉ ra.

Nhưng khổ nỗi, khác mọi vở diễn ở đời, những vở diễn trên sân khấu chính trị chúng ta đã, đang và sẽ háo hức đón xem, được trả phí bằng chính cuộc sống của chúng ta, con cháu chúng ta, và thậm chí là cả sự tồn vong của đất nước chúng ta đó.

Ừ. Thôi. Cứ xem đi.