Nước mắm luận người

Nguyễn Tiến Tường

11-3-2019

Sinh thời 9x không tính, từ 8x về trước, ai chưa thấy mẹ khom lưng phơi chậu mắm trước vườn nhà, thật quả là mất đi một hình ảnh ký ức quý giá.

Ai lớn lên không chọc đầu đũa vào chén nước đặc sánh dậy mùi? Khi khốn khó có tô cơm nguội, lúc đủ đầy có thêm miếng tép mỡ tao lên, lùa với cơm trắng hít hà.

Nước mắm là mẹ, chắt chiu tảo tần. Có cái nắng cái gió, cái lu đất, đầy vơi nguồn cội.

Nước mắm là quốc hồn quốc tuý, là bản thể giống nòi. Người Tàu ăn nước tương, sang nước Nam thấy nước mắm ngon mà bắt triều cống. Nước mắm, thuốc lào, bánh chưng, trầu cau là cái riêng của mình, là ranh giới văn hoá nghìn đời.

Sách ghi rõ rành, nước mắm là “ngư lộ”, tức là giọt sương tiết ra từ cá. Vừa đẹp đẽ thanh tao, vừa thiêng liêng tinh tuý.

Ăn chén cơm nước mắm của mẹ mà lớn lên, tây du trở về, lấy cái thứ nước lã pha hoá chất bán cho đồng bào gọi tên “nước mắm”. Lỡ mẹ hỏi, trả lời làm sao? Biết cái quốc hồn quốc tuý, mà vẫn mạo danh nó để kiếm tiền, nói với dân mình làm sao?

Đi đông đi tây về, thấy nông sản mình manh mún, đầu ra bấp bênh, lợi nhuận chẳng mấy phần. Toàn mồ hôi nước mắt mưu sinh. Đáng lẽ cầm tay dân mình thiết lập chuỗi thương hiệu, ăn bằng nghệ thuật markerting cũng đủ. Để nước mắm mình ngóc đầu dậy với người Tàu người Thái, vốn dĩ có lịch sử nước mắm kém mình.

Không win-win cũng được. Thôi thì cạnh tranh sòng phẳng với người dân chân phèn lam lũ. Đằng này không, phải thôn tính. Từ nước tương đến nước mắm.

Phải vu vạ ung thư, biến đổi gene. Phải giết dân từ nước tương đến nước mắm, phải lấy cái mất mát của họ làm cái đủ đầy cho mình, lấy cái chết của họ làm nguồn sống cho mình.

Làm cái thứ người đại nghịch bất đạo, bất hiếu bất trung. Lừa vạt áo ký ức của mẹ làm giàu, ức hiếp mồ hôi nước mắt đồng bào để làm giàu, chà đạp cả tinh thần dân tộc để làm giàu.

Lấy cái bất lương làm giàu, thì dù có triệu đô tỷ đô top này top khác, chẳng qua cũng hạng Thạch Sùng tặc lưỡi mà thôi!