Tác giả: Anne Barker
Dịch giả: Lê Quốc Tuấn
Các nhà lãnh đạo cộng đồng Việt Nam tại Úc đang lo ngại một nhóm người tìm kiếm con đường tị nạn vừa bị phát hiện ở Queensland là một phần cơn lũ tiềm ẩn của những người trốn chạy khỏi nạn vi phạm nhân quyền và tịch thu đất đai tại Việt Nam.
Hôm Chủ Nhật, hầu hết 17 người Việt Nam đã được đưa đến đảo Chrismas để cơ quan di trú giải quyết, cuối cùng dự kiến sẽ bị trục xuất về Việt Nam, sau khi chiếc thuyền đánh cá của họ trôi dạt vào miền Bắc Queensland.
Vẫn chưa rõ những người Việt Nam này ở đâu, đi từ đâu và tại sao họ xin tị nạn. Nhưng các nhà lãnh đạo cộng đồng tại Úc cho biết Việt Nam hiện đang ngày càng xấu đi về nhân quyền, và việc mất chủ quyền về tay Trung Quốc, đang dẫn đến một cuộc di cư của người Việt Nam sang các nước bao gồm Úc.
Bon Nguyen, chủ tịch Cộng đồng người Việt tại Úc, cho biết trong những năm gần đây, hàng trăm người Việt Nam đã trốn sang Thái Lan và Indonesia, một số tàu thuyền vượt biển đến Australia đã bị buộc phải quay trở lại.
Ông dự đoán con số này sẽ tăng lên đáng kể khi nhà chức trách Việt Nam ngày càng trở nên ức hiếp công dân của mình.
Trong năm qua, hàng ngàn người Việt Nam đã xuống đường phản đối quyết định bàn giao các khu đất rộng lớn vì lợi ích cho Trung Quốc của Hà Nội.
Một dự luật hiện trình lên Quốc hội Việt Nam cũng sẽ cho phép chính phủ chiếm các vùng đất chính ở miền bắc, miền trung và miền nam Việt Nam để cho Trung Quốc thuê trong 99 năm.
“Người Việt Nam coi đây là một mối nguy hiểm và họ đã đứng lên phản đối, đòi hỏi chính phủ Việt Nam hành động để bảo vệ đất đai và vùng biển.
“Nhưng thay vì bảo vệ lợi ích quốc gia, chính phủ VN lại đi ngược lại, xoa dịu Trung Quốc và có một cách giải quyết rất hà khắc: tra tấn tàn bạo các công dân Việt Nam dám xuống đường phản đối.”
Ông Nguyễn cho biết việc Trung Quốc xâm nhập vào ngư trường Việt Nam là một yếu tố xâm lấn vào sinh kế của người dân và buộc họ phải chạy trốn, đặc biệt khi Trung Quốc gia tăng sự hiện diện của mình ở Biển Đông.
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) cho biết kỷ lục nhân quyền của Việt Nam vẫn khốc liệt ở tất cả các lãnh vực, với những hạn chế về tự do ngôn luận, đàn áp các nhóm thiểu số tôn giáo và áp dụng biện pháp trừng phạt ngày càng nặng nề hơn với bất cứ ai dám thách thức chính phủ.
Tổ chức này cho biết các nhà hoạt động phải đối mặt với sự đe dọa, bạo hành và giam cầm nếu họ dám lên tiếng và nông dân tiếp tục mất đất vì các dự án phát triển mà không có bồi thường thoả đáng.
Phó giám đốc Tổ chức Theo dõi Nhân quyền châu Á, ông Phil Robertson, nói rằng Úc sẽ sai lầm khi cho rằng nhóm người tị nạn mới nhất của Việt Nam chỉ ra đi vì kinh tế.
“Úc muốn đưa mọi người vào nhóm người tị nạn kinh tế. Trên thực tế nền kinh tế Việt Nam đang bùng nổ, đó là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất ở Đông Nam Á”, ông nói.
HRW đã kêu gọi Úc phải tuân theo các quy trình thích hợp để xác định liệu những người Việt Nam bị giam giữ trên đảo Giáng sinh có phải là những người tị nạn chân chính hay không.
Tổ chức này đã chỉ trích một quyết định năm 2015 của Úc, xử lý một lượng lớn thuyền nhân Việt Nam trong khi họ vẫn còn lênh đênh trên biển.
Nhóm này đã bị trục xuất nhưng sau đó bị đàn áp hoặc bị giam cầm tại Việt Nam và bốn người đã trốn khỏi Việt Nam lần thứ hai trước khi được chính quyền Liên Hợp Quốc tại Indonesia cấp quyền tị nạn.
Ông Robertson nói: “Họ đã được gửi trả lại với cam kết từ chính phủ Việt Nam với Úc rằng họ sẽ không bị truy tố.
HRW cũng đã kêu gọi Úc cho Cao ủy Tỵ nạn Liên Hiệp Quốc được tiếp cận với nhóm người Việt Nam trên Đảo Christmas.
“Chúng tôi rất lo ngại rằng những người bị gửi trả về Việt Nam sẽ phải đối mặt với sự bức hại, và chúng tôi liên tục tranh luận rõ ràng hơn về những gì Úc đang hành động với những người này”, ông Robertson nói.
Hôm thứ Ba, Bộ trưởng Nội vụ Peter Dutton cho biết rằng những người trên tàu này đã đến “bất hợp pháp” và sẽ bị trục xuất khi cơ hội cho phép.
