Lưu Trọng Văn
2-6-2017
Thế là thời gian lùi thêm 365 ngày nữa để cán đích 9 năm ông Võ Văn Kiệt đi xa.
Đúng hẹn, gã và Huỳnh Sơn Phước người từng cùng Kim Hạnh đình đám báo Tuổi Trẻ một thời, đến nhà GS Tương Lai. Xe của Hiếu Dân con gái cưng của ông Kiệt chờ sẵn. Đón thêm Lê Công Giàu, thế là một mạch đến Nghĩa trang TP viếng mộ ông Kiệt.
Trên xe lại rôm rả chuyện.
Gã nói mới đây Nhà báo Quốc Phong, nguyên phó TBT báo Thanh Niên có kể chuyện ông Vũ Kỳ thư ký riêng cụ Hồ trước khi mất có mời cán bộ Viện Bảo tàng HCM tới ghi âm ông bật mí về những gì liên quan đến tình riêng của cụ Hồ. Trong đó có nói Trung ương tính giới thiệu một cô gái nết na xinh đẹp cho cụ, nhưng rồi một cán bộ trẻ từ Nam bộ ra dự Đại hội Đảng ở chiến khu Việt Bắc đã rước nàng trước.
Gã khoái tính cách anh hai Nam Bộ này quá. Yêu là bất chấp tất cả.
Gã thú thật có nghe đồn rằng anh hai Nam Bộ này chính là ông Kiệt. Nhưng đây là chuyện vô cùng tế nhị, gã được bác Tương Lai phê cho một trận tơi bời khi một lần vui miệng toe toe chuyện đồn mà bác Tương Lai bảo là “bậy bạ” này. Gã hiểu có thể chuyện đồn đại ấy đối với cha gã một nhà thơ đa tình thì cả nhà gã reo vui và chúc mừng cha gã, nhưng với nhiều gia đình khác nhất là gia đình của những chính khách nghiêm túc thì dễ bị phản ứng quyết liệt. Thôi, tốt nhất bỏ qua chuyện này. Gã cảm thấy có lỗi với người thân của ông Kiệt khi từng truyền bá cái tin đồn thất thiệt ấy. Gã xưa nay vốn dễ mà, có lỗi, chân thành nhận lỗi ngay.
Vẫn là chuyện yêu đương của các cụ.
Lê Công Giàu kể hồi qua Quảng Tây, Trung Quốc công tác, ông tổng lãnh sự VN tại Quảng Tây dẫn ông Giàu đi thăm Viện bảo tàng Cách mạng. Ông chỉ một bộ áo quần của phụ nữ Trung Hoa xếp trong tủ kính và bảo đây là bộ đồ của bạn gái của cụ Hồ do vợ chồng Chu Ân Lai giới thiệu.
Chuyện này hình như ai cũng biết rồi nên gã không khai thác, người phụ nữ Trung Hoa ấy là ai và có cưới xin gì với cụ nhà mình không, nhưng gã ghi nhận trên xe trừ bác lái xe thì bốn tên đàn ông đều nhất trí cao ở nhận định: đàn ông nào hăng hái chuyện trai gái, tình tang thì đều mạnh mẽ tính cách và máu phiêu lưu sáng tạo. Xưa nay đàn ông xìu xìu ển ển chuyện yêu đương đều chả làm nên cơm cháo gì.
Hê hê, vì vậy tất cả nhất trí ngợi ca cụ nhà mình nếu biết cụ rất… đàn ông.
Vẫn tiếp chuyện tình của các cụ nhà mình, gã hỏi bác Tương Lai và nhà báo nổi tiếng Huỳnh Sơn Phước về chuyện cô X.
Phước kể có lần ông Vũ Kỳ có đến báo Tuổi Trẻ kể về người con của bà X. tên là Tr. Ông Kỳ có thời gian chăm sóc Tr., ngày lễ 1.6 là dẫn Tr. vào Chủ tịch phủ chơi và Tr. thường xuyên được cụ Hồ cho kẹo.
Còn Tr. là con của ai với bà X..?
Bác Tương Lai bảo, có lần bác có hỏi nhà thơ Việt Phương là người gần cụ Hồ và thủ tướng Phạm Văn Đồng chuyện bà X.
Nhà thơ kể, hồi đó Trung ương vẫn muốn giới thiệu cho cụ Hồ một cô gái nết na, dễ coi để làm vợ. Thế là cánh thanh niên giới thiệu cô X. một đoàn viên trẻ về làm việc ở Chủ tịch phủ. Lúc ấy nhà thơ Việt Phương là bí thư Đoàn Văn phòng Chính phủ nên được đặc trách hướng dẫn công việc cho cô X. Cô X. rất chăm chỉ làm việc, chăm sóc cụ Hồ, thường xuyên lên nhà sàn quét dọn vệ sinh .
Được một thời gian thì nhà thơ Việt Phương đề cập ý định của cấp trên muốn cô X. và cụ Hồ có quan hệ khắng khít hơn. Nhà thơ Việt Phương kể cho GS Tương Lai là cô X. giãy nảy không chịu, thế là cụ Hồ bảo đừng ép cô ấy, để cô ấy trở về quê.
Gã nghĩ, ông cụ nhà mình sao cái chuyện ấy của riêng mình cứ thụ động thế, hừ phải tay gã ấy à…
Thực hư thế nào, chịu, nhưng theo nhà báo Quốc Phong thì ông Vũ Kỳ có kể mà bà Tình giám đốc Viện bảo tàng HCM ghi lại thì sau này mấy tay bảo vệ có cưa cẩm cô X. rồi cô X.mang thai…Gã mở ngoặc ở đây một tẹo, theo Quốc Phong thì không hiểu sao cuốn băng ghi âm lời ông Vũ Kỳ bị … mất nên chả thể biết được ghi chép của bà Tình về chuyện mấy tay bảo vệ ẩm à ẩm ương với cô X. có đúng không. Hơn nữa gã trộm nghĩ nếu Tr. là con của tay bảo vệ nào đó thì việc gì ông Vũ Kỳ lại phải nuôi nhể? Còn chuyện cô X. sống chết ra sao, thôi gã chỉ đọc lơ mơ nên không dám luận bàn.
Xe đi vòng vèo vẫn chưa tới Nghĩa trang, thế là vẫn chuyện tình.
Lần này là chuyện tình của bà Ngọc Toản chị ruột GS Tương Lai. Chả là ngày này 63 năm trước tại chính hầm Đe cát xto ri ở Điện Biên phủ ngay sau chiến thắng Điện Biên có đám cưới của bà Ngọc Toản với một chỉ huy chiến dịch ĐBP là Cao Văn Khánh.
Trước đó tướng Vương Thừa Vũ sư trưởng sư 308 gặp mẹ bà Toản xin bà cho phép sư phó Cao Văn Khánh được yêu cô gái quân y xinh đẹp Ngọc Toản. Tướng Vũ khoe, cậu Khánh này đánh giặc rất giỏi. Bà cụ bảo: tôi chỉ cần thằng rể tử tế thôi chứ không cần đánh ai giỏi cả.
Thôi, tới nghĩa trang rồi.
Mộ ông Kiệt gần mộ luật sư Nguyễn Hữu Thọ và mộ TBT Nguyễn Văn Linh. Duy nhất bia đá bên mộ ông Kiệt có hình ông và vợ cùng tên của hai vợ chồng. Hiếu Dân đã trồng hai bồn hoa sen Nam Bộ mùa sen nở rực trước mộ.
Trên mộ lúc này chỉ vòng hoa của phó thủ tướng Vũ Đức Đam – người từng là thư ký thân thiết của ông Kiệt. Năm ngoái ngày này gã tới cũng chỉ thấy vòng hoa của ông Đam mà không thấy vòng hoa của quan chức nào khác.
GS Tương Lai rớm nước mắt đứng trước mộ ông Kiệt. Gã nghe từ GS điều mà GS thường đau đáu khi nhớ về ông Kiệt: ước gì lúc này có anh, anh Sáu ơi! Dân tộc và đất nước cần anh biết chừng nào.
Sau khi viếng mộ, gã theo GS Tương Lai, ông Lê Công Giàu, nhà báo Huỳnh Sơn Phước tới đám giỗ ông Kiệt ở nhà Hiếu Dân, gã thấy gì, nghe gì ở đám giỗ này, ngày mai xin kể tiếp.