Chuyện đời sống Hà Nội 1979

Vương Trí Nhàn

19-2-2024

Lời dẫn

Mấy năm 1979-1982 quả là đặc biệt trong đời sống xã hội, nên mặc dù chỉ quen ghi chép về các sinh hoạt trong giới văn học, trong năm ấy, đôi lúc – nghĩa là tùy hứng – tôi cũng thường “vào sổ” các sự kiện hàng ngày được nghe được biết trong sổ tay.

Bố cáo nhân 10 năm ra đời của Câu lạc bộ Lê Hiếu Đằng

25-2-2024

Câu lạc bộ (CLB) Lê Hiếu Đằng được thành lập tính đến nay đã tròn 10 năm (10/2/2014 – 10/2/2024).

Kỷ niệm hai năm ngày Nga xâm lược Ukraine: Hiện trạng và triển vọng

Đỗ Kim Thêm

25-2-2024

Ảnh: Binh sĩ Ukraine trước cảnh hoang tàn tại khu gia cư ở Donezk. Nguồn: Anadolu/ Ignacio Marin

Hai năm trước, vào ngày 24-2-2022, Nga đã công khai vi phạm luật pháp quốc tế khi dùng quân đội để tấn công vào lãnh thổ Ukraine. Trước sự ngạc nhiên của chính giới và công luận, Ukraine đã anh dũng chiến đấu để bảo vệ đất nước. Cuộc chiến tàn khốc đã gây bao tổn hại vật chất, cướp đi bao sinh mạng của hai phía. Cuộc chiến này đang bước vào năm thứ ba, nhưng vẫn chưa có triển vọng kết thúc. Đâu là hiện trạng của cuộc chiến và triển vọng tái lập hoà bình?

Hiện trạng

Nhân ngày kỷ niệm lần thứ hai của cuộc chiến, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết rằng đất nước ông còn phải đối mặt với nhiều thách thức quan trọng, nhất là tình hình miền Đông trở nên vô cùng khó khăn, nhưng nghiêm trọng nhất là càng phụ thuộc vào quân viện của các nước phương Tây.

Quân đội Nga bắt đầu tấn công Ukraine ngày 24-2-2022 từ các phía bắc, đông và nam. Tuy nhiên, kế hoạch chiếm thủ đô Kiev trong vòng vài ngày đã thất bại vì các đơn vị Ukraine đã đẩy lùi được quân Nga, rồi sau đó đã tái chiếm được gần một nửa lãnh thổ ở phía đông. Hiện nay, Nga còn đang chiếm 18% lãnh thổ Ukraine.

Kể từ đầu năm 2023, diễn biến chiến trường không thay đổi ngoạn mục cho Nga, mà chỉ gây tiếng vang khi Nga chiếm được Bakhmut và gần đây nhất là Avdiivka, nhưng phải trả bằng cái giá là  tổn thất nặng nề.

Trong khi các phương tiện truyền thông Nga hết lòng ca ngợi việc đánh chiếm Avdiivka, xem đây là một chiến thắng quan trọng về mặt chiến lược, thì các chuyên gia độc lập nghi ngờ thành quả này, vì các diễn biến của tiền tuyến chứng tỏ ngược lại. Quân đội Nga khó có thể tái chiếm các thành phố quan trọng ở Donbass, Kramatorsk và Sloviansk đang do Ukraine kiểm soát. Trong dịp kỷ niệm hai năm ngày tấn công, một lần nữa, Nga tuyên bố, thành phố cảng Odessa và thủ đô Kiev sẽ là mục tiêu chiếm đóng ưu tiên.

Đối với Ukraine, Avdiivka, một thành phố ở phía đông với dân số 30.000, sụp đổ là một thất bại đáng kể mà lý do chính là việc triệt thoái quá muộn và trong hỗn loạn. Quân đội Nga hiện đang trên đường tiến xa hơn về phía tây và nhắm vào các thị trấn gần nhất. Trong khi đó, Ukraine đã đẩy hải quân Nga lùi xa ra khỏi Hắc Hải và liên tục đe doạ Crimea.

Giao tranh còn đang diễn ra ở phía đông nam và nam Ukraine. Đầu cầu Ukraine tại Kynky đang nhiều chịu áp lực nặng nề, nhưng quân đội Ukraine phủ nhận việc chuẩn bị rút quân. Kynky nằm trên bờ phía nam của sông Dnepr.

Theo quan điểm chiến lược của Ukraine, các khu vực ở hướng Crimea là mục tiêu quan trọng cần tập trung, vì đó là nơi mà quân đội Nga nhận được các nguồn cung ứng quân cụ. Chỉ khi nào Ukraine tái chiếm khu vực này, thì Nga sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng và nhờ thế, may ra Ukraine sẽ có vị thế đàm phán tốt hơn. Tuy nhiên, trước tình hình hiện nay, Ukraine không có đủ điều kiện quân cụ và binh sĩ để tổng tiến công theo như dự kiến.

Tổn thất

Sau hai năm chiến tranh, cả hai bên đều không đưa ra con số nào đáng tin cậy về tình trạng tổn thất. Ước tính chung cho rằng, gần 200.000 binh sĩ của hai bên bị thiệt mạng. Hồi tháng 8-2023, New York Times đưa tin, chính phủ Mỹ ước tính, có hơn 100.000 binh sĩ Nga và khoảng 70.000 người Ukraine tử vong.

Hai cơ quan truyền thông độc lập của Nga là Medusa và Mediazona cho rằng khoảng 75.000 binh sĩ Nga hy sinh. Ngược lại, dựa trên con số đăng ký tử vong của các gia đình binh sĩ, sở thống kê Nga ước tính, khoảng từ 66.000 cho đến 88.000 người chết và 130.000 bị thương. Nguồn tin của cơ quan Projekt UALosses nhận định, có khoảng 47.000 binh sĩ Ukraine thương vong. Không ai có đủ thẩm quyền và cơ sở nào để kiểm chứng các con số này.

Những thách thức cho Ukraine

Trước những tổn thất nặng nề của Ukraine, gần đây, các nước phương Tây cam kết là sẽ tiếp tục viện trợ để giúp ổn định tình hình. Bằng chứng là Tổng thống Zelensky đã ký kết các thỏa thuận an ninh song phương với Đức và Pháp hồi tháng 2. Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng cam kết viện trợ thêm cho nước này.

Theo dự kiến, khoảng thời gian trong sáu tháng tới sẽ có các quyết định, liệu xem Ukraine có đủ khả năng để xoay chuyển tiến trình của cuộc chiến theo hướng tốt hơn hay không. Các dấu hiệu chung cho thấy, Ukraine lâm cảnh bi quan.

Những gì được cung cấp cho Ukraine không thể đáp ứng được nhu cầu chiến trường. Giải pháp khẩn thiết cho Ukraine là cần thêm nhiều vũ khí và binh sĩ. Mặc dù đang cố gắng tăng cường sản xuất vũ khí và đạn dược, nhưng trong tương lai gần, ít nhất là đến cuối năm 2025, Ukraine sẽ còn phụ thuộc vào các quốc gia phương Tây trong vấn đề quân viện, nhất là các hệ thống thiết bị nhằm tấn công tầm xa, thiết giáp và máy bay không người lái.

Do đó, Tổng thống Zelensky đang khẩn thiết kêu gọi các nước tiếp tục ủng hộ, và nguy cơ trước mắt là quân viện của Mỹ khó khả thi vì gặp sự chống đối của đảng Cộng hòa trong Quốc hội Mỹ, hoặc Donald Trump sẽ có thể cản trở sau tháng 11 năm nay nếu ông ta tái đắc cử.

Liệu châu Âu có thể thay thế Mỹ trong vai trò quân viện hay không, đó là một vấn đề đang được chính giới quan tâm. Về mặt tài chính, châu Âu có thể đảm nhận, nhưng về mặt chính trị, có sẵn sàng để lãnh trách nhiệm viện trợ cho Ukraine không? Vấn đề này còn nhiều tranh cãi nên thật khó lường đoán. Tuy nhiên, cũng có nhiều dấu hiệu cho thấy, ý thức về trách nhiệm này trong các nước Liên Âu đang tăng lên.

Mặt khác, thực tế là nhiều binh sĩ thiệt mạng hoặc bị thương, nên tình trạng thiếu binh sĩ là một nhu cầu cấp bách. Thách thức này nan giải và vẫn còn nằm trong tay chính phủ Ukraine vì việc tuyển dụng tân binh cho chiến trường không tiến triển. Theo dự kiến, quân đội Ukraine cần thêm khoảng 500.000 quân, nhưng cho đến nay, luật động viên vẫn chưa được thông qua; dù nếu có thông qua, con số này cũng khó đạt được.

Một nguyên nhân của các tổn thất là do thiếu trang thiết bị quốc phòng. Ukraine không còn đủ đạn dược tối thiểu hàng ngày để có thể tự vệ hiệu quả hơn. Nếu tình trạng này còn tiếp tục kéo dài, các vùng lãnh thổ đã tái chiếm có thể gặp nguy cơ thất thủ.

Ukraine cần một cuộc huy động toàn diện, hiệu quả và minh bạch, nhưng vấn đề này không chỉ thuần tuý về mặt quân sự, mà còn là tinh thần nhạy cảm và đoàn kết của toàn thể quân dân về mặt chính trị.

Do việc bất đồng quan điểm, vào đầu tháng 2, Tổng thống Zelensky đã thay thế vị Tổng tư lệnh Valerii Zaluzhnyi bằng Tướng Oleksandr Syrskyi, vị chỉ huy của lực lượng bộ binh trước đây. Zelensky và Zaluzhny đã tranh cãi về các biện pháp quân sự khả thi. Qua tranh cãi, người ta cũng nhận ra rằng, Tổng thống cũng coi vị tư lệnh quân đội này là một đối thủ có nhiều tiềm năng cạnh tranh về mặt chính trị.

Tuy nhiên, việc sa thải Zaluzhnyi cũng gây ra nhiều chỉ trích bất lợi cho Zelensky, người đang mất dần sự ủng hộ trong công luận. Dân chúng đang bắt đầu có cảm giác mệt mỏi. Cảm giác chung là, có quá nhiều trì trệ ở phía nam và những khó khăn ở khu vực Donetsk, cả hai gây thêm bi quan cho giới đối lập và dư luận, cho dù tinh thần chiến đấu của Ukraine vẫn chưa bị dập tắt.

Những thách thức cho Nga

Nhu cầu to lớn về trang bị vũ khí và tăng cường quân số để tiếp tục công cuộc chiến đấu sang năm thứ ba cũng là một thách thức đối với Moscow.

Khả năng chiến đấu của Nga không bị suy giảm vì với sự giúp đỡ của Iran và Bắc Triều Tiên; nhờ thế, Moscow có thể sẽ lấp đầy khoảng trống về đạn dược và thiết bị quân sự. Ngành công nghiệp của Nga đã chuyển đổi sang nền kinh tế chiến tranh và đang sản xuất càng nhiều nguồn cung ứng cho chiến trường.

Thuận lợi nhất cho Nga là có ưu thế về pháo binh, tỷ lệ áp đảo là 10 trên 1. So với Hoa Kỳ, phí tổn sản xuất quân cụ ở Nga tương đối rẻ hơn. Vấn đề lớn nhất cho tương lai là quân đội Nga phải sẵn sàng chấp nhận thêm những tổn thất nặng nề hơn để cuộc chiến kéo dài hơn.

Từ một năm rưỡi trước, Nga nhận thấy rằng cần phải huy động thêm 300.000 binh sĩ, việc tuyển mộ đặt ra trên cơ sở tự nguyện. Mặc dù theo tiêu chuẩn của Nga, mức lương tương đối khá hậu hĩ, tương đương 2.000 euro mỗi tháng cho một tân binh, nhưng cho đến nay, số lượng tình nguyện viên không đủ để bù đắp cho những khiếm khuyết. Để trấn an tâm lý dân chúng, Tổng thống Putin tỏ ra dè đặt trong việc đề ra một cuộc tổng động viên cưỡng bức.

Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy, dân chúng tỏ ra ít ủng hộ cuộc chiến hơn. Bằng chứng là, khoảng 70.000 người thuộc các gia đình binh sĩ Nga đã lên tiếng chỉ trích cuộc chiến, số người tham gia ngày càng tăng. Các cuộc biểu tình phản đối chiến tranh đang bị chính quyền Nga truy tố gay gắt. Gần đây nhất, việc bày tỏ thương tiếc đối với lãnh đạo đối lập Alexander Navalny, người phản đối cuộc chiến Ukraine, là một bằng chứng.

Một tiếng nói khác chống lại cuộc chiến đã bị gạt ra ngoài lề chính trị: Boris Nadezhdin, chính trị gia đối lập, sẽ không được phép tham gia cuộc bầu cử tổng thống vào tháng Ba.

Vladimir Putin thắng cử là điều chắc chắn và ông ta đang chờ đợi ngày trở lại Nhà Trắng của Donald Trump vào tháng 11 năm nay. Putin hy vọng sẽ nối lại tình thân thiết với Donald Trump và cả hai sẽ tạo ra nhiều chuyển biến khởi sắc để sớm kết thúc chiến cuộc.

Vai trò của Trump

Xuất hiện gần đây trong chiến dịch tranh cử tổng thống, Donald Trump, ứng cử viên đảng Cộng hòa, đã lên tiếng rằng, sẽ không bảo vệ cho các đồng minh thuộc khối NATO trong trường hợp bị Nga tấn công. Ngoài ra, ông ta còn khuyến khích cho Nga tùy tiện hành động, dù không chính thức hỗ trợ Nga trong việc mở rộng xâm lăng các lãnh thổ khác.

Nhưng sau khi trở lại Nhà Trắng, Donald Trump sẽ đóng vai trò gì trong tương lai cuộc chiến Ukraine, đó là vấn đề khó lường đoán. Trump sẽ nhận làm trung gian hoà giải như các nước khác hay có quyết định cắt đứt mọi quân viện như Putin đang hy vọng? Putin và Trump sẽ có quyết định nào cho tương lai của Ukraine, hiện nay chưa có cơ sở thực tế để nhận định.

Trước mắt, để kiếm phiếu trong chiến dịch tranh cử, Trump và nhóm cộng sự của ông ta đưa ra nhiều mục tiêu thuộc về chính trị quốc nội, thí dụ như sa thải những quan chức tham nhũng trong các cơ quan an ninh và tình báo, cải cách quy chế công vụ, cải cách chính sách nhập cư, trục xuất người nhập cư bất hợp pháp, tiếp tục thương chiến với Trung Quốc bằng các biện pháp áp thuế thật nặng hoặc cấm nhập khẩu các mặt hàng chủ yếu như điện tử, thép và dược phẩm.

Do đó, trong khuôn khổ này, Trump sẽ đánh giá lại sứ mệnh của khối NATO và tương lai Ukraine với những mục tiêu đúng đắn mới nhất, nếu ông ta muốn thắng cử. Quan trọng không kém là Trump còn phải chờ đợi nhiều bất trắc khác từ các vụ kiện tụng.

Tổ chức chính quyền đã tạo ra những Đỗ Hữu Ca

Phạm Đình Trọng

24-2-2024

1. Đứng đầu lực lượng công an thành phố lớn, thành phố cảng Hải Phòng, đại tá Đỗ Hữu Ca đã mang sức mạnh bạo lực nhà nước, cảnh sát vũ trang với đầy đủ súng đạn hiện đại, dàn thế trận, rải quân trên bộ, rải quân đường biển, vây chặt bốn hướng ngôi nhà dưới cả cấp bốn, nhỏ bé, mong manh, lẻ loi, chơ vơ trên bãi biển của gia đình người nông dân quả cảm khai hoang mở đất ở Cống Rộc, Tiên Lãng, Hải Phòng.

Vị thế của Nga và Ukraine trên trường quốc tế sau hai năm chiến tranh

Nguyễn Văn Nghệ

24-2-2024

Ngày 24-2-2022, Nga xua quân sang xâm chiếm lãnh thổ Ukraine. Đối với Nga, đây chỉ là “chiến dịch quân sự đặc biệt”, nhưng đối với đại đa số các quốc gia yêu chuộng hòa bình trên thế giới, gọi đây là một cuộc xâm lược.

Ngay sau khi Nga xua quân sang xâm chiếm lãnh thổ của Ukraine, Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc có trụ sở tại Genève, đã bày tỏ quan ngại về các báo cáo vi phạm nhân quyền và vi phạm luật nhân đạo quốc tế của Nga. Do đó ngày 7-4-2022 Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc đã bỏ phiếu để khai trừ Nga ra khỏi Hội đồng này.

Để loại Nga ra khỏi Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, cần có ít nhất 2/3 số phiếu ủng hộ. Kết quả bỏ phiếu vào ngày 7-4-2022 là 93 phiếu ủng hộ, 24 phiếu chống và 58 phiếu trắng, đủ để khai trừ Nga ra khỏi Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc.

Nga tham gia Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc vào tháng 1-2021, nhiệm kỳ 2021-2023 và trở thành quốc gia đầu tiên bị loại kể từ quyết định đình chỉ thành viên với Libya năm 2011. Mặc dù bị loại khỏi Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, nhưng Nga vẫn nuôi hy vọng sẽ quay trở lại tổ chức này.

Ngày 10-10-2023 Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc đã nhóm họp tại New York để bầu Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc nhiệm kỳ 2024-2026. Theo đó, Nga đã thất bại trong nỗ lực giành lại chiếc ghế của cơ quan nhân quyền hàng đầu Liên Hiệp Quốc. Kết quả bỏ phiếu kín, Nga chỉ được 83/193 phiếu (Bulgaria được 160 phiếu và Albania được 123 phiếu).

Mặc dù đất nước trong tình trạng chiến tranh, nhưng Tổng thống Zelensky đã thực hiện một loạt các chuyến công du đến một số quốc gia để tìm sự ủng hộ dành cho Kyiv. Các bài phát biểu của Tổng thống Zelensky luôn nhận được sự tán thưởng của cử tọa. Xin đơn cử vài chuyến công du:

– Phát biểu trước Quốc hội Mỹ vào tối 21-12-2022, Tổng thống Zelensky nói: “Tiền của các bạn không phải là tiền từ thiện” “đó là một khoản đầu tư vào an ninh và dân chủ toàn cầu”. Ông Zelensky tuyên bố: “Ukraine giữ vững lập trường của mình và sẽ không bao giờ đầu hàng[1].

– Ngày 9-2-2023 Tổng thống Zelensky gặp gỡ 27 nhà lãnh đạo EU và có bài phát biểu tại Nghị viện Châu Âu ở Brussels. Tổng thống Zelensky đã cám ơn Nghị viện Châu Âu vì sự giúp đỡ mà Ukraine đã nhận được trong thời gian qua. Tổng thống Zelensky nói với các nhà lập pháp Châu Âu: “Chúng tôi, những người Ukraine, cùng với các ngài, đang tự bảo vệ mình trên chiến trường”. Ông nói thêm, “tự bảo vệ mình trước thế lực chống Châu Âu lớn nhất thế giới hiện đại[2]

Ngày 19-9-2023, phát biểu tại Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc ,Tổng thống Zelensky kêu gọi đoàn kết chống lại sự xâm lược của Nga. Ông nói: “Vũ trang hóa phải bị hạn chế, tội ác chiến tranh phải bị trừng phạt, những người bị trục xuất phải được trở về nhà và những kẻ chiếm đóng phải quay về lãnh thổ của họ”. Đồng thời Tổng thống Zelensky khẳng định, Ukraine “đang làm mọi thứ” để bảo đảm sau này “không ai trên thế giới dám tấn công bất kỳ quốc gia nào” [3].

Ngày 16-1-2024, cuộc họp thường niên Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) lần thứ 54 tại Davos. Trong bài phát biểu, Tổng thống Zelensky kêu gọi phương Tây thắt chặt các biện pháp trừng phạt đối với Moscow và tăng cường hỗ trợ cho Kyiv để bảo đảm rằng, Điện Kremlin sẽ không thành công trong cuộc chiến.

Tại Diễn đàn này, Tổng Thư ký NATO Stoltenberg phát biểu: Những hỗ trợ cho Ukraine không phải là từ thiện mà là đầu tư vào an ninh của chính liên minh. Ông khẳng định: “Chúng ta chỉ cần đứng về phía Ukraine. Ở một giai đoạn nào đó, Nga sẽ hiểu rằng họ đang phải trả giá quá cao và ngồi xuống và đồng ý về một nền hòa bình công bằng nào đó – nhưng chúng ta cần sát cánh cùng Ukraine[4].

Tổng thống Putin thì hoàn toàn ngược lại với Tổng thống Zelensky, ông Putin rất hạn chế việc đi lại. Ông không dám đặt chân đến quốc gia nào là thành viên của Tòa Hình sự Quốc tế (ICC). Tháng 3-2023 Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành lệnh bắt giữ Tổng thống Putin. ICC cáo buộc ông Putin phạm tội ác chiến tranh vì đã cưỡng bức hàng trăm ngàn trẻ em qua Nga.

Tháng 8-2023 Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa đã mời Tổng thống Putin đến Johannesburg dự Hội nghị thượng đỉnh của nhóm các nền kinh tế mới nổi BRICS, nhưng Tổng thống Putin đã chối từ.

Kế đến, Tổng thống Putin cũng không tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20 tại New Delhi vào ngày 9 và 10-9-2023, mà cử Ngoại trưởng Sergey Lavrov đi thay. Tổng thống Putin cũng không đến dự cuộc họp thường niên Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) lần thứ 54 tại Davos.

Vào ngày 8-5-2022, trong thông điệp chúc mừng gửi đến các nước hậu Liên Xô nhân dịp kỷ niệm 77 năm Liên Xô đánh bại Đức Quốc xã hồi Thế chiến Thứ hai, Tổng thống Putin tuyên bố rằng, chiến thắng sẽ thuộc về Moscow và ông cũng cầu chúc “tất cả người dân Ukraine một tương lai hòa bình và công bằng”.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tham dự cuộc họp của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) ở Bắc Macedonia ngày 30-11-2023, khi phát biểu đã có nhiều quan chức bỏ ra ngoài[5].

Trong cuộc họp báo thường niên cuối năm vào ngày 14-12-2023, Tổng thống Putin cho biết, Nga sẽ giành chiến thắng trong cái gọi là “Chiến dịch quân sự đặc biệt” và hiện không cần phải có làn sóng huy động tân binh lần thứ hai. Tổng thống Putin khẳng định như đinh đóng cột: “Tôi chắc chắn rằng, chiến thắng sẽ thuộc về chúng ta[6].

Có người đặt câu hỏi với Tổng thống Putin: “Khi nào chúng ta sẽ có hòa bình?”. Ông đã trả lời: “Sẽ có hòa bình khi chúng ta đạt mục tiêu. Mục tiêu của chúng ta không thay đổi. Đó là phi phát xít hóa, phi quân sự hóa và bảo đảm tình trạng trung lập của Ukraine[7].

Nếu Putin không tôn trọng Hiến chương Liên Hiệp Quốc và các nguyên tắc cơ bản luật pháp quốc tế, thì Ukraine sẽ không bao giờ có hòa bình!

Ngày 12-10-2023 phát biểu tại cuộc họp, Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại Liên Hiệp Quốc tiếp tục khẳng định: Việt Nam theo dõi sát và đặc biệt quan ngại trước các diễn biến gần đây tại Ukraine, nhấn mạnh sự cần thiết của việc bảo đảm tuân thủ Hiến chương liên Hiệp Quốc và các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế. Trong đó có việc không can thiệp vào công việc nội bộ, không sử dụng vũ lực hay đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế, giải quyết hòa bình các tranh chấp quốc tế theo luật pháp quốc tế, đặc biệt là các nguyên tắc tôn trọng độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia.

Ở Việt Nam vẫn có một số người ủng hộ việc Putin xua quân xâm chiếm Ukraine và sáp nhập một số vùng lãnh thổ của Ukraine vào nước Nga. Họ đã tung hô: “Putin đại đế, nước Nga vĩ đại!”

Tôi đã đọc một bình luận trên YouTube về chiến tranh Nga – Ukraine: “Chỉ có những kẻ mất hết nhân tính, mất hết lương tri mới ủng hộ quân xâm lược”.

Nguyễn Văn Nghệ – Diên Khánh, Khánh Hòa

________

Chú thích:

[1] https://tienphong.vn/tong-thong-zelensky-duoc-hoan-nghenh-khi-phat-bieu-truoc-quoc-hoi-my-post1497290.tpo

[2] https://tuoitre.vn/nghi-vien-chau-au-hoan-nghenh-tong-thong-ukraine-zelensky-20230209180558867.htm

[3] https://tuoitre.vn/tin-tuc-the-gioi-20-9-ong-zelensky-phat-bieu-tai-lhq-con-trai-ong-biden-khong-nhan-toi-20230920060702937.htm

[4] https://www.nguoiduatin.vn/tong-thong-zelensky-chiem-song-davos-nhac-nho-ve-xung-dot-o-ukraine-a645852.html

[5] https://tuoitre.vn/nhieu-quan-chuc-bo-ra-ngoai-khi-ngoai-truong-nga-cong-kich-o-osce-20231130231618466.htm

[6] http://baonghean.vn/tong-thong-pu-tin-khang-dinh-nga-se-gianh-chien-thang-trong-chien-dich-quan-su-dac-biet-post281656.html

[7] https://vnexpress.net/thong-diep-cua-ong-putin-trong-cuoc-hop-bao-4-gio-4689062.html

Tết, lại nhớ xuân Mậu Thân 1968 (Kỳ 5)

Nguyễn Thông

23-2-2024

Tiếp theo kỳ 1kỳ 2 và kỳ 3

Tôi (và chắc nhiều người lứa tôi) còn nhớ, sau “chiến công” Mậu Thân 1968, bộ máy tuyên truyền ở miền Bắc ca tụng dữ lắm. Cứ như đài tiếng nói Việt Nam, như các báo Nhân Dân, Quân đội nhân dân (hồi thập niên 60 chủ yếu là hai tờ này, chứ báo địa phương hoặc báo của các tổ chức, đoàn thể khác đều không đáng kể) thì đây là đòn đánh bất ngờ, choáng váng, kỳ diệu, khiến kẻ thù (Mỹ và ngụy, hồi đó chính quyền Sài Gòn bị chết tên là ngụy) trở tay không kịp.

Khi CA vừa là… ‘công an’, vừa là… ‘chạy án’!

Blog VOA

Trân Văn

23-2-2024

Cựu tướng công an Đỗ Hữu Ca. Nguồn: Báo NLĐ

Đằng sau là cái gì?

Đoàn Bảo Châu

23-2-2024

Ở đây tôi không nói tới chuyện cổ tích một gói mì mà muốn nêu lên những câu hỏi đằng sau những tài sản của những Đỗ Hữu Ca trên đất nước này.

Người giàu

Võ Xuân Sơn

23-2-2024

Một đất nước có nhiều người giàu, thì đó là điều tốt, hay không tốt?

Trường hợp Đỗ Hữu Ca

Blog VOA

Trân Văn

23-2-2024

Nếu quan tâm đến nguồn gốc và phương thức vợ chồng ông Ca thủ đắc tài sản, vì sao Kết luận điều tra và Cáo trạng chỉ loan báo “nhiều đồ vật, tài sản là Việt Nam đồng, ngoại tệ, trang sức, kim loại màu vàng, sổ tiết kiệm” chứ không bạch hóa giá trị? Nguồn: Báo NLĐ

Châu Âu có cần tự trang bị vũ khí hạt nhân không?

Đỗ Kim Thêm

23-2-2024

Xuất hiện gần đây trong chiến dịch tranh cử tổng thống, Donald Trump, ứng cử viên đảng Cộng hòa, đã lên tiếng đe dọa là sẽ không bảo vệ cho các đồng minh thuộc khối NATO trong trường hợp bị Nga tấn công.

Vụ án Vạn Thịnh Phát – Tòa án sẽ xử thế nào? (Phần 1)

Blog VOA

Trân Văn

22-2-2024

Trong Kết luận điều tra (KLĐT) vụ án “xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn vị, tổ chức có liên quan”, Cơ quan Điều tra (CQĐT) không chỉ bày ra sự tùy tiện vừa đáng ngại, vừa đáng ngờ khi diễn giải và áp dụng pháp luật.

Quá giỏi!

Đoàn Bảo Châu

22-2-2024

“Quá trình khám xét nơi ở của cựu giám đốc Công an TP Hải Phòng Đỗ Hữu Ca, lực lượng chức năng phát hiện trên 40 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cùng lượng lớn tiền, vàng, ngoại tệ, trang sức…”

Kỷ niệm hai năm cuộc chiến tranh của Putin ở Ukraine (Phần 2)

Phúc Lai

20-2-2024

Tiếp theo phần 1

Phần 2: Ý nghĩa của hai trận đánh bảo vệ Bakhmut và Avdiivka

1. Trận Bakhmut

Tháng 10 năm 2022 – tháng 5 năm 2023, trận chiến quân sự lớn nhất ở châu Âu sau năm 1945 đã nổ ra. Trận đánh này kéo dài đến 8 tháng, và tiêu tốn của hai bên, đặc biệt là Nga một lượng nguồn lực quân sự khổng lồ.

Kỷ niệm hai năm cuộc chiến tranh của Putin ở Ukraine (Phần 1)

Phúc Lai

20-2-2024

Phần 1: Tội ác chiến tranh của Liên bang Nga

– Do phạm Tội ác chiến tranh quy mô lớn ở Ukraine, lãnh đạo cao nhất Liên bang Nga sẽ bị trừng phạt. Sẽ không có hòa bình ổn định nếu không có trách nhiệm của giới lãnh đạo Nga về những tội ác đã gây ra.

– Sự khủng khiếp về tội ác của Nga ở Ukraine thật đáng kinh ngạc: Từ bạo lực chống lại dân thường và cưỡng bức trẻ em, tra tấn và hành quyết tù nhân, cho đến cố tình phá hủy cơ sở hạ tầng dân sự.

– Kể từ khi bắt đầu cuộc chiến tranh tổng lực, Nga đã phạm hơn 125.000 tội ác chiến tranh ở Ukraine.

– Vụ thảm sát hàng loạt của lính Nga ở Bucha. Vào tháng 2 và tháng 3 năm 2022, dân thường Ukraine ở thành phố Bucha gần Kyiv đã phải hứng chịu các vụ bắt cóc, tra tấn, hãm hiếp, bao gồm cả trẻ em và cướp bóc hàng loạt. 461 cư dân của thành phố đã chết. Những hành động tàn bạo tương tự của quân đội Nga cũng được ghi nhận ở Borodyanka, Gostomel và Makarov. Tổng cộng có 1.137 thường dân Ukraine thiệt mạng ở quận Bucha của vùng Kyiv.

– Liên Hợp Quốc chính thức xác nhận, quân Nga đã sát hại 1.348 thường dân ở Mariupol, trong đó có 70 trẻ em. Theo dữ liệu chưa chính thức, khoảng 22.000 người chết trong thành phố, 50% thành phố bị đốt cháy hoàn toàn và 90% cơ sở hạ tầng quan trọng bị phá hủy. Những cái chết này là do các cuộc không kích, hỏa lực của xe tăng và pháo binh cũng như việc sử dụng vũ khí nhỏ và vũ khí hạng nhẹ trong giao tranh trên đường phố. Con số thực tế còn cao hơn nhiều.

– Vào ngày 8 tháng 4 năm 2022, quân đội Nga đã tiến hành một cuộc tấn công tên lửa vào nhà ga xe lửa ở Kramatorsk vùng Donetsk, nơi việc sơ tán đang được thực hiện và có khoảng bốn nghìn dân thường. Cuộc tấn công bằng tên lửa vào nhà ga xe lửa ở Kramatorsk này đã cướp đi sinh mạng của 57 người.

– Ngày 27 tháng 6 năm 2022, Nga tiến hành cuộc tấn công tên lửa vào trung tâm mua sắm Amstor ở Kremenchuk. Hơn một nghìn người đang có mặt tại trung tâm mua sắm vào thời điểm xảy ra vụ tấn công. Hậu quả của cú va chạm là 22 người thiệt mạng và gần 70 người khác bị thương ở các mức độ nghiêm trọng khác nhau. Xem ảnh từ báo Wall Street Journal:

– Ngày 14 tháng 7 năm 2022, quân đội Nga tấn công trung tâm Vinnytsia bằng tên lửa Kalibr. Hậu quả của vụ tấn công khiến 27 người thiệt mạng, trong đó có 3 trẻ em. Chính quyền Nga đã thay đổi phiên bản của cuộc tấn công ba lần, bởi vì Điện Kremlin, mặc dù có nhiều sự thật và bằng chứng, đã phủ nhận ngay từ đầu cuộc chiến quy mô lớn rằng họ cố tình giết hại dân thường, tấn công các thành phố, tòa nhà dân cư, trường học và bệnh viện. Xem ảnh từ BBC:

– Sau khi tỉnh Kharkiv được giải phóng, vào tháng 9 năm 2022, gần Izyum, một trong những ngôi mộ tập thể lớn nhất kể từ đầu cuộc chiến quy mô lớn đã được phát hiện trong rừng – khoảng 450 ngôi mộ.

– Dân thường chiếm đa số trong số những người thiệt mạng ở Izyum. Hầu hết đều chết một cách đau đớn vì vết thương do đạn bắn. Đặc biệt có nhiều thi thể của người Ukraine có dấu hiệu bị tra tấn: Với một sợi dây quanh cổ, hai tay bị trói, gãy chân tay và vết thương do đạn bắn, một số người đàn ông đã bị cắt cụt bộ phận sinh dục. Ở Izyum, những kẻ chiếm đóng đã tổ chức ít nhất sáu địa điểm nơi người Ukraine bị tra tấn dã man.

– Ngày 6/9/2023, quân đội Nga đã bắn tên lửa S-300 vào khu chợ trung tâm thành phố Kostyantynivka thuộc vùng Donetsk khiến 17 người thiệt mạng và 32 dân thường bị thương.

– Người Nga giết những người lính Ukraine bị bắt theo một cách đặc biệt cay độc và mang tính trả thù. Ví dụ, ở Olenivka vào tháng 7 năm 2022, quân chiếm đóng đã thiêu 53 tù nhân để đổ lỗi cho Ukraine về việc này. Người Nga thậm chí còn cấm một cuộc điều tra quốc tế về vụ việc này.

– Người Nga thường xuyên đăng tải các video tra tấn và sát hại binh sĩ Ukraine. Ví dụ: cảnh quay cắt bộ phận sinh dục của một tù nhân hoặc bắn một tù nhân không có vũ khí.

– Trên thực tế, do không có hoạt động điều tra độc lập nên chính phủ Nga đã tiêu hủy vật chứng tại hàng trăm hiện trường vụ án tiềm ẩn. Ngoài ra, chính quyền chiếm đóng cũng đang phá hủy các dấu hiệu nhận dạng người Ukraina, đặc biệt bằng cách đưa ra chương trình giảng dạy ở trường học bằng tiếng Nga và đổi tên đường phố.

– “Cố ý giết người, tra tấn hoặc đối xử vô nhân đạo, gây đau khổ lớn hoặc gây tổn hại cơ thể nghiêm trọng” được coi là vi phạm trắng trợn Công ước Geneva ngày 12 tháng 8 năm 1949 (Điều 8 (2) (a) của Quy chế Rome).

– Nga sử dụng các phương tiện chiến tranh bị cấm. Trong số đó có đạn chùm và phốt pho, mìn, đạn hóa học và gây cháy.

– Học thuyết quân sự của Nga không dự tính việc tuân thủ luật pháp quốc tế, trái lại, được xây dựng trên cái gọi là “thung lũng lửa”, khi người Nga ném bom các thành phố và tiến hành các cuộc tấn công bằng pháo binh bất chấp sự hiện diện của dân thường ở đó.

– Trong hai năm chiến tranh toàn diện, quân đội của Putin đã quét sạch nhiều thành phố ở miền Đông Ukraine: Popasna, Severodonetsk, Mariupol, Bakhmut, Avdiivka, Maryinka, Volnovakha. Danh sách các ngôi làng bị phá hủy hoàn toàn đã lên tới hàng trăm.

– Vào tháng 6 năm 2023, Nga đã thực hiện một hành động diệt chủng và diệt chủng sinh thái khác bằng cách cho nổ đập thủy điện Kakhovskaya HPP, làm ngập lụt các khu vực rộng lớn gần Dnipro. Hiện vẫn chưa rõ số nạn nhân ở tả ngạn sông Dnipro bị chiếm đóng, nơi người Nga ngăn chặn các hoạt động cứu hộ.

– Người Nga tiếp tục chiếm giữ trái phép nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, nơi họ đã chiếm giữ khi bắt đầu cuộc chiến tranh toàn diện. Người Nga, vi phạm luật pháp quốc tế, đã thiết lập một căn cứ quân sự trên lãnh thổ của ZNPP và định kỳ đặt mìn theo các vành đai xung quanh các công trình điện lực.

– Người Nga đưa trẻ em Ukraina sang Nga trái phép (có tới 20.000 trẻ vị thành niên đã được xác định). Điều này trở thành cơ sở để mở phiên tòa chống lại Putin và đồng bọn tại Tòa án Hình sự Quốc tế ở The Hague.

– Cuộc xâm lược của Liên bang Nga chỉ chính thức dẫn đến cái chết của 9.655 thường dân. 12.829 người bị thương. Theo các công tố viên vị thành niên, do hành động xâm lược của Nga, 1.751 trẻ em bị thương, trong đó 527 trẻ chết, 1.224 trẻ bị thương ở nhiều mức độ nghiêm trọng khác nhau.

– Ủy ban Liên hợp quốc công nhận việc Nga trục xuất trẻ em Ukraine khỏi các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng của Ukraine là tội ác chiến tranh. Việc đưa những đứa trẻ đi không được biện minh vì lý do an toàn hoặc sức khỏe.

– Quân đội Liên bang Nga đã phá hủy hoặc làm hư hại (tính đến tháng 2 năm 2024): khoảng 200.000 ngôi nhà, hơn 3.300 cơ sở giáo dục (trong đó có 265 cơ sở bị phá hủy), 1.718 cơ sở y tế (195 bị phá hủy), 154 cơ sở xã hội.

– Chính Putin và bộ sậu của hắn ta đã gây ra cuộc chiến dẫn đến tất cả những hành động tàn bạo sau đó ở Ukraine. Các đại diện của giới lãnh đạo chính trị và quân sự Nga sẽ hầu tòa vì tội xâm lược, tội tương tự được áp dụng đối với tội phạm chiến tranh của Đức Quốc xã tại các phiên tòa ở Nuremberg sau Thế chiến thứ hai.

Nhân viên y tế Việt Nam ‘ngoan’… nhất thế giới?

Blog VOA

Trân Văn

21-2-2024

Nhìn một cách tổng quát, khả năng chịu đựng của nhân viên y tế ở Việt Nam có lẽ là… nhất thế giới và so với thiên hạ, trong quan hệ với giới cầm quyền, có lẽ nhân viên y tế ở Việt Nam thuộc loại… “ngoan” nhất thế giới!

Hướng nào cho vụ án Đỗ Hữu Ca

Blog RFA

JB Nguyễn Hữu Vinh

21-2-2024

Thêm một tướng Công an “Học tập làm theo”

Đỗ Hữu Ca, nguyên Thiếu tướng, Giám đốc Công an Hải Phòng bị bắt vì tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Sống ở Việt Nam là phải chấp nhận

Võ Xuân Sơn

20-2-2024

Mấy ngày nay mạng xã hội ồn ào về cái cao tốc thắt eo. Mọi người bàn tán về cao tốc 2 làn xe, mỗi bên 1 làn, không có dải phân cách cứng, ý kiến này nọ… làm tôi nhớ câu chuyện cao tốc Nội Bài – Lào Cai khoảng 10 năm trước.

Thiết kế cao tốc sai, Bộ GTVT bảo: “Đúng thiết kế, vạch kẻ đường đầy đủ”

Mai Bá Kiếm

20-2-2024

Xem hình chụp bằng flycam mới thấy tai nạn đụng xe liên hoàn trên cao tốc Cam Lộ – La Sơn từ đoạn vào cao tốc đến đoạn nhập 3 làn còn 1, thành nút cổ chai, là do thiết kế rất sai. Nhưng, Bộ GT VT nói cao tốc làm đúng thiết kế, vạch kẻ đường đầy đủ, và bộ không chịu trách nhiệm.

Phát biểu của Tổng thống Zelensky ngày 19-2-2024

Nataliya Zhynkina, dịch

20-2-2024

Sự đoàn kết phải được thể hiện không chỉ trong suy nghĩ, lời nói mà còn bằng hành động vì mục tiêu chung của đất nước chúng ta – Phát biểu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 19/2:

Vụ tai nạn Cam Lộ – La Sơn: Khi cao tốc trở thành ‘bẫy tử thần’

Blog VOA

Trân Văn

20-2-2024

Hiện trường vụ tai nạn tại cao tốc Cam Lộ – La Sơn. (Screenshot từ tuoitre.vn)

Gia đình các Tù nhân Lương tâm mệt mỏi vì liên tục bị sách nhiễu

Tuấn Khanh

19-2-2024

Từ trước Tết Nguyên Đán, nhiều gia đình Tù nhân Lương tâm (TNLT) cho biết họ cảm thấy lo ngại trong đời sống bình thường vì dường như chính quyền địa phương đang có ý gây khó [khăn cho] sinh hoạt của họ.

Điện Kremlin thực hiện chiến dịch thông tin sai lệch nhằm làm suy yếu Zelensky, theo các tài liệu mật

Washington post

Tác giả: Catherine Belton

Cù Tuấn, biên dịch

16-2-2024

Khi tin tức lần đầu tiên xuất hiện vào tháng trước, rằng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đang chuẩn bị sa thải chỉ huy quân sự hàng đầu của mình là Tướng Valery Zaluzhny, các quan chức ở Matxcơva có vẻ rất vui mừng. Các tài liệu cho thấy, họ đã cố gắng tạo ra sự chia rẽ như vậy trong nhiều tháng liền.

Hoàng Văn Hoan và thiên thu định luận

Dương Quốc Chính

18-2-2024

Vừa rồi anh Osin Huy Đức có một status về nhân vật Hoàng Văn Hoan, đọc status đó khiến nhiều người đánh giá có lẽ không hoàn toàn chính xác về nhân vật này. Thực ra không cần status đó thì mình nghĩ đa số cũng vẫn hiểu sai về ông Hoan và thường gom ông này vào một mớ với Trần Ích Tắc và Lê Chiêu Thống. Thực ra gom ba nhân vật này làm một là giống như so con chó với con bò, bảo là giống nhau vì chúng đều có bốn chân. Thực tế họ có hoàn cảnh thân Tàu rất khác nhau.

Thắc mắc 45 năm

Võ Xuân Sơn

17-2-2024

Hôm nay là ngày 17/2. 45 năm trước, Trung Quốc tấn công Việt Nam trên toàn tuyến biên giới. Nhiều người đã nói đến những tội ác của quân Trung Quốc xâm lược, những vụ thảm sát dân ta ở khu vực biên giới của chúng.

Chị Hà và tất yếu của xứ… hà… hà

Blog RFA

Đồng Phụng Việt

10-2-2024

Chị Hà tên đầy đủ là Nguyễn Thị Lệ Hà, 51 tuổi, cầm tinh con trâu, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ của tỉnh Hà Tĩnh. Chị Hà vốn thuộc nhóm có danh, có phận ở Hà Tĩnh và cách nay vài ngày chị Hà nổi như cồn trên toàn quốc vì dùng công xa đi từ Hà Tĩnh đến sân bay Vinh – cách nơi chị làm việc khoảng 60 cây số – đón con gái về nhà ăn Tết và cho mở đèn, hụ còi để không phải chung chạ quá lâu với đám thường dân.

Nghĩ gì từ hiện tượng ‘du học rồi… mất tích’ (Phần 2)

Blog VOA

Trân Văn

17-2-2024

Báo Nam Hàn viết về 164 sinh viên Việt Nam ‘mất tích’ ở Hàn Quốc. Photo: The Korea Times

Quần đảo Gulag và tội ác của Putin

Lâm Bình Duy Nhiên

17-2-2024

Chiều nay, tôi vào nhà sách quen thuộc trên phố để tìm sách. Thật là một sự ngẫu nhiên, hay một sự tình cờ khi tôi thấy cuốn L’Archipel du Goulag, cinquante ans après, 1973-2023 (Quần đảo Gulag, 50 năm sau, 1973-2023) của nhà văn Nga nổi tiếng Alexandre Issaïévitch Soljénitsyne. Để đánh dấu 50 năm sinh nhật khi cuốn sách này được phát hành đầu tiên tại châu Âu, nhà xuất bản Fayard (Pháp) đã tái bản tác phẩm lừng danh của Soljénitsyne.