Tin tặc đánh giặc cứu Ukraine

Guardian

Đinh Từ Thức, chuyển ngữ

18-3-2022

LGT: Ngày 15-3-2022, hai tác giả Chris Stokel-Walker và Dan Milmo có bài viết đăng trên báo Guardian có tựa đề: ‘It’s the right thing to do’: the 300,000 volunteer hackers coming together to fight Russia. (Đó là việc làm chính đáng: 300.000 tin tặc tình nguyện họp lại để đánh Nga). Sau đây là nội dung bài dịch:

Cựu tướng David Petraeus trả lời phỏng vấn về cuộc chiến Nga – Ukraine

Hồ Bạch ThảoHồ Động Đình lược dịch

17-3-2022

LGT: Ngày 16-3-2022, ông Peter Bergen, nhà phân tích an ninh quốc gia của đài CNN có bài phỏng vấn tướng hồi hưu David Petraeus, về cuộc chiến Nga – Ukraine. Tướng Petraeus từng là Giám đốc CIA, từng giữ chức Tư Lệnh quân Mỹ trong chiến tranh Iraq và Afghanistan. Sau đây là bản dịch:

Điểm báo quốc tế, bàn về việc Trung Quốc viện trợ cho Nga trong cuộc chiến ở Ukraine

Đỗ Kim Thêm, tuyển dịch

17-3-2022

Liệu lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đang giúp Tổng thống Putin của Nga trong cuộc chiến Ukraine? Nguồn: Associated Press / Alexei Druzhinin

Báo giới quốc tế đồng loạt đưa tin, Moscow đang bị sa lầy ở Ukraine và yêu cầu Bắc Kinh hỗ trợ quân sự. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đính chính ngay nguồn tin này. Cộng đồng quốc tế sẽ chịu hậu quả gì nếu Bắc Kinh thật sự viện trợ toàn diện cho Moscow.

Thủ tướng 3 nước EU: Ba Lan, CH Séc và Slovenia tới thăm Kiev, bất chấp giao tranh dữ dội

Hiếu Bá Linh, tổng hợp

16-3-2022

Chuyến đi của ba nguyên thủ quốc gia Ba Lan, CH Séc và Slovenia tới thăm Ukraine hôm 15/3 đã được lên kế hoạch nhiều ngày trước, nhưng lộ trình tuyệt đối giữ bí mật: Một phái đoàn từ ba nước EU đi qua Ukraine bằng tàu hỏa. Tối 15/3 phái đoàn này đã đến thủ đô Kyiv của Ukraine, trong khi nơi này vẫn đang bị Nga tấn công ác liệt.

Lãnh đạo Việt Nam từ bỏ than đá

Mongabay

Tác giả: David Brown

Song Phan, chuyển ngữ

15-3-2022

Hè năm ngoái, cơ quan năng lượng Việt Nam tìm cách phớt lờ các chỉ đạo của cấp cao nhất trong việc đưa đất nước thoát khỏi sự phụ thuộc ngày càng tăng vào than đá và các nhiên liệu hóa thạch khác. Tất nhiên, vì quyền lợi và kiểm soát các ngân khoản lớn sẽ bị đe dọa.

Bắc Kinh đang lợi dụng cuộc chiến ở Ukraine

Welt

Tác giả: Glacier Kwong 

Vũ Ngọc Chi, chuyển ngữ

11-3-2022

Nhà hoạt động Dân chủ Glacier Kwong. Nguồn: Getty Images

Một bài báo hiện đã bị xóa trên ứng dụng QQ News, thuộc sở hữu của tập đoàn internet Tencent, Trung Quốc, cho biết công ty công nghệ Huawei “sẽ đến giải cứu ngay lập tức” ở Nga trong trường hợp bị tấn công mạng. Bài báo được đăng tải cùng ngày hacker Anonymous tấn công các trang mạng nhà nước ở Nga.

Facebook cho phép đăng các bài về chiến tranh, kêu gọi bạo lực chống lại những kẻ xâm lược Nga

Reuters

Tác giả: Munsif VengattilElizabeth Culliford

Trúc Lam, chuyển ngữ

10-3-2022

Reuters – Nền tảng Meta (tức Facebook) sẽ cho phép người sử dụng Facebook và Instagram ở một số quốc gia, được kêu gọi bạo lực chống lại người Nga và binh lính Nga trong bối cảnh cuộc xâm lược Ukraine, theo các email nội bộ Reuters đã xem qua hôm thứ Năm, trong một thay đổi tạm thời đối với chính sách về những lời phát biểu căm thù [trên Facebook].

Bí ẩn: Tại sao putin không sử dụng vũ khí công nghệ cao ở Ukraine?

Der Spiegel

Hiếu Bá Linh, dịch

9-3-2022

Đoàn xe quân sự Nga ở phía bắc Kiev. Nguồn: Maxar Technologies/ AP/ dpa

Chiến tranh Nga và nền kinh tế toàn cầu

Project- Syndicate

Tác giả: Nouriel Roubini

Đỗ Kim Thêm, dịch

25-2-2022

Lời người dịch: Khác hẳn với các ảnh hưởng của nạn COVID-19 lên nền kinh tế toàn cầu, kể từ cuối năm 2021, giá dầu thô đã tăng, nhưng ngay sau khi Nga xâm lược Ukraine, giá đã tăng khoảng 1/3.

Chính phủ Đức cung cấp cho Ukraine vũ khí Liên Xô để bắn hạ máy bay Nga

NTV

Hiếu Bá Linh, biên dịch

3-3-2022

Tên lửa đất đối không Strela đang hoạt động. Nguồn:dpa

Theo các nguồn tin trong Bộ Kinh tế Đức, Bộ này đã phê duyệt việc chuyển giao 2.700 tên lửa phòng không “Strela” cho Ukraine.

Vì sao Vladimir Putin đã bại trận rồi

Guardian

Tác giả: Yuval Noah Harari

Trần Gia Huấn, chuyển ngữ

1-3-2022

Cuộc chiến chưa tới một tuần tuổi, nhưng dường như Vladimir Putin đang lao vào một thất bại lịch sử. Putin có thể thắng ở mọi trận đánh, nhưng hắn thua cả một cuộc chiến. Giấc mơ của Putin là xây dựng lại tân đế chế Nga bằng cách bám víu lấy những điều dối trá, rằng Ukraine không phải là một quốc gia thật sự, rằng Ukraine không hẳn là một dân tộc, và dân cư của Kyiv, Kharkiv, Lviv sẽ hân hoan, khát khao chờ đón đoàn xe tăng Nga tiến vào giải phóng.

Valery Gergiev, nhạc trưởng nổi tiếng người Nga bị Đức sa thải

Hiếu Bá Linh, tổng hợp

2-3-2022

Valery Gergiev (phải), cùng Bộ trưởng Quốc phòng Nga – Sergei Shoigu và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại một buổi triển lãm quân sự. Nguồn: IMAGO images

Cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine: Điều tồi tệ nhất vẫn chưa xảy ra

Der Spiegel

Tác giả: Von Matthias Gebauer, Fritz Schaap Konstantin von Hammerstein

Hiếu Bá Linh, chuyển ngữ

1-3-2022

Xe tăng Nga bị phá hủy ở Ukraine. Nguồn: Anatolii Stepanov / AFP

Lời người dịch: Tuần báo Der Spiegel, một tuần báo có tiếng và uy tín nhất nước Đức, hôm 28/2 có đăng một bài báo phân tích về những sai lầm và thất bại của quân đội Nga, từ đó dự đoán một viễn cảnh leo thang quân sự, với những hậu quả khủng khiếp có thể xảy ra đối với Ukraine. Sau đây là bản dịch:

Điểm báo quốc tế về diễn biến chiến cuộc ở Ukraine

Đỗ Kim Thêm, tuyển dịch

28-2-2022

Tổng thống Wolodymyr Selenskyj tuyên bố tử thủ tại Kiew trong bài diễn văn ngày 27/2. Nguồn ảnh: uncredited/dpa

Chiến cuộc leo thang đầy kinh ngạc khi Tổng thống Nga Wladamir Putin loan báo quyết định đặt lực lượng vũ khí hạt nhân của Nga trong tình trạng báo động. Trong một buổi nói chuyện với các tướng lãnh trên đài truyền hình, Putin cho biết quyết định này là do “các thái độ gây hấn của khối NATO và các biện pháp trừng phạt kinh tế của phương Tây”.

Những sự thật về mối quan hệ giữa NATO và Nga (Phần 2)

NATO

Thục Quyên, phỏng dịch

27-2-2022

Tiếp theo phần 1

III/ Những luận điệu hoang tưởng của Nga về sự cộng tác giữa NATO và Nga:

Hoang tưởng 8: NATO phá hoại an ninh bằng cách đình chỉ hợp tác thực tế với Nga.

Sự thật: Năm 2014, NATO đã đình chỉ mọi hợp tác thực tế với Nga để đáp trả các hành động gây hấn của họ ở Ukraine. Sự hợp tác này bao gồm các dự án ở Afghanistan, chương trình chống khủng bố và hợp tác khoa học. Các dự án này đã mang lại kết quả theo thời gian, nhưng việc tạm dừng chúng không làm suy yếu an ninh của Liên minh hoặc giảm khả năng chống lại các thách thức như khủng bố.

NATO đã nói rõ vẫn tiếp tục tìm kiếm một mối quan hệ mang tính xây dựng với Nga. Nhưng sự cải thiện trong quan hệ giữa NATO và Nga phụ thuộc vào sự thay đổi rõ ràng và mang tính xây dựng trong các hành động của Nga – một hành động thể hiện sự tuân thủ luật pháp quốc tế và các cam kết quốc tế của Nga.

IV/ Những luận điệu hoang tưởng của Nga về sự bành trướng của NATO

Hoang tưởng 9: Nga có quyền yêu cầu bảo đảm rằng Ukraine và Georgia sẽ không gia nhập NATO

Sự thật: Mọi quốc gia có chủ quyền đều có quyền lựa chọn các thỏa thuận an ninh cho mình. Đây là nguyên tắc cơ bản của an ninh châu Âu và là nguyên tắc mà Nga cũng đã ký kết chấp thuận (xem Đạo luật cuối cùng của Helsinki) (1).

Khi ký Đạo luật Căn bản NATO – Nga, Nga cũng cam kết duy trì “tôn trọng chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của tất cả các quốc gia và tôn trọng quyền tự nhiên của họ trong việc lựa chọn các phương tiện để bảo đảm an ninh của mình“. Ukraine và Georgia có quyền lựa chọn liên minh của mình và Nga, theo những thỏa thuận do chính Nga nhiều lần ký kết, không có quyền ra lệnh cho lựa chọn đó phải theo ý của Nga.

NATO bác bỏ mọi ý tưởng tạo lại những vùng ảnh hưởng ở Âu châu – chúng đã là một phần của lịch sử và nên thuộc về lịch sử.

Hoang tưởng 10: NATO có căn cứ trên khắp thế giới

Sự thật: Cơ sở hạ tầng quân sự của NATO bên ngoài lãnh thổ của các nước Đồng minh chỉ giới hạn trong các khu vực mà Liên minh đang tiến hành các sứ mạng. Thí dụ, NATO có các cơ sở quân sự ở Kosovo để thực hiện sứ mạng của KFOR (Kosovo Force) là gìn giữ hòa bình.

NATO cũng có các văn phòng liên lạc dân sự ở các nước đối tác như Georgia, Moldova, Ukraine và Nga. Đây không thể được coi là “căn cứ quân sự”.

Các nước trong Liên minh có riêng các căn cứ ở nước ngoài trên cơ sở các thỏa thuận song phương và nguyên tắc đồng ý của nước chủ nhà, trái ngược với các căn cứ của Nga trên lãnh thổ Moldova, Ukraine và Georgia.

V/ Những luận điệu hoang tưởng của Nga về thái độ của NATO đối với Nga

Hoang tưởng 11: NATO thổi phồng sự sợ hãi về các cuộc tập trận của Nga

Sự thật: Mọi quốc gia đều có quyền tiến hành các cuộc tập trận, nhưng điều quan trọng là chúng phải được tiến hành một cách minh bạch và phù hợp với các nghĩa vụ quốc tế. Để thúc đẩy tính minh bạch, các thành viên của Tổ chức An ninh và Hợp tác tại Âu châu OSCE, bao gồm cả Nga, cam kết tuân thủ các quy định của Văn kiện Vienna. Nếu một cuộc tập trận có sự tham gia của ít nhất 9.000 nhân viên, thì cuộc tập trận phải được thông báo, và nếu nhân sự từ 13.000 trở lên, thì các quan sát viên của OSCE phải được mời tham dự cuộc tập trận.

Những lo ngại của NATO về các cuộc tập trận của Nga là kết quả trực tiếp của sự thiếu minh bạch của Nga. Kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, Nga chưa bao giờ chấp nhận sự quan sát những cuộc tập trận theo đúng tiêu chuẩn của Văn kiện Vienna.

Nga cũng đã thực hiện các cuộc tập trận nhanh và lớn, bao gồm hàng chục ngàn quân, để đàn áp tinh thần các nước láng giềng. Cách hành xử này làm tăng căng thẳng và xói mòn lòng tin. Cuộc tấn công của Nga vào Georgia năm 2008 và việc sáp nhập Crimea bất hợp pháp vào năm 2014 đã được che đậy như là các cuộc tập trận chớp nhoáng.

Hoang tưởng 12: NATO là một dự án địa chính trị của Hoa Kỳ

Sự thật: NATO được thành lập vào năm 1949 bởi mười hai quốc gia có chủ quyền: Bỉ, Canada, Đan Mạch, Pháp, Iceland, Ý, Luxembourg, Hà Lan, Na Uy, Bồ Đào Nha, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ.

Kể từ đó, NATO đã phát triển và hiện nay có 30 nước đã tự quyết định tham gia vào tổ chức. Tất cả các quyết định trong NATO đều được thực hiện bởi sự đồng thuận, có nghĩa là một quyết định chỉ có thể được đưa ra nếu mọi nước Đồng minh chấp thuận nó.

Tương tự, quyết định cho bất kỳ quốc gia nào tham gia vào các hoạt động do NATO dẫn đầu hoàn toàn tùy thuộc quốc gia đó và theo các thủ tục pháp lý của riêng quốc gia đó. Không thành viên nào của Liên minh có thể quyết định việc triển khai bất kỳ lực lượng nào của một nước Đồng minh khác.

Hoang tưởng 13: NATO đã cố gắng cô lập hoặc loại trừ Nga

Sự thật: Trong hơn ba thập niên, NATO đã không ngừng nỗ lực xây dựng mối quan hệ hợp tác với Nga.

NATO bắt đầu tiếp cận, đề nghị đối thoại thay vì đối đầu, tại Hội nghị thượng đỉnh NATO ở London vào tháng 7 năm 1990 (2). Những năm tiếp theo, Liên minh đã thúc đẩy đối thoại và hợp tác bằng cách thành lập Quan hệ Đối tác vì Hòa bình (PfP Partnership for Peace) và Hội đồng Đối tác Euro – Đại Tây Dương (EAPC Euro – Atlantic Partnership Council), cho toàn châu Âu tham dự, bao gồm cả Nga.

Năm 1997, NATO và Nga đã ký Đạo luật Sáng lập về Quan hệ , Hợp tác và An ninh, thành lập Hội đồng Liên hiệp Thường trực NATO-Nga. Vào năm 2002, hội đồng này đã được nâng cấp thành Hội đồng NATO – Nga (NRC, NATO – Russia Council) (3).

NATO chủ tâm xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với Nga. Đôi bên đã cộng tác về các vấn đề, từ chống ma tuý và chống khủng bố, đến cứu hộ tàu ngầm và lập kế hoạch khẩn cấp dân sự. Tuy nhiên, vào tháng 3/2014, trước những hành động gây hấn của Nga đối với Ukraine, NATO đã đình chỉ hợp tác thực tế với Nga. Nhưng song song, NATO vẫn mở các kênh liên lạc với Nga. Hội đồng Nga – NATO vẫn là một nền tảng quan trọng để đối thoại. Đó là lý do tại sao Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã mời tất cả các thành viên của Hội đồng NATO – Nga tham dự một loạt các cuộc họp nhằm cải thiện an ninh ở châu Âu.

Hoang tưởng 14: NATO lẽ ra phải giải tán sau Chiến tranh Lạnh

Sự thật: Tại Hội nghị thượng đỉnh London năm 1990, các nhà lãnh đạo NATO đã nhất trí: “Chúng ta cần tiếp tục sát cánh cùng nhau, để kéo dài nền hòa bình lâu dài mà chúng ta đã có được trong 4 thập niên qua”. Đây là sự lựa chọn của những nước có chủ quyền và hoàn toàn phù hợp với quyền phòng vệ tập thể theo Hiến chương Liên Hiệp quốc.

Kể từ đó, 16 quốc gia khác đã chọn gia nhập NATO. Liên minh đã thực hiện các nhiệm vụ mới và thích ứng với những thách thức mới, đồng thời tiếp tục tuân theo các nguyên tắc cơ bản về an ninh, phòng thủ tập thể và ra quyết định bằng sự đồng thuận.

Tại Hội nghị thượng đỉnh Brussels vào tháng 6 năm 2021, NATO đã đồng ý cùng tăng cường để hiện đại hóa và thích ứng hóa Liên minh, vạch ra lộ trình cho thập niên tới và sau đó. Khái niệm “Chiến lược tiếp tục” của NATO sẽ là kế hoạch chi tiết cho sự thích ứng này. Vào thời điểm cạnh tranh toàn cầu gia tăng, Âu châu và Bắc Mỹ tiếp tục cùng nhau đứng vững trong NATO. Những thách thức an ninh mà Liên minh phải đối mặt quá lớn và không quốc gia hoặc châu lục nào có khả năng một mình gánh vác.

Cùng với nhau, các nước trong NATO sẽ tiếp tục nhiệm vụ bảo vệ hơn 1 tỷ người.

VI/ Những luận điệu hoang tưởng của Nga về Hoạt động của NATO

Hoang tưởng 15: Hoạt động của NATO ở Afghanistan là một thất bại

Sự thật: NATO đang tiến hành đánh giá trung thực và rõ ràng về sự can dự tại Afghanistan, xem xét lại điều gì đã có hiệu quả và điều gì không hiệu quả. Ngoài ra, còn có những câu hỏi khó cần đặt ra cho cộng đồng quốc tế rộng lớn hơn.

NATO đã dẫn đầu các nỗ lực quân sự ở Afghanistan trong nhiều năm, nhưng không chỉ riêng nỗ lực quân sự. Các chính phủ quốc gia, Liên minh châu Âu và Liên Hiệp quốc, cũng đã đầu tư rất nhiều vào việc cố gắng phát triển và xây dựng một Afghanistan tốt đẹp hơn. Tất cả chúng ta đều đang đối diện những câu hỏi khó trả lời.

Đồng thời, cũng nên ghi nhận những thành tựu đáng kể đã đạt được. NATO đã ngăn Afghanistan trở thành nơi trú ẩn an toàn cho chủ nghĩa khủng bố quốc tế. Từ năm 2001, không có cuộc tấn công khủng bố nào từ Afghanistan chống lại các quốc gia Âu – Mỹ. Cộng đồng quốc tế, được hỗ trợ bởi sự hiện diện quân sự của NATO, cũng đã giúp tạo điều kiện đẩy mạnh các tiến bộ kinh tế và xã hội đáng kể.

Không thể dễ dàng đảo ngược những lợi ích này mà chúng ta có thể thấy từ vai trò của thế hệ trẻ, phụ nữ và các phương tiện truyền thông tự do hiện nay tại Afghanistan. Tuy NATO không còn quân đội hiện diện, cộng đồng quốc tế vẫn có đòn bẫy đối với Taliban, bao gồm các công cụ tài chính, kinh tế và ngoại giao. NATO sẽ tiếp tục buộc Taliban giải trình về những trường hợp khủng bố, và về vấn đề tự do và nhân quyền.

Hoang tưởng 16: Hoạt động của NATO tại Libya là bất hợp pháp

Sự thật: Chiến dịch do NATO lãnh đạo đã được khởi động theo thẩm quyền hai Nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc (UNSCR), 1970 và 1973. Cả hai đều chiếu theo Chương VII của Hiến chương LHQ và cả hai đều không bị Nga phản đối.

UNSCR 1973 ủy quyền cho cộng đồng quốc tế “thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết” để “bảo vệ thường dân và các khu vực dân cư bị đe dọa tấn công”. Đó là những gì NATO đã làm, với sự hỗ trợ chính trị và quân sự của các quốc gia trong khu vực và các thành viên của Liên đoàn Ả Rập.

Sau xung đột, NATO đã hợp tác với Ủy ban Điều tra Quốc tế của LHQ về Libya. Cơ quan này không phát hiện có vi phạm UNSCR 1973 hoặc luật pháp quốc tế, mà thay vào đó kết luận “NATO đã tiến hành chiến dịch với độ chính xác cao và chứng minh quyết tâm tránh thương vong cho dân chúng”.

Hoang tưởng 17: Hoạt động của NATO tại Kosovo là bất hợp pháp

Sự thật: Chiến dịch của NATO tại Kosovo xảy ra sau hơn một năm nỗ lực ráo riết của Liên Hiệp quốc và Nhóm Liên lạc (Contact Group), trong đó Nga là thành viên, nhằm mang lại một giải pháp hòa bình.

Hội đồng Bảo an Liên Hiệp quốc nhiều lần đánh giá cuộc thanh trừng sắc tộc tại Kosovo và con số ngày càng cao những người tị nạn là mối đe dọa cho nền hòa bình và an ninh quốc tế. Một chiến dịch của lực lượng Đồng minh NATO được khởi động nhằm ngăn chặn các làn sóng vi phạm nhân quyền và giết hại dân thường theo quy mô lớn và kéo dài.

Sau chiến dịch không kích, Liên Hiệp quốc ủy nhiệm (UNSCR) (4) cho lực lượng KFOR của NATO, ban đầu bao gồm cả Nga, trọng trách bảo vệ Hoà bình, tạo dựng một môi trường an toàn và an ninh tại Kosovo.

______

(1) https://www.osce.org/helsinki-final-act

(2) https://www.nato.int/cps/en/natolive/official_texts_23693.htm

(3) https://www.nato.int/cps/en/natolive/official_texts_25468.htm

(4) https://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=S/RES/1244(1999)

Cuộc chiến của Putin nhắc nhở chúng ta nền dân chủ tự do đáng được bảo vệ ra sao

Washington Post

Tác giả: Fareed Zakaria

Vũ Ngọc Chi chuyển ngữ

24-2-2022

Nhân viên cứu hỏa chữa dập lửa tại một tòa nhà bị đánh bom ở thị trấn Chuguiv, miền đông Ukraine vào ngày 24-2. Nguồn: Aris Messinis/AFP via Getty Images

Cuộc xâm lược hoàn toàn không bị khiêu khích, không chính đáng, vô đạo đức của Nga vào Ukraine dường như đánh dấu sự kết thúc của một kỷ nguyên – một kỷ nguyên bắt đầu với sự sụp đổ của Bức tường Berlin vào năm 1989.

Trong thời kỳ hậu Chiến tranh Lạnh đó, những ý tưởng của phương Tây về chính trị, kinh tế và văn hóa đã lan rộng trên toàn thế giới, phần lớn không bị tranh giành, và sức mạnh của Mỹ đã củng cố hệ thống quốc tế đó. Đó không phải là thời kỳ yên bình – hãy nghĩ đến các cuộc chiến ở Nam Tư và Trung Đông. Nhưng đó là thời điểm mà quyền lực Mỹ và nền dân chủ tự do dường như chiến thắng, và hệ thống quốc tế dường như hoạt động hợp tác hơn bất kỳ thời điểm nào trước đây trong lịch sử.

Pax Americana (Hòa bình Mỹ) bắt đầu suy yếu vì nhiều lý do, bao gồm sự trỗi dậy của các quốc gia như Trung Quốc và Ấn Độ, thảm họa ở Iraq và Afghanistan, và các cuộc khủng hoảng tài chính và dân chủ ở phương Tây. Nhưng động lực gây rối nhất chính là sự trở lại của một nước Nga đế quốc, quyết tâm tái tạo phạm vi ảnh hưởng mà nước này có thể thống trị các nước láng giềng. Trong thập niên qua, nước Nga của Tổng thống Vladimir Putin là kẻ phá hoại địa chính trị lớn nhất của thế giới, tích cực nỗ lực phá hủy hệ thống quốc tế dựa trên luật lệ.

Đối với nhiều nhà bình luận, cuộc khủng hoảng hiện tại là bằng chứng cho thấy hệ thống này đã sụp đổ và thời đại dân chủ chỉ là một ảo tưởng ngắn ngủi. David Brooks viết rằng, “lịch sử đang quay trở lại với chủ nghĩa man rợ”. Robert Kagan nói rằng “rừng rậm“ đang phát triển trở lại. Nhưng liệu kiểu nhìn bi quan đó có chính đáng không? Tôi hy vọng nhiều hơn rằng, trong tin tức khủng khiếp ngày hôm nay có một số nguồn lực tích cực mạnh mẽ.

Rốt cuộc, điều gì đã gây ra cuộc khủng hoảng này ngay từ đầu? Điều này rất đơn giản: Người Ukraine khao khát được sống trong một xã hội dân chủ, cởi mở. Chúng ta đừng quên điều gì đã khiến Putin phẫn nộ và khiến ông ta xâm lược Ukraine lần đầu tiên vào năm 2014. Đó không phải là tuyên bố của Ukraine mong muốn trở thành thành viên NATO; đó là những nỗ lực của chính phủ Kyiv (một chính phủ thân Nga vào thời điểm đó) để hoàn tất một “hiệp định liên kết” (association agreement) với Liên minh Châu Âu. Khi tổng thống Ukraine cuối cùng không ủng hộ thỏa thuận này – dưới áp lực từ Nga – ông đã được chào đón bởi các cuộc biểu tình dữ dội trên đường phố và quốc hội đã bỏ phiếu bãi nhiệm ông. Đó là điều đã kích hoạt cuộc xâm lược đầu tiên của Putin vào Ukraine.

Ukraine không đơn độc trong việc lựa chọn con đường thân phương Tây. Trong ba thập niên qua, hầu hết các quốc gia là một phần của khối Liên Xô, từ nước này tới nước khác, đã chọn trở thành quốc gia cởi mở, tự do, dân chủ và tư bản chủ nghĩa hơn. Không có nước nào là hoàn hảo – một số còn xa cách – nhưng từ các nước Baltic đến Bulgaria, từ các nước lớn như Ba Lan đến các nước nhỏ bé như Moldova, hầu hết đều áp dụng một số phiên bản của chính trị dân chủ và kinh tế mở, dựa trên thị trường. Đã có những trượt dốc ở các nước như Hungary và Ba Lan. Nhưng xét trên bình diện rộng, sự dịch chuyển của các quốc gia đó đối với các giá trị phương Tây kể từ năm 1989 chắc chắn là một sự khẳng định sức sống của dự án dân chủ tự do.

Phản ứng của Putin là một nỗ lực tàn bạo, đẫm máu để ngăn chặn làn sóng dân chủ hóa này. Ông ấy đã theo dõi một cách kinh hãi khi phong trào này quét qua Ukraine, Georgia và thậm chí vào năm 2020, sang Belarus, nơi đã trải qua các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ lớn nhất trong lịch sử ngắn ngủi của quốc gia đó. Họ đã bị đàn áp dã man, với sự giúp đỡ từ Nga, và giờ đây Putin có thêm một quốc gia mà ông có thể duy trì quyền kiểm soát chỉ bằng sự sợ hãi và vũ lực.

Đối với trật tự quốc tế tự do, nó có nhiều người bảo vệ hơn người ta có thể tưởng tượng. Tuyên bố hùng hồn nhất ủng hộ nó được đưa ra vào tuần này tại Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, không phải từ một trong những cường quốc phương Tây trong phòng họp, mà là từ đại sứ Kenya tại Liên Hiệp Quốc, Martin Kimani.

Ông nói rằng, hầu như tất cả các quốc gia ở Châu Phi đều có đường biên giới thiệt không hoàn mỹ. Chúng được vạch ra bởi các thế lực thuộc địa, thường chia rẽ các nhóm dân tộc và ngôn ngữ. Tuy nhiên, ông chỉ ra rằng, các nhà lãnh đạo châu Phi đã quyết định rằng họ sẽ sống với những biên giới không hoàn hảo của họ, bởi vì nếu thách thức chúng, sẽ có một loạt các cuộc chiến tranh và nổi dậy bất tận. Thay vào đó, các quốc gia này đã chọn tôn trọng luật pháp quốc tế và hệ thống của Liên Hiệp Quốc. Kimani nói: “Thay vì hình thành các quốc gia theo quá khứ lịch sử với một hoài niệm nguy hiểm, chúng tôi đã chọn hướng tới một sự vĩ đại mà chưa một quốc gia và dân tộc nào của chúng tôi từng biết đến“.

Xa cách châu Âu, mấu chốt của vấn đề giữa Trung Quốc và Đài Loan là gì? Thực tế là người dân Đài Loan muốn sống trong một xã hội cởi mở, tự do và họ lo sợ lối sống của họ sẽ bị chế độ độc tài cộng sản bóp nghẹt.

Tôi không muốn giảm thiểu những rắc rối mà chủ nghĩa dân chủ và tự do phải đối mặt. Gần 25 năm trước, tôi đã ghi nhận với sự báo động về sự trỗi dậy của “nền dân chủ phi tự do” và đặc biệt nhấn mạnh vào bước ngoặt tồi tệ mà Nga (trong số các quốc gia khác) đang thực hiện. Tôi đã thấy sự xói mòn các giá trị dân chủ tự do mà tôi yêu quý ở đất nước tôi sinh ra, Ấn Độ, và đất nước mà tôi là một người nhập cư tự hào, Hoa Kỳ.

Nhưng những gì phản ứng dữ dội này cho thấy là nền dân chủ tự do và trật tự quốc tế dựa trên luật lệ cần được bảo vệ – một cách mạnh mẽ, thậm chí táo bạo. Với tiếng nói của chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa dân túy quá lớn, có vẻ như các giá trị tự do có rất ít người sẵn sàng bảo vệ chúng một cách không nao núng.

Đối với những người chăm chú đến các vấn đề của nền dân chủ tự do hơn là lời hứa hẹn của nó, tôi nói: “Hãy để họ đến Ukraine“. Người dân Ukraine đang cho chúng ta thấy rằng, những giá trị đó – của một xã hội cởi mở và một thế giới tự do – có thể đáng để chiến đấu và thậm chí chết vì nó.

Câu hỏi đặt ra cho tất cả chúng ta là, chúng ta sẽ làm gì để giúp họ?

Những sự thật về mối quan hệ giữa NATO và Nga (Phần 1)

NATO

Thục Quyên, phỏng dịch

26-2-2022

Kể từ khi Nga bắt đầu các hành động gây hấn với Ukraine, các quan chức Nga đã cáo buộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) một loạt các mối đe dọa và hành động thù địch.

Điểm báo quốc tế về chiến tranh ở Ukraine

Đỗ Kim Thêm, tuyển dịch

25-2-2022

Chiến tranh bùng nổ ở Ukraine. Chính phủ Ukraine đã chính thức tuyên bố tình trạng chiến tranh khi Thiết giáp xa và Không lực Nga đã vượt qua biên giới và tấn công một căn cứ quân sự của Ukraine. Tin sơ khởi cho biết, có ít nhất 8 người chết. Cộng đồng quốc tế đã có phản ứng dữ dội đối với việc Tổng thống Nga Vladimir Putin công nhận hai nước tự xưng là Cộng hòa Nhân dân Donetsk và Luhansk, cũng như gởi quân Nga tới Ukraine.

Sai lầm, nửa sự thật và sự dối trá hoàn toàn của Putin

Spiegel

Tác giả: Anika Zeller, Muriel Kalisch và Johannes Eltzschig

Vũ Ngọc Chi, chuyển ngữ

23-2-2022

Bài phát biểu của Vladimir Putin tối 21-2, công nhận các “nước cộng hòa nhân dân” Luhansk và Donetsk, cho thấy, thế giới quan thô thiển của nhà cầm quyền Điện Kremlin. Nó đã gây ra nỗi kinh hoàng trên khắp thế giới – bởi vì nó chứa vô số thông tin sai lệch.

Việc Putin công nhận các khu vực ly khai ở Ukraine: Ý nghĩa và Ảnh hưởng

Deutschlandfunk

Tác giả: Florian KellermannThielko Grieß

Đỗ Kim Thêm dịch

22-2-2022

Khu vực Luhansk có diện tích 26.700 km2 với 2,1 triệu dân cư, trong đó 1,4 triệu dân sống trong khu ly khai. Khu vực Donek có diện tích 26.500 km2 với 4,1 triệu dân cư, trong đó có 2,2 triệu dân sống trong khu ly khai. Phụ chú của người dịch. Nguồn ảnh: dpa-infografik/ Deutschlandradio / Andrea Kampmann.

Putin đã bỏ mặt nạ xuống và chuyện gì có thể xảy ra?

Spiegel

Tác giả: Georg Ismar Christoph von Marschall

Hiếu Bá Linh, chuyển ngữ

Tổng thống Nga Wladimir Putin. Nguồn: DPA/ALEKSEY NIKOLSKYI/SPUTNIK

Trong một bài phát biểu lạnh lùng trên truyền hình Nga, Putin coi Ukraine là một phần của Nga. Ông cáo buộc nước này âm mưu chiến tranh hạt nhân. Những đội quân đầu tiên của Nga có thể đã ở trên lãnh thổ của Ukraine. Ông ta có kế hoạch xâm lược cả nước?

Tài liệu năm 1991 ủng hộ cáo buộc của Nga

Der Spiegel

Hiếu Bá Linh, biên dịch

19-2-2022

Thủ tướng Đức Kohl, Ngoại trưởng Đức Genscher và lãnh đạo Liên Xô Gorbatschow năm 1990. Nguồn: Reuters

Trung Quốc huy động 3 triệu người tham gia cuộc chiến biên giới Việt – Trung năm 1979

Zhdate

Hiếu Bá Linh lược dịch

17-2-2022

Ảnh chụp màn hình bài viết đăng ngày 6-1-2022, trên trang Zhdate

Diễn văn của Tổng thống Liên bang Đức F.W. Steinmeier trong dịp được tái bầu nhiệm kỳ 2

Âu Dương Thệ, lược dịch

15-2-2022

Tổng thống Frank-Walter Steinmeier. Nguồn: novinky.cz

LGT: Tại cuộc họp chung lưỡng viện ngày 13-2-2022 giữa Quốc hội Liên bang Đức và Quốc hội các tiểu bang Đức với 1472 đại biểu, Tổng thống Liên bang đương nhiệm F.W. Steinmeier đã được tái bầu đảm nhiệm nhiệm kỳ thứ 2 là 5 năm, với số phiếu bầu là 1045. Trong diễn văn cám ơn, TT Steinmeier đã nhấn mạnh tới những điểm chính  là: Sự đe dọa hòa bình ở Ukraine và Âu châu của Tổng thống Nga Putin, cuộc đối phó với nạn đại dịch Covid-19 của nhân dân và chính quyền Đức.

Điểm báo quốc tế: Chiến tranh sẽ bùng nổ ở Ukraine?

Đỗ Kim Thêm tuyển dịch

14-2-2022

Các cuộc vận động ngoại giao gần đây của Mỹ, Pháp, Đức, NATO, Liên Âu với Nga về cuộc xung đột ở Ukraine đã thất bại. Liệu chiến tranh sẽ bộc phát và một thảm hoạ sẽ không thể tránh khỏi?

Bà Ngụy Thị Khanh, nhà môi trường đoạt giải thưởng quốc tế bị bắt, hoạt động nhân quyền ở Việt Nam bị đàn áp

Guardian

Phạm Phan Long, dịch

9-2-2022

Nhà hoạt động năng lượng xanh Ngụy Thị Khanh, người nhận giải thưởng Goldman, là nhà hoạt động mới nhất bị giam giữ vì các cáo buộc liên quan đến thuế.

Cuộc gặp gỡ giữa Putin và Tập: Trung Quốc đóng vai trò gì trong cuộc xung đột Ukraine?

Tác giả: Marilen Martin

Thục Quyên, phỏng dịch

10-2-2022

Lãnh đạo hai nước Nga – Trung. Nguồn: AP

Putin và Tập gặp nhau khi khai mạc Thế vận hội ở Bắc Kinh. Sự ủng hộ của Trung Quốc đối với lợi ích của Nga có ý nghĩa gì đối với tình hình ở biên giới Ukraine? Trong bối cảnh căng thẳng giữa họ với Mỹ, Nga và Trung Quốc đang xích lại gần nhau hơn.

Philipp Rösler, cựu Phó Thủ tướng Đức gốc Việt, thăm trại trẻ mồ côi ở Sóc Trăng

Bild

Hiếu Bá Linh, lược dịch

2-2-2022

Chuyến thăm Việt Nam đầy xúc động: Lần đầu tiên cựu chính trị gia FDP đến thăm trại trẻ mồ côi, nơi ông được nhận nuôi năm 1972 khi mới 9 tháng tuổi. Nguồn: Private

Hôm 30-12-2021, Bild – nhật báo Đức – đưa tin, cựu Phó Thủ tướng Đức Philipp Rösler, 48 tuổi, lần đầu tiên đi thăm trại trẻ mồ côi ở Sóc Trăng, nơi ông đã được nuôi dưỡng 9 tháng đầu đời trước khi được một cặp vợ chồng người Đức nhận làm con nuôi hồi tháng 11 năm 1973.

Khi các phe đối thủ càng mạnh, ông Tập tìm sự hỗ trợ từ quân đội

The Jamestown Foundation

Tác giả: Willy Wo-Lap Lam

Lê Minh Nguyên dịch

25-1-2022

Ông Tập và các thành viên khác trong Quân ủy Trung ương chào các sĩ quan quân đội tại Đại học Quốc phòng PLA hồi tháng 11/2019. Nguồn: PRC MND.

Sự tranh chấp và ấu đả giữa các bên trong Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) với 95 triệu đảng viên đã trở nên rõ ràng đến mức các cơ quan tuyên truyền của đảng, thường cẩn trọng, thì bây giờ không còn e ngại khi loan tin bẩn thỉu ở nơi công cộng. Một bài báo trên tờ báo chính thống Giám sát và Kỷ luật của Trung Quốc có tựa đề “Đảng đã trở nên mạnh mẽ hơn thông qua huấn luyện cách mạng”, thẳng thừng bày tỏ mức độ đối kháng cao giữa các phe phái khác nhau trong ĐCSTQ. 

Liệu Tập Cận Bình sẽ lợi dụng cuộc khủng hoảng ở Ukraine?

Tác giả: Nguỵ Kinh Sinh

Lê Minh Nguyên dịch

27-1-2022

Biếm họa về căng thẳng ở Ukraine và Đài Loan. Nguồn: ABC News ở Albania

Cuộc khủng hoảng ở Ukraine đang diễn ra gay gắt. Sự khác biệt giữa những tuyên bố của Tổng thống Biden và Ngoại trưởng Blinken, và thái độ cứng rắn của Tổng thống Putin đã gây ra nhiều đồn đoán trong dư luận quốc tế.