Thạch Đạt Lang
16-11-2017
Tỉ phú Jack Ma, nhân vật giầu nhất nhì ở Trung Cộng đã đến Việt Nam theo lời mời của ông Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, để có một buổi giao lưu, trực tiếp nói chuyện tại Trung Tâm Hội Nghị quốc gia Mỹ Đình, Hà Nội, với mục đích là truyền cảm hứng, khát vọng khởi nghiệp cho giới trẻ Viêt Nam. Có khoảng 3.000 thanh niên, sinh viên – thành phầu ưu tú, tinh hoa của đất nước – được chọn lọc, đề cử tham dự.
Buổi nói chuyện dài hơn 1 tiếng đồng hồ của Jack Ma đã khơi nguồn sáng tạo cho những người trẻ tuổi tham dự về tinh thần khởi nghiệp, dám nghĩ, dám làm, những người trong tay không có gì ngoài môt niềm ước ao cháy bỏng: “Làm giầu nhanh chóng, cấp kỳ, đạt được danh vọng, nổi tiếng trong nước và thế giới”.
Trong buổi giao lưu Jack Ma đã thẳng thắn chia sẻ, gia đình ông không giàu có, trong tay cũng chẳng có công nghệ, nhưng cuối cùng ông đã làm nên tất cả chỉ với “bàn tay và khối óc”.
Wow! Đúng là những lời nói vàng ngọc của Kim Thánh Phán.
Những lời nói của ông Jack Ma khiến người viết chợt nhớ lại những người đã làm thế giới thay đổi như Bill Gates – là người sáng lập công ty Microsoft, khi thành lập công ty Microsoft tháng 04.1975 – dường như cũng chẳng có tài sản gì trong tay, hay như Steven Jobs khi còn là sinh viên đã phải đi lượm vỏ chai nhựa, lon coca cola về bán cho các công ty thu thập phế thải để có những bữa ăn đạm bạc, hoặc Mark Zuckerberg… lúc khởi nghiệp cũng chỉ là một sinh viên chưa tốt nghiệp đại học Harvard.
Ông Jack Ma khi khởi nghiệp chỉ có hai bàn tay và khối óc, còn những người như Bill Gates, Elon Musk, Steven Jobs, Mark Zuckerberg có nhiều hơn ông (chút đỉnh). Họ có tới một cái đầu và… mười ngón tay cùng niềm khát khao khám phá khoa học, phục vụ nhân loại. Người ta dễ dàng nhận ra, khác với Jack Ma, sự đóng góp của Bill Gates, Steven Jobs, Mark Zuckerberg, Elon Musk… cho nhân loại rất hữu ích, thiết thực. Bất cứ người nào từng sử dụng computer, laptop, smartphone, ô tô điện như Tesla… đều thấy được những ứng dụng tiện lợi, hữu ích của chúng.
Còn Jack Ma đã đóng góp gì cho nhân loại ngoài những món hàng nhái, hàng giả, hàng dỏm sản xuất bằng cách ăn cắp mẫu mã, kích thước, kỹ thuật của người khác…? Để được Nguyễn Xuân Phúc – ông thủ tướng mong muốn mỗi tỉnh, mỗi thành phố đều trở thành một cái đầu tàu, kéo cả nước đi đâu thì chính ông cũng không biết – mời qua VN truyền lửa (kinh doanh) cho giới trẻ?
Chỉ trong một thời gian khoảng 60 phút, 3.000 tinh hoa của đất nước ngồi nghe chăm chú, yên lặng, kính cẩn, uống từng lời, nuốt từng chữ giảng huấn cao siêu của một tên con buôn, sử dụng thủ đoạn, những kẻ hở của luật pháp để kinh doanh, làm giầu.
Sáu mươi phút đó, những cái đầu thông minh nhất của cả nước, tương lai của dân tộc đã thu thập được điều gì hay, tốt, từ một tên trùm ăn cắp sáng tạo của người khác, biến chế, thay đổi thành sản phẩm của mình?
Một người có một chút hiểu biết về kinh tế chắc chắn phải biết rằng, Việt Nam là một nước nông nghiệp, tuy có bờ biển dài hơn 2.200km rất thuận lợi cho ngư nghiệp, nhưng hoàn toàn không có nền tảng công nghiệp nặng, chỉ có công nghiệp lắp ráp, chế biến. Muốn phát triển đất nước phải có những kế hoạch lấy ngắn nuôi dài, dùng công nghiệp nhẹ để gia tăng sản xuất, từ đó xây dựng dần nền tảng công nghiệp nặng, với những đội ngũ công nhân có đầy đủ trình độ khoa học, kỹ thuật.
Song song với phát triển công nghiệp nặng, cần phải kiến tạo hạ tầng cơ sở, trường học, bênh viện, đường xá giao thông, khu dân cư, khu buôn bán… Những kế hoạch, dự án đòi hỏi sự thông minh, tính toán khôn ngoan, khoa học, kỹ thuật chính xác…
Nhìn lại đất nước ngày hôm nay, chúng ta thấy được điều gì? Bao nhiêu phần trăm nền công nghiệp nhẹ nằm trong tay người Việt, và nếu có, đó có phải là những nhà kinh doanh, đầu tư không phải là đảng viên, cán bộ, không bị lệ thuộc vào các cơ quan, tổ chức của chính quyền?
Làm sao để giải quyết nạn ngập lụt trong các thành phố lớn như Sài Gòn, Hà Nội chỉ sau một hai cơn mưa lớn? Làm sao giải quyết nạn xả lũ “đúng quy trình” xảy ra hàng năm, tàn phá làng mạc, tiêu hủy mùa màng, gia súc, giết hại nhân mạng hàng trăm người mỗi lần mưa to, gió lớn? Làm sao để chấm dứt vấn nạn bị công an mời vào đồn rồi tự tử với những chứng cớ vô lý, những biên bản khôi hài đến độ lố bịch mà một đứa con nít 9-10 tuổi cũng không thể tin được…cùng với hàng trăm vấn nạn khác đang đẩy đất nước vào họa diệt vong?
Nói cho cùng, những điều Jack Ma phát biểu trong buổi giao lưu chẳng có gì mới. Những đức tính như có ý tưởng, ước mơ, dám chấp nhận thất bại, biết sửa sai và tầm nhìn phải thật xa… không phải ai cũng có thể có được. Những đức tính đó phần lớn là do thiên phú cộng với một số ít người do được huấn luyện, đào tạo trong một môi trường đặc biệt có thể đạt được, nhưng chắc chắn không nhiều.
Ngoài ra, chưa chắc ý tưởng mời Jack Ma qua nói chuyện với giới trẻ ở Việt Nam là do Nguyễn Xuân Phúc nghĩ ra. Một ông thủ tướng của đất nước với 93 triệu dân mà tiếng Anh – ngôn ngữ dùng để giao thiệp hầu hết trên thế giới – một chữ cắn làm đôi không biết, rất khó lòng có sáng kiến độc đáo cho nó diễn ra đúng vào Tuần Lễ Hội Nghị Cấp Cao 2017 của APEC.
Chẳng khó để nhận ra đây có thể là một lệnh ngầm của nhà cầm quyền Bắc Kinh muốn tác động ảnh hưởng của Trung Cộng vào giới trẻ VN, quên đi thực trạng đất nước, chỉ nghĩ đến chuyện kinh doanh làm giầu bằng thủ đoạn, nhanh chóng, cấp kỳ.
Nếu chịu khó đặt câu hỏi: Tại sao Bill Gates qua thăm Việt Nam rồi lặng lẽ ra đi mà không có một dự án, kế hoạch gì để phát triển phần mềm cho công ty Microsoft, ngoại trừ một số ít học bổng giới hạn? Rồi lý do nào Apple, Facebook, Google, Amazon… không một đại tổ hợp nào đặt nhà máy, chi nhánh tại Việt Nam?
Hơn thế nữa, tại sao Jack Ma chỉ nói đến tiềm năng phát triển VN thành một thị trường thương mại điện tử mà không phải là trung tâm sản xuất công nghiệp điện tử? Thật dễ hiểu. Khi không có sản xuất nhưng có nhu cầu tiêu dùng, buôn bán, trao đổi thì phải nhập khẩu. Nhập khẩu từ đâu? Còn ai trồng khoai đất này ngoài anh bạn không lồ, núi liền núi, sông liền sông? Nhập khẩu vào, tiêu thụ trong nước một phần, phần còn lại đóng gói, vô hộp, bao bì, dán lại nhãn sản xuất Made in Vietnam, bán qua các nước khác chung quanh vùng hay xuất cảng qua Mỹ, Mexico, Canada, Âu châu… vừa đỡ phải nhập máy móc, nguyên liệu vừa không phải lo lắng đào tạo chuyên viên, huấn luyện công nhân tay nghề cao.
Người xưa đã nói, “Phi Thương Bất Phú”, chỉ có con đường kinh doanh, buôn bán là mau giầu nhất. Jack Ma qua VN truyền lửa, khuyến khích giới trẻ VN hãy nhanh chóng tìm kiếm cơ hội khởi nghiệp để trở thành một mắt xích của Alibaba trong tương lai.
Jack Ma đặt tên cho công ty của mình là Alibaba chẳng phải không có ngụ ý. Nhân vật Alibaba trong truyện Alibaba và 40 Tên Cướp cũng chỉ là một kẻ trộm cho dù là đi ăn trộm của những tên ăn cướp.
Jack Ma đang truyền lửa cho “giới trẻ, tinh hoa” của Việt Nam hay đang phun khói thuốc phiện vào họ?