Bàn về danh nghĩa (quyền) chủ quyền của Việt Nam tại đá Ba Đầu và đá Hoài Ân

Trương Nhân Tuấn

23-12-2022

Đá Ba Đầu có tên quốc tế là Whitsun, tên Phi là Julian Felipe. Tên tiếng Hoa là Ngưu Ách (tôi nghĩ chữ “Ách” ở đây có nghĩa là cái ách làm bằng gỗ, hình chữ V, dụng cụ để kéo cày gắn lên cổ con trâu. Ta thấy hình dạng của bãi đá Whitsun có hình chữ V, giống như bộ xương hàm con trâu). Đây là một thực thể địa lý “lúc chìm lúc nổi”, thuộc nhóm đảo Sinh Tồn, thuộc quần đảo Trường Sa. Bãi đá nằm trong lãnh hải 12 hải lý đảo Sinh Tồn Đông (do Việt Nam chiếm giữ).

Trên danh nghĩa pháp lý và lịch sử, đá Ba Đầu thuộc quyền chủ quyền của Việt Nam.

Nhà cầm quyền bảo hộ Pháp năm 1933 đã ra tuyên bố chủ quyền cùng các việc cắm mốc dựng bia (đánh dấu chủ quyền) ở các cụm đảo Trường Sa, An Bang, Ba Bình (Itu-Aba), Song Tử, Loại Ta và Thị Tứ cùng các đảo phụ thuộc.

Pháp tuyên bố chủ quyền trên quần đảo Trường Sa, với danh nghĩa “sáp nhập một lãnh thổ vô chủ”. Trái với số phận các lãnh thổ “hải ngoại thuộc Pháp” như các đảo (vắng người ở) như đảo Kerguélen, đảo St-Paul, đảo Amsterdam v.v… quần đảo Trường Sa được sáp nhập vào lãnh thổ VN, tỉnh Bà Rịa, năm 1933.

Chiếu theo Luật Biển 1982 (UNCLOS) đá Ba Đầu, vì là một thực thể địa lý “lúc chìm lúc nổi”, đá này không được xem như là một “lãnh thổ” để một quốc gia có thể tuyên bố chủ quyền. Cũng theo UNCLOS, đá này thuộc về “thềm lục địa”, có thể được sử dụng như “điểm cơ bản” để tính lãnh hải (12 hai lý) cho một đảo nào đó không quá 12 hải lý.

Đá Ba Đầu vì vậy phụ thuộc đảo Sinh Tồn Đông, do VN liên tục quản lý và chiếm giữ một cách hòa bình từ trên 80 năm nay.

TQ từ 1951 tuyên bố có chủ quyền ở tất cả các đảo, đá ở Biển Đông, mở ra từ bờ đảo Hải Nam đến bãi Tăng Mẫu gần Borneo của Mã Lai.

Vấn đề là luật quốc tế có qui định, một quốc gia chỉ có thể tuyên bố chủ quyền ở một lãnh thổ “vô chủ”. Năm 1933, lúc nhà nước bảo hộ Pháp sáp nhập Trường Sa vào lãnh thổ VN theo nguyên tắc “sáp nhập một lãnh thổ vô chủ”, nhà nước Trung Hoa đã “im lặng” trước sự việc này. Mặt khác việc tuyên bố chủ quyền lãnh thổ cần phải thể hiện song song với việc chiếm hữu trên thực tế.

Tuyên bố 1951 của Chu Ân Lai, trên phương diện công pháp quốc tế, vì vậy không có giá trị.

Từ vài năm nay TQ đã cho tàu bè đội lốt ngư dân thường xuyên neo ở bãi này. Hành vi này thể hiện tính “efffectivité”, một thủ thuật pháp lý nhằm khẳng định “chủ quyền” của TQ.

Vấn đề “khó” là TQ không thể chiếm hữu một thực thể lúc chìm lúc nổi. Đây không phải là một “lãnh thổ” để một quốc gia có thể chiếm hữu và tuyên bố chủ quyền.

Ngay cả khi đá Ba Đầu là một “đá” mới được thiên nhiên bồi đắp, nổi thường trực trên mặt nước biển. Đá này cũng không được tập quán quốc tế nhìn nhận là một “lãnh thổ vô chủ”, để một quốc gia có thể tuyên bố chủ quyền.

Tập quán quốc tế, thể hiện qua các vụ Tòa PCA phân xử chủ quyền đảo Palmas (Miangas) giữa Mỹ và Hòa Lan 1928 hay vụ Tòa Công lý quốc tế (ICJ) năm 2008 xử tranh chấp Mã Lai và Singapore về chủ quyền các đảo ngoài eo biển Malacca.

Palmas là tên chung một “cụm đảo”, gồm nhiều đảo nhỏ phụ thuộc vào một đảo lớn. Kết luận Tòa phán rằng quốc gia nào có chủ quyền ở đảo chính thì sẽ có chủ quyền ở các đảo phụ thuộc.

Vụ Tòa công lý quốc tế phân xử tranh chấp Singapore và Mã lai về chủ quyền các đảo Pedra Branca 2008. Tòa phán rằng đá (nhỏ) tên South Ledge thuộc về nước nào có chủ quyền đá (lớn nhất cụm) là Middle Rocks.

Tức là, trên bình diện pháp lý, nếu đá Ba Đầu là một “đá nổi thường trực trên mặt biển” thì đá này phụ thuộc vào đảo chính của nhóm Sinh Tồn (tức phụ thuộc vào đảo Sinh Tồn).

Diễn giải cách nào, tập quán quốc tế, lịch sử hay pháp lý. Đá Ba Đầu, nếu là một đá nổi thường trực, đá này thuộc chủ quyền của VN. Nếu đá này là một “thực thể địa lý lúc chìm lúc nổi”, đá này thuộc quyền chủ quyền của VN (do trực thuộc đảo Sinh Tồn Đông).

Đá Hoài Ân, tức Sandy Cay, tọa lạc giữa đảo Thị Tứ và căn cứ quân sự Subi mà TQ chiếm của VN năm 1988.

Căn cứ Subi trước khi được TQ xây dựng thành đảo nhân tạo (2013-2015) vốn là một thực thể chìm, tức là một đá ngầm (hay bãi san hô ngầm), cách đảo Thị Tứ khoảng 16 hải lý.

Đá Sandy Cay là một thực thể nổi thường trực trên mặt biển. Vì vậy đây là một “lãnh thổ” mà quốc gia có thể yêu sách chủ quyền. Đá này cách Subi khoảng 10 hải lý.

Vấn đề là cụm đảo Thị Tứ vốn thuộc VN. Chính phủ bảo hộ Pháp đã tuyên bố chủ quyền cụm đảo Thị Tứ (đảo Thị Tứ và các đảo phụ thuộc) năm 1933 và sáp nhập các nhóm đảo thuộc quần đảo TS vào tỉnh Bà Rịa.

Tuyên bố chủ quyền của Pháp không chỉ ở đảo Thị Tứ mà bao gồm “các đảo phụ thuộc”. Do vậy các đá như đá Hoài Ân (Sandy cay) hay các bãi ngầm Subi đều thuộc chủ quyền (hay quyền chủ quyền) của Việt Nam.

Lợi dụng biến cố TQ xâm lược Hoàng Sa năm 1974, Philippines đổ quân chiếm đảo này của VNCH.

Trên danh nghĩa pháp lý, việc chiếm hữu này không đem lại chủ quyền cho Philippines ở đảo Thị Tứ. Bởi vì Phi chiếm một lãnh thổ đã có chủ.

(Vấn đề là năm 1958 chính phủ ông Hồ đã ký giấy nhìn nhận chủ quyền của TQ ở toàn bộ hai quần đảo HS và TS. Giấy này do thủ tướng Phạm Văn Đồng ký tên).

Bình Luận từ Facebook

2 BÌNH LUẬN

  1. Học Giả:Bùi Chí Vinh.

    Biển Đông không chấp nhận “Đường Lưỡi Bò” láu cá
    Không chấp nhận tàu Hải Giám, tàu Ngư Chính thưa em (thứ tàu lạ mơ hồ)
    Biển Đông không có dầu hỏa cho bọn cường hào, không có thềm lục địa cho ác bá
    Nhưng có ngư dân hiền lành và tuổi trẻ khát tự do

    Biển Đông tang thương từ những rặng san hô
    Nơi xác cha ông trồi lên thành quần đảo
    Nơi bọn xâm lăng đang gióng trống giương cờ
    Tưởng đất nước Tiên Rồng thời bình trôi hết máu

    Anh đã từng nếm mùi chiến tranh, từng nếm mùi đói cơm thiếu áo
    Thoát chết ở Trường Sơn, sống lại ở đồng bằng
    Thuộc lòng sử Việt Nam như một người tử đạo
    Thương cọc nhọn Ngô Quyền, mê chiến thắng Bạch Đằng Giang

    Làm sao có thể thờ ơ trước bầy cá mập ăn đêm
    Dám lồng lộn khắp Biển Đông dọa nạt
    Chúng săn anh và chúng đuổi em
    Bằng lý luận của Thiên Triều xưa… “quá đát”

    Em ơi em tự do có thật
    Mộ gió cha ông cũng có thật kia kìa
    Sờ lên ngực anh đi, khi trái tim còn đập
    Thì đâu dễ gì giặc phương Bắc được hả hê ?

    Em ơi em khi sinh tử cận kề
    Mới hiểu hết thế nào là nhân quả
    Mới thấy “cháy nhà ra mặt chuột” ngô nghê
    Thấy “tàu lạ” thành tàu quen… dối trá

    Biển Đông không có chỗ cho Trần Ích Tắc, Lê Chiêu Thống rạp mình hèn hạ
    Không có chỗ cho tàu Hải Giám, tàu Ngư Chính “giả nai” quen thói mơ hồ
    Càng không có dầu hỏa cho cường hào, không có ngư trường cho ác bá
    Chỉ có cọc nhọn Bạch Đằng và cánh tay “Sát Thát” khát tự do !

    Nguồn Mạng.

  2. Rất hoan nghênh tác giả – một luật gia, đã đưa ra những lập luận rất vững chãi để củng cố niềm tin (cho người dân Việt nào bấy lâu vẫn còn mơ hồ)…
    rằng các đảo trong quần thể Trường Sa hiển nhiên là thuộc quyền sở hữu của VN từ xa xưa, một cách không thể tranh cãi.

    Nhưng, giống một màn ảo thuật, chỉ bằng 2 giòng chữ trong ngoặc đơn kết thúc bài viết, tgTNT đã xoá tan ngay ảo giác thoả lòng hả dạ của một người mất của vừa tìm lại được…
    gây trong lòng người Việt nỗi chua chát thất vọng,
    cùng sự phẩn nộ dối với bọn phản dân hại nước đã gây ra nỗi oan nghiệt 1958!

    Tuy nhiên, dường như tgTNT có phần ngộ nhận khi đánh đồng các thuật ngữ “…chủ quyền (hay quyền chủ quyền)”;
    mà đáng lẽ ông nên viết “…chủ quyền (bao gồm các quyền chủ quyền)”,
    hoặc có thể bỏ hẳn chú thích nầy đi, vì 2 chữ “chủ quyền” đã hàm chứa “các quyền chủ quyền” rồi.

    * Theo tôi, trên đây là 2 thuật ngữ có nội dung khác nhau dù cái sau là hệ quả của cái trước,
    chứ không thể “là” hoặc “đồng nghĩa/đối nghịch với” cái trước (vì chúng được nối nhau bằng liên từ đồng vị “hay/hoặc”);

    kiểu như gọi “con cáo (hoặc con chồn)”; “tự do hay nô lệ”, vv…

    * “Chủ quyền” quốc gia là quyền lực “làm chủ tuyệt đối và độc lập” (của một dân tộc với ý chí bằng lòng trao quyền đại diện nó cho một nhà nước của dân, do dân và vì dân) đối với một khu vực địa lý, chủ yếu là lãnh thổ của quốc gia – dân tộc đó.
    Lãnh thổ đó gồm đất liền/biển/đảo/vùng trời của nó theo luật quốc tế hiện hành, mà LHQ & TOÀ ÁN QUỐC TẾ đại diện và bảo hộ sự tôn trọng của cộng đồng các quốc gia về tính toàn vẹn.

    Chủ quyền quốc gia được thể hiện trong quyền lực lãnh đạo, cụ thể là thiết lập và hành sử luật pháp trên căn bản chủ quyền quốc gia, bởi nhà nước đại diện dân theo định nghĩa trên,
    trong đó có quyền tài phán trên biển, đảo và trên biên giới, cửa khẩu, và các toà đại sứ/tổng lãnh sự ở nước ngoài.

    * Trong khi đó, “quyền chủ quyền” là con đẻ của, nói cách khác, có nguồn gốc từ chủ quyền lãnh thổ của quốc gia.
    * Khi một dân tộc có chủ quyền lãnh thổ, tất nhiên có luôn quyền chủ quyền. Từ đấy phát sinh quyền tài phán, như đã đề cập.

    Tuy nhiên “quyền chủ quyền” là khái niệm chỉ phát sinh khi một quốc gia toạ lạc liền kế một biển toạ lạc bên ngoài lãnh thổ của mình (biển quốc tế), hoặc sát một đại dương liên lục địa;
    tức là quốc gia ven biển. Bởi lẽ biển cả là nơi giao thông quốc tế, là của chung nhân loại, khác với đất liền nơi biên giới quốc gia rõ rệt đã được phân định và thoả thuận song phương hoặc đa phương, cho nên cần có luật quốc tế chi phối và minh xác. Từ đó phát sinh quyền chủ quyền và quyền tài phán, phải được minh định, thoả thuận và tôn trọng.

    Tóm lại, trở lại vấn đề đặt ra: chủ quyền không phải LÀ quyền chủ quyền.

    Có vài thiển ý cá nhân,
    mong nhận được cao kiến.

Leave a Reply to HUYẾT THƯ TỪ BIỂN ĐÔNG Hủy trả lời

Xin bình luận ở đây
Xin nhập tên của bạn ở đây