Án văn

Nguyễn Thông

10-9-2022

Vụ ông Hoàng Hải Vân hoặc hồ đồ, hoặc có dụng ý xấu, lôi móc từ “đống rác cũ” cái bài nhà văn Nguyên Ngọc viết từ năm 24 tuổi (1956) phê bình nhà văn Phùng Quán, mà ông Vân gọi là “đánh”, “đánh một cú chết tươi”, tôi thấy rất buồn cười.

Thời tao loạn văn nghệ sau 1954 ở miền Bắc, cả vạn người, từ cụ Hồ tới đứa dân quèn, bị đảng xúi xông lên đánh Nhân văn Giai phẩm, đánh Phùng Quán cùng nhiều người tử tế khác, cứ gì một mình ông Ngọc, mà quy tội, kết tội cho ông Ngọc, cho anh lính nhà văn mới 24 tuổi. Đó là cách quy chụp hồ đồ, nếu không muốn nói là rất tiểu nhân, tầm thường, nhẽ ra không đáng bàn.

Nhân vụ này, tôi trích lại một phần trong loạt bài “Án văn” mà tôi viết đã lâu để góp thêm chút hiểu về Nhân văn Giai phẩm.

Thời tôi sống ở quê Hải Phòng, từ lúc trẻ thơ học trong nhà trường tới khi lặn ngụp mưu sinh trong cõi đời, tôi đã nghe, đã chứng kiến nhiều án văn, có những vụ cho đến bây giờ vẫn là dấu hỏi lớn của lịch sử. Có những vụ, văn chương vốn dĩ vô tình nhưng qua bàn tay kẻ thủ ác đã vùi dập, giết hàng loạt người lương thiện, trong đó có những con người đẹp đẽ, tài hoa bậc nhất thời đại. Vụ Nhân văn Giai phẩm là ví dụ điển hình.

Ai muốn biết bản chất vụ án văn Nhân văn Giai phẩm, chả cần tìm đâu xa, chỉ cần vào đọc địa chỉ Facebook của nhà văn Thái Kế Toại (bút danh Lê Hoài Nguyên) là rõ. Ông Toại là công an văn hóa, hàm đại tá, công tác tại A25 (cục chuyên về văn hóa tư tưởng của Bộ Công an), được giao thụ lý hồ sơ vụ án văn này. Nhưng càng tìm hiểu, đi vào góc khuất, khám phá ra những điều mà nhà cai trị cố tình che giấu, ông Toại càng thấy đó là tấn bi kịch văn nghệ kinh hoàng, oan sai, oan trái, không chỉ tàn hại một thế hệ văn nghệ đầy công tích trong chiến tranh chống Pháp mà còn phủ cái bóng thảm khốc đen tối của nó ám ảnh cả nền văn nghệ dân tộc suốt thời gian dài về sau, thậm chí tới tận bây giờ.

Những số phận đại bi kịch như Phan Khôi, Trương Tửu, Nguyễn Hữu Đang, Trần Đức Thảo, Lê Đạt, Trần Dần, Phùng Quán, Hoàng Cầm, Đào Duy Anh, Tử Phác, Đặng Đình Hưng, Nguyễn Bính, Hữu Loan, Trần Duy, Văn Cao, Cao Xuân Huy, Cao Xuân Hạo, Phan Ngọc, Nguyễn Sáng, Phùng Cung… đã thành mồi ngon cho chiếc máy chém khát máu trí thức của bộ máy cai trị cộng sản. Dính án, nói theo kiểu Nam Cao, cuộc đời họ cứ mòn đi, mục đi, không có lối thoát, kể cả trong nhà tù đằng đẵng 15 năm như Nguyễn Hữu Đang, hay được tại ngoại như Phan Khôi, Trương Tửu, Trần Đức Thảo…

Nghĩ lẩn mẩn, nếu những con người tinh hoa ấy không bị dòng thác cách mạng tàn bạo kia vùi dập xuống tận bùn đen thì số phận dân tộc này chắc chắn sẽ khác rất nhiều. Dù mãi về sau, “người ta” cũng âm thầm sửa sai, lặng lẽ phục hồi danh dự, ban phát đền bù cho người này người nọ nhưng đó cũng chẳng qua là động tác vớt vát cứu vãn uy thế của nhà cầm quyền chứ cũng chả phải phục thiện, ăn năn hối lỗi gì. Họ có bao giờ biết sám hối, ăn năn. Điều dễ nhận thấy nhất là cho đến bây giờ, chính quyền chưa hề chính thức lên tiếng xin lỗi về vụ Nhân văn Giai phẩm, cũng như chưa hề có cuộc xin lỗi đầy đủ những nạn nhân của cuộc cải cách ruộng đất long trời lở đất mà họ đã tiến hành, cuộc đánh tư sản trong cải tạo công thương, cuộc bắt bớ đày ải cán bộ trong xét lại chống đảng, cuộc ngăn cấm bắt bớ đẩy dân vào vực thẳm trong ngăn sông cấm chợ… Chưa bao giờ!

Tôi được biết tới vụ Nhân văn giai phẩm khi đã hơn 10 tuổi, lúc miền Bắc bước vào cuộc chiến tranh chống lại máy bay Mỹ. Không biết ai đã cho thày tôi cuốn tạp chí (bị mất bìa nên tôi cũng không nhớ là tạp chí gì), số tổng kết cuộc đấu tranh chống lại nhóm phá hoại Nhân văn Giai phẩm. Đọc những bài của Tố Hữu, Hoàng Trung Thông, Nguyễn Công Hoan, Như Phong, Nguyễn Khải, Hồ Phương, Xuân Diệu, Chế Lan Viên… bốc lên mùi binh khí binh đao, sắt máu, tanh tưởi, hận thù, giờ nhớ lại vẫn rùng mình.

Ngay lúc này đây, trên tay tôi là cuốn “Phấn đấu vì một nền văn nghệ xã hội chủ nghĩa” của ông Tố Hữu, trùm văn nghệ cách mạng, một trong những thủ phạm chính của vụ Nhân văn Giai phẩm. Trong bài “Qua cuộc đấu tranh chống nhóm phá hoại Nhân văn Giai phẩm trên mặt trận văn nghệ”, ông Lành có viết: “Lật bộ áo Nhân văn – Giai phẩm thối tha, người ta đã thấy cả một ổ phản động toàn những mật thám, gián điệp, lưu manh, trốt-kít, địa chủ, tư sản phản động, quần tụ trong những tổ quỷ với những gái điếm, bàn đèn, sách báo chống cộng, phim ảnh khiêu dâm” (trang 84, sách đã dẫn, NXB Sự Thật, 1982).

Còn ông Nguyễn Công Hoan chửi cụ Phan Khôi “Nhắn bảo Phan Khôi khốn kiếp ơi/Thọ mi mi chúc chớ phiền ai/Văn chương, đù mẹ thằng cha bạc/Tiết tháo, tiên sư cái mẽ ngoài/Lô gích, trước cam làm kiếp chó/Nhân văn, nay lại hít gì voi/Sống lâu thêm tuổi cho thêm nhục/Thêm nhục cơm trời chẳng biết toi” (Bài này có trong cuốn tạp chí mất bìa, đọc xong mấy anh em tôi thích quá, thấy chửi đã quá, khổ, hồi ấy trẻ con nào có biết gì).

Trời ạ, cùng bạn văn chương với nhau mà gọi nhau là thằng khốn kiếp, chửi đù mẹ người ta. Mà người chửi vốn không phải là người tệ, người bị chửi cũng là những con người công lao hãn mã, tử tế, nhân cách cao vòi vọi. Cái chính thể mới đã “có công” gây ra cuộc hí trường, biến đổi tệ hại, bi kịch máu và nước mắt như vậy.

Nếu đúng như ông Tố Hữu và những đồng chí của ông kết án những “gián điệp, lưu manh, gái điếm” của phong trào Nhân văn giai phẩm thì có lẽ nhà cai trị đã hoàn toàn sai lầm khi phục hồi cho họ, thậm chí còn trao cả Giải thưởng Hồ Chí Minh hoặc Giải thưởng Nhà nước cho những “lưu manh, gái điếm” này.

Bình Luận từ Facebook

9 BÌNH LUẬN

  1. Học Giả Thái Bá Tân.

    Một nhóm mười trí thức
    Được bà Nguyễn Thị Bình
    Mời đến chơi, nói chuyện,
    Kiểu thân mật gia đình.

    Giữa chừng, bà chợt hỏi,
    Không khỏi không bất ngờ:
    Theo các anh, nói thật,
    Ta sai từ bao giờ?

    Hầu hết mọi người nói
    Thưa chị, chúng ta sai
    Từ Một Chín Năm Mốt,
    Tức từ Đại Hội Hai

    Khi đảng quyết định lấy
    Chủ nghĩa Mác – Lênin
    Tư tưởng Mao Chủ Tịch
    Làm đường lối của mình.

    Còn Nguyên Ngọc thì nói,
    Mọi người nghe, tưởng đùa:
    Chúng ta sai, thưa chị,
    Từ thời Đại Hội Tours!

    Bà Bình không đồng ý.
    Nhưng ngay sáng hôm sau
    Bà tự tìm Nguyên Ngọc,
    Rồi nói, vẻ buồn rầu:

    Hôm qua chị không ngủ,
    Nằm suy nghĩ suốt đêm,
    Và buộc phải thừa nhận,
    Chị đồng ý với em!

    *Cùng đẳng cấp phong kiến,
    Cho nên ta với Tàu
    Đánh nhau trong lịch sử,
    Lúc thắng, lúc thua nhau

    .Còn thằng Pháp thì khác.
    Đẳng cấp nó cao hơn.
    Nó văn minh, vật chất
    Và tinh thần cao hơn.

    Đáng lẽ nên học nó
    Giúp đất nước canh tân.
    Rồi độc lập chưa muộn.
    Khai trí cho người dân.

    Chứ nếu dùng vũ lực,
    Công nông lên cầm quyền,
    Đất nước sẽ đi xuống,
    Không thể nào đi lên.

    Khi những người vô học
    Có quyền hành trong tay,
    Thì họ sẽ vơ vét,
    Vơ vét mãi hàng ngày.

    Họ sẽ làm băng hoại
    Các mỹ tục thuần phong,
    Văn hóa và đạo đức,
    Nếp sống của cộng đồng.

    Con đường duy nhất đúng
    Để phát triển nước mình
    Là con đường phục quốc
    Của cụ Phan Chu Trinh…

    Nguyên Ngọc đã nói thế,
    Nhà văn của chúng ta.
    Một tấm lòng đáng quí,
    Một cây bút tài ba

    Nếu không có Nguyên Ngọc
    Và những người như ông,
    Giới văn chương Đại Việt
    Sau này sẽ chạnh lòng

    Và chắc xấu hổ lắm,
    Vì ngậm miệng ăn tiền,
    Vì văn nô, đĩ bút
    Bợ đít cho chính quyền.

    Bà Bình vào thời ấy
    Là lãnh đạo cấp cao,
    Đã nhận ra sai trái
    Do ai và lúc nào.

    Có nghĩa các vị khác,
    Vốn không phải ngu lâu,
    Thừa biết thằng cộng sản
    Sẽ đưa ta đến đâu.

    Nhưng biết thì cứ biết,
    Mà làm thì cứ làm.
    Và đó là thảm họa
    Cho nước ta, Việt Nam.

    Nguồn Mạng.

  2. Các Bác ơi!
    Muốn sống còn (sinh tồn) liệu cụ Nguyễn Công Hoan có thể làm khác?
    Chỉ có một thủ phạm thôi, nên nhằm cho trúng.
    Đó là CNCS được thực thi trên nước VN tiểu nông.
    Tố Hữu đã là cái gì so với Mác, Lê, Stal, Mao?

    Nên tập trung sự phẫn nộ vào đúng đối tượng: CNCS

    • Vâng thưa bác, muốn sống còn thì ông NCH.có thể “giơ cao đánh khẽ”
      hay ông nhà văn dư sức xử dụng tu từ pháp các kiểu, chứ không cần
      gì phải dùng những lời lẽ tấn công cá nhân vô văn hoá như thế ?
      Tôi ngờ rằng ông ta muốn được đảng chiếu cố hay ban “ơn mưa móc” ?
      Trân trọng.

  3. Chỉ muốn nói điều này, nhìn văn của Nguyễn Công Hoan & niềm tự hào của các bác, aka Nguyên Ngọc, viết đánh Nhân Văn-Giai Phẩm, các bác đừng khinh thường dư luận viên . Khi Hoàng Thị Nhật Lệ có được 56 tuổi Đảng, thay vì 45 mà vẫn cuồng Cộng như Hoàng Hải Vân, các bác lại tôn bả làm Thánh ngay thôi .

    “từ cụ Hồ tới đứa dân quèn, bị đảng xúi”

    Rất chính xác . Các bác kính trọng ai, từ Cụ Hồ tới Lê Duẩn, Lê Phú Khải, Tương Lai, Lê Đức Thọ, Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp … đều bị Đảng xúi làm chuyện không hay nhưng vẫn đáng để các bác tự hào cả . No Star Where.

  4. Làm thơ chưởi cụ Phan Khôi, Nguyễn Công Hoan chuyên viết văn chắc cũng rán
    hết sức “sáng tác” bài thơ này để cho “vua biết mặt, chúa biết tên” về nhiệt tình
    cách mạng hay lập trường giai cấp của mình, chứ một người có nhân cách bình
    thường thôi cũng không ai tha hóa đến mức thô bỉ đốn mạt như vậy ?
    Ông nhà văn này đội đảng lên đầu, còn danh dự và nhân cách để dưới…đít !

  5. Chính Hồ là tư lệnh chiến dịch triệt phá nhân văn giai phẩm.
    Nguyễn Thông, ông có nhiễm covid 19 không ?

  6. Hoàng Hải Vân là dư luận viên , là bò đỏ của Đảng , để làm theo mện lệnh của cấp trên , Huỳnh Kim Sánh đã hỗn xược bôi bẩn nhà văn Nguyên Ngọc , phai chăng hắn là dạng nhà báo ” lưu manh , gái điếm ” ?

Leave a Reply to Van Hoang Dang Hủy trả lời

Xin bình luận ở đây
Xin nhập tên của bạn ở đây