Thiền sư Thích Nhất Hạnh và biến cố Bát Nhã năm ấy

Đan Thanh

27-1-2022

Những ngày qua, báo “lề đảng” đồng loạt đưa tin thiền sư Thích Nhất Hạnh viên tịch. Từ lâu, đảng CSVN đã trở mặt với thiền sư, nhưng có lẽ để mị dân và làm đẹp Giáo hội Phật giáo “quốc doanh”, đảng buộc phải cho phép truyền thông than khóc nỉ non, tôn vinh chừng mực về đạo hạnh của một sư ông nổi tiếng thế giới.

Tuy vậy, nhân sĩ, trí thức hai miền Nam – Bắc và những ai có lương tri chắc sẽ không quên sự việc cách đây hơn chục năm, về những gì mà chế độ cộng sản cầm quyền đã hành xử đối với thiền sư Thích Nhất Hạnh và Pháp môn Làng Mai mà ông sáng lập.

Pháp nạn tu viện Bát Nhã

Sau khi Thượng toạ Thích Đức Nghi xin hiến chùa cho thiền sư Thích Nhất Hạnh để truyền dạy Pháp môn Làng Mai ở Việt Nam, chùa Bát Nhã được mở rộng làm nơi tu tập cho môn sinh theo Pháp môn Làng Mai tu học từ năm 2005. Đến giữa năm 2008, trụ trì chùa Bát Nhã là Thượng toạ Thích Đức Nghi bị nhà cầm quyền gây sức ép, buộc rút lại bảo lãnh trước đó, đồng nghĩa việc từ chối các môn sinh Làng Mai tu học ở đây, để rồi sóng gió ập lên đầu môn đồ cửa Phật.

Vì đâu mà nhà nước cộng sản Việt Nam quay 180 độ, trong khi trước đó các lãnh đạo cấp cao của đảng như chủ tịch nước, thủ tướng chính phủ… đã từng hoan nghênh chào đón, hội kiến cùng thiền sư Thích Nhất Hạnh và cho phép Pháp môn Làng Mai hoạt động ở Đà Lạt, Lâm Đồng?

Mọi người đều biết rằng, thể chế cộng sản đương quyền luôn quản lý, siết chặt tôn giáo, hòng phục vụ cho việc cai trị. Đảng đẻ ra Ban Tôn giáo Chính phủ thực chất là cơ quan mật vụ, do một tướng công an cầm đầu phụ trách. Vu khống, chụp mũ, bôi bẩn… là những thủ đoạn mà công an, tuyên giáo và bộ máy truyền thông sử dụng để quy kết, nhục mạ bất cứ những ai dám lên tiếng tranh đấu cho tự do tín ngưỡng, dân chủ và phẩm giá con người.

Quay lại biến cố ở chùa Bát Nhã năm 2009, gần 400 tu sĩ và môn sinh học tu tại đây đã bị chính quyền địa phương ra lệnh trục xuất khỏi tu viện với những lý lo hết sức mập mờ. Công an và chính quyền sở tại đã sử dụng côn đồ, “đầu gấu” đóng giả môn sinh Làng Mai, trà trộn, gây kích động bạo lực, tấn công tu sĩ chùa Bát Nhã và đập phá tu viện. Chưa hết, công an “chìm” còn gây xáo trộn, hiềm khích giữa tu sĩ Pháp môn Làng Mai và tăng ni, phật tử chùa Bát Nhã, thuộc Giáo hội Phật giáo Lâm Đồng, để đổ lỗi cho bạo động từ “mâu thuẫn nội bộ” của môn sinh Làng Mai và tăng ni, Phật tử chùa Bát Nhã.

Văn bản đổi ý “xoành xoạch” của Ban Tôn giáo Chính phủ do trưởng ban Nguyễn Thế Doanh ký.

Suốt ba tháng, từ tháng 6 đến tháng 9-2009, tu sĩ và môn sinh liên tục bị gây khó khăn và sách nhiễu, như bị cắt điện nước, ngăn cản tiếp tế lương thực, đe dọa khủng bố, phá nơi thờ cúng và chỗ ở, lấy cắp đồ thờ cúng, tư trang và hành hung, các tu sĩ và tu sinh bị đuổi ra khỏi tu viện. Mọi kêu cứu đều vô vọng, khi chính quyền và công an đều nhắm mắt làm ngơ. Toàn bộ gần 400 tu sĩ và tu sinh Pháp môn Làng Mai bị đuổi hết ra khỏi chùa, rồi chạy nạn, lánh sang chùa Phước Huệ, thị xã Bảo Lộc tạm trú.

Vẫn không yên, lực lượng công an bao vây chùa Phước Huệ và ráo riết xua đuổi, đánh đập họ, buộc họ ra khỏi chùa. Công an ép các tu sinh lên xe, trở về địa phương cư trú. Ở Trung ương, Bộ Ngoại giao ra công hàm trục xuất những người có quốc tịch nước ngoài ra khỏi Việt Nam.

Chưa hết, báo An Ninh Thế Giới, phụ trương của báo CAND, cơ quan ngôn luận của Bộ Công an đã đăng nhiều bài viết tấn công thiền sư Thích Nhất Hạnh và miệt thị Pháp môn Làng Mai bằng tên “giáo phái Làng Mai”, trong đó mô tả thiền sư Thích Nhất Hạnh “vi phạm pháp luật” và có “ý đồ chính trị”.

Trái ý đảng

Bỏ qua một số tranh cãi về ý kiến cho rằng thiền sư Thích Nhất Hạnh từng đứng ở “bên này” hay “bên kia”, chúng tôi chỉ nhắc lại sự kiện Bát Nhã để thấy rằng nhà cầm quyền Việt Nam chỉ vì không lợi dụng được thiền sư Thích Nhất Hạnh, nên gán cho Pháp môn Làng Mai ở Bát Nhã là mối đe dọa cho an ninh quốc gia và phải giải tán cho bằng được. Cách mà chính quyền vô sản và bộ máy công an “vì dân phục vụ” đã làm là thủ đoạn mượn côn đồ ra tay, vu khống, lừa gạt, giở đủ trò bỉ ổi để đe doạ tu sĩ và các môn sinh. Biến cố Bát Nhã gây chấn động trong và ngoài nước thời bấy giờ.

Bộ Ngoại giao Việt Nam đã tổ chức họp báo quốc tế ngày 8/10/2009. Tại đây, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nguyễn Phương Nga lươn lẹo rằng, “không có cái gọi là Việt Nam ép 400 người tu theo pháp môn Làng Mai phải rời khỏi tu viện Bát Nhã”, rằng thông tin “đã xảy ra đụng độ giữa các ‘sư thầy’, ‘sư cô’ tại tu viện Bát Nhã và chính quyền làm một số người bị thương và bị nhiều người bị bắt là hoàn toàn sai sự thật”.

Một số thông tin cho biết, vụ thiền sư Thích Nhất Hạnh đối thoại với các nhân vật cấp cao của đảng cộng sản đã làm đảng phật ý. Kể từ khi ông đưa Làng Mai về Việt Nam, ông có dịp trao đổi thẳng thắn với các lãnh đạo cộng sản, rằng nên tách rời tôn giáo ra khỏi chính trị, nên thôi cái gọi là “Ban tôn giáo Chính phủ” và công an xin hãy thôi quản chế, theo dõi, can dự và điều khiển người tu hành, xuất gia. Hơn nữa, việc thiền sư không muốn Làng Mai dính dấp đến Giáo hội Phật giáo và chịu sự sai khiến của đảng, nhà cầm quyền xem ông và Làng Mai như một cái gai cần phải nhổ.

Ngoài ra, sự kiện cầu siêu ngày 16/3/2007 tại chùa Vĩnh Nghiêm, khi đảng CSVN thông qua Hoà thượng Thích Trí Quảng, Trưởng ban Trị sự giáo hội Phật giáo thành Hồ (nay đang giữ chức Quyền Pháp chủ Giáo hội Phật giáo Trung ương) truyền đạt, yêu cầu thiền sư Thích Nhất Hạnh biết nội dung buổi lễ cầu siêu dành cho những “liệt sĩ hy sinh trong cuộc chiến chống Pháp và chống Mỹ”. Tuy nhiên, cả ba buổi cầu siêu tại đây, thiền sư vẫn giữ quan điểm cầu nguyện cho mọi nạn nhân đã “thiệt mạng vô duyên cớ” trong chiến tranh, trong đó có cả các binh sĩ Mỹ, binh sĩ VNCH và cả tù nhân bị cải tạo và thuyền nhân vượt biên bỏ mạng.

Trước khi lên máy bay cùng tăng thân Làng Mai rời Việt Nam về Pháp, thiền sư Thích Nhất Hạnh công khai tuyên bố, khẳng định “Pháp môn Làng Mai là một giáo hội độc lập với GHPGVN, việc nội bộ của Làng Mai không thuộc thẩm quyền của Nhà nước và GHPGVN“…

Thiền sư Thích Nhất Hạnh nhập cõi Niết Bàn, trong dòng hồi tưởng về ông, chúng tôi viết những dòng này như ký ức đau thương của Phật pháp trong biến cố Bát Nhã năm nào. Nhắc lại Bát Nhã với pháp nạn Làng Mai năm ấy, để hiểu rõ rằng, tôn giáo nào trên thế giới cũng cùng chung mục đích hướng con người làm điều thiện, tránh điều ác, sống hoà hợp, giàu nhân nghĩa và biết yêu thương.

Việc nhà nước cộng sản Việt Nam đàn áp tôn giáo, kêu án, bỏ tù những tu sĩ hoặc môn đồ của Thiên Chúa giáo, Phật giáo, Tin lành, Hoà Hảo, Cao Đài… khi không sai khiến, áp đặt được những người tu hành, xuất gia như trong quá khứ và cả hiện tại, đảng đang tiếp tục việc làm nhức nhối lương tri nhân loại, tận cùng của vô đạo và bất nhân.