Bộ đội và dân quân qua một thử nghiệm

Mạc Văn Trang

31-8-2021

Không biết ai là tác giả đích thực của quyết định: “Bộ đội đi chợ hộ dân” trong thời gian giãn cách “tuyệt đối” tại thành phố Hồ Chí Minh?

Có nhiều người đã lên tiếng, đó là một sai lầm, làm khổ lính, khổ dân, gây ra lắm chuyện bi hài… TP.HCM có đến gần 3 triệu hộ dân, hàng ngày có chừng 30 ngàn shippers chuyển giao hàng, thì bao nhiêu bộ đội làm thay cho xuể? 30 ngàn shippers mất việc, đói ăn, thành phố lại nuôi bao nhiêu quân đội? Chưa kể bộ đội lớ ngớ biết đâu mà đi chợ!

Nhưng ở góc độ tâm lý xã hội thì đây là một thử nghiệm thú vị, cho dù kết quả thử nghiệm đã chứng minh giả thuyết là SAI. Các nhà nghiên cứu Tâm lý học, Xã hội học, Khoa học quản trị… nên thu thập đủ luận cứ, luận chứng và luận giải một cách khách quan thì cái SAI cũng có giá trị khoa học, làm bài học sinh động, hữu ích để giảng dạy trong đào tạo cán bộ các cấp.

Trong bài viết này tôi chỉ nêu lên mấy nhận xét về tình cảm QUÂN – DÂN

quan sát thấy trong mấy ngày qua.

1. Dân thương các “chú” bộ đội lắm

Ngay từ đầu, vợ chồng tôi đã khẳng định, chủ trương lấy bộ đội đi mua hàng giúp dân là không thể thực hiện được. Nhưng thấy tôi chụp hình mấy chú bộ đội đi chợ, định viết bài thì bà xã tôi năn nỉ: Anh đừng viết gì về bộ đội, đừng có chê trách bộ đội nhé, thương các cháu lắm. Tội nghiệp quá… Vậy là tôi chỉ viết mấy câu bông đùa, các chú đi chợ, nhớ học mấy tiếng Nam bộ nhé.

Tình cảm của người dân với bộ đội rất đặc biệt: Nhìn thấy bộ đội trên đường phố, dù đeo súng, đeo băng đỏ, kiểm tra giấy tờ… nhưng dân không ác cảm, không sợ hãi, vẫn mến thương; thấy bộ đội vất vả, lớ ngớ lại càng thương.

Một cô gái trên lầu nhìn thấy hai anh bộ đội đẩy xe hàng trên đường, đã vui vẻ gọi: Các anh ơi, giữ sức khoẻ nhé. I love you! Hai anh bộ đội vẫy tay đáp lại. Clip đó đã được hàng ngàn người like với những bình luận đầy thương mến.

Tôi thấy khi bộ đội yêu cầu người đang đi xe máy dừng lại xuất trình giấy tờ, người dân chấp hành với thái độ vui vẻ; nhiều người còn dừng lại trò chuyện lâu lâu với bộ đội, khác hẳn thái độ đối với công an hay dân phòng ta thường thấy.

Nhiều Fbker đã tò mò quan sát, chụp hình bộ đội trên phố, đăng lên FB với những lời bình luận vui vẻ, đầy tình thương mến.

Có nhiều người lên án ai đó đã nhờ bộ đội đi chợ giùm rồi “bom” hàng không lấy, nói là chỉ thử tí thôi. Tôi chắc là một cô bạn trẻ nào đó tinh nghịch trêu đùa anh bộ đội đáng yêu tí thôi, chứ không có ác ý. Nhưng lẽ ra, có trêu thì cô cũng phải nhận món hàng đó mới phải.

Nhìn chung không thấy những phản ứng tiêu cực từ người dân đối với bộ đội khi quân đội bất ngờ kéo vào khắp thành phố, thực sự như là thiết quân luật.

2. Bộ đội “ngoan hiền” với Dân

Nhiều hình ảnh đã lan truyền trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội: Bộ đội vận chuyển hàng hóa vào thành phố; bộ đội chở hàng đến các điểm ở quận, phường; bộ đội mang túi hàng đến trao cho dân; bộ đội đi chợ loay hoay chọn hàng, cắm cúi tính tiền, lóng ngóng gói hàng, xếp hàng vào túi; bộ đội ngơ ngác loanh quanh tìm nhà trong hẻm… Những hình ảnh đó không gây phản cảm, mà chỉ thấy những chú bộ đội áo đẫm mồ hôi, ngoan, hiền, đáng yêu.

Nhiều chuyện khá bi hài: Một anh bộ đội đi trao gói quà cho dân thì có Tổ trưởng dân phố, công an phường, đại diện thanh niên, phụ nữ dẫn đi và có mấy phóng viên chạy theo quay phim, chụp hình; mấy anh bộ đội đi chợ mua hàng thì có mấy “thanh niên tình nguyện” chở các anh bộ đội cùng với hàng đến nhà dân để anh trao hàng… Nhìn những cảnh “bi hài” đó, dân chỉ chê trách chính quyền, chứ thấy bộ đội thật tận tình với dân.

Đặc biệt, trong clip dân ở Bà Điểm Hóc Môn kéo ra đường đến gặp chính quyền đòi tiền trợ cấp mà Chính phủ đã hứa, xem ra rất căng. Nếu công an, dân phòng ra đàn áp, bắt bớ, chắc sẽ càng đổ thêm dầu vào lửa… Nhưng mấy chú bộ đội đã ồn tồn giải thích: Bà con nên cử mấy đại diện lên gặp chính quyền thôi, dân nên về nhà, ai ở đâu, ở yên đó… Dân đã dịu bớt cơn nóng giận. Vui nhất là một cậu bé trong đoàn biểu tình chạy đến gần chú bộ đội, rồi hai chú cháu cứ ngắm nhìn nhau thật dễ thương.

3. Tôi mong rằng anh em Bộ đội luôn ghi nhớ những điều trong bài hát truyền thống, đã thấm máu xương của bao lớp đồng đội: “Vì Nhân dân quên mình, vì Nhân dân hy sinh, anh em ơi vì Nhân dân quên mình… Đoàn vệ quốc chúng ta ở nhân dân mà ra, được dân mến, được dân tin muôn phần. Thề vì dân suốt đời, thề chiến đấu không ngừng, vì đất nước thân yêu mà hy sinh”…

Bộ đội như thế sẽ luôn được dân hết lòng yêu thương che chở. Bộ đội như thế sẽ không bao giờ cầm súng bắn vào Nhân dân trong bất kỳ hoàn cảnh nào, bất cứ mệnh lệnh từ kẻ nào.