Tinh thần dân tộc không thể đem ra để chích vaccine chưa có hiệu quả rõ ràng

Lê Minh

23-8-2021

Tinh thần dân tộc có thể là động lực để người tiêu dùng chấp nhận một loại hàng hóa thông thường với những thiếu sót của nó, nhưng tinh thần dân tộc không thể đem ra để chích vaccine chưa có hiệu quả rõ ràng vì nó liên quan tới mạng sống của người tham gia tiêm chủng.

Hôm nay nghe một người bạn hỏi mình mới biết được cụ thể một trường hợp tham gia thử nghiệm lâm sàng của Nanocovax mà cách tổ chức không thể chấp nhận được với một thử nghiệm lâm sàng thuốc:

– Người tham gia là người lớn tuổi, nhưng khi tham gia là nghe bạn rủ đi tiêm tại Học viện Quân Y, không hề biết đấy là tiêm thử nghiệm hay tiêm thật ==> vi phạm nguyên tắc đạo đức khi tuyển tình nguyện viên tham gia chương trình.

– Lại còn có “suất tiêm” theo người nhà nhân viên ==> Nguyên tắc ngẫu nhiên khi làm thử nghiệm lâm sàng không đảm bảo.

– Không có giải thích về thử nghiệm lâm sàng và quyền lợi, rủi ro của người tham gia ==> tiếp tục vi phạm nguyên tắc đạo đức. Người tham gia phải biết rằng mình có khả năng nhận giả dược và hoàn toàn có thể có các biến chứng sau tiêm chưa được biết tới. Giờ không giải thích xong người tiêm giả dược họ tưởng mình được tiêm vaccine, nhỡ chẳng may người ta bị bệnh và không qua khỏi thì đấy là tội ác.

– Không khám sức khỏe kỹ lưỡng ==> thế thì làm sao có thể theo dõi tác dụng vaccine với người có bệnh nền?

– Mất tiền test nhanh (300.000 đồng) trước khi tiêm ==> tiếp tục sai về nguyên tắc, người tham gia thử nghiệm lâm sàng không phải mất tiền để làm việc này, nó phải nằm trong kinh phí nghiên cứu.

– Không có bất cứ giấy tờ xác nhận việc tiêm ==> thế này làm sao quản lý được?

– Không có ai giải thích lúc nào tiêm tiếp mũi hai, có được tiêm loại khác không. Đã gần 1 tháng trôi qua, mọi người sốt ruột không thấy gọi đi tiêm mới đi hỏi là có được tiêm loại khác không ==> càng thể hiện người tham gia rất mù mờ về việc đi tiêm, không có giải thích rõ ràng.

Người tham gia thử nghiệm lâm sàng cần phải hiểu tất cả những rủi ro khi tham gia chương trình, không phải tốn tiền vì bất kỳ xét nghiệm nào để tham gia, thậm chí còn phải mua bảo hiểm riêng cho họ và có người theo dõi tình trạng sức khỏe, theo dõi xem người ta có bị nhiễm bệnh sau khi tiêm vaccine không. Thông thường sau khoảng 2 tuần là có thể sử dụng kết quả về tình trạng bệnh (không bệnh/mắc bệnh/bệnh nặng/tử vong) để đối chiếu giữa các nhóm, nhưng 4 tuần rồi chẳng có ai hỏi thăm thì làm sao lấy được các số liệu này???

Mới biết được tin Nanocovax có thể sẽ được cấp phép sớm trong khi mới có kết quả đánh giá mức độ an toàn và khả năng sinh miễn dịch khi thử nghiệm với hơn 1000 người, mình cho là nếu làm vậy thì vẫn là quyết định quá vội vàng. Câu hỏi quan trọng nhất thì chưa thấy: trong nhóm tình nguyện viên bao nhiêu người mắc COVID-19, so với nhóm giả dược thế nào?

Không ít người cũng có học thức, đi kịch liệt phản đối vaccine Trung Quốc trong khi dữ liệu của họ có hơn rất rất nhiều dữ liệu chúng ta có với Nanocovax, nhưng lại rất nhiệt liệt ủng hộ Nanocovax cấp phép sớm. Đó là tiêu chuẩn kép, đừng dùng tinh thần dân tộc để mạo hiểm với tính mạng người dân. Có thể mức độ an toàn của vaccine cao, có sinh kháng thể nhưng không có đảm bảo khi gặp virus thật người ta sẽ được bảo vệ. Không cần phải ở mức cao, nhưng miễn bảo vệ cho người ta đỡ nặng, đỡ tử vong là được. Giờ cấp phép và triển khai tiêm đại trà mà vaccine không đủ khả năng đó thì sẽ là thảm họa.

Kính mong Bộ Y tế xem xét vấn đề này thật cẩn thận và làm rõ liệu các đơn vị thực hiện thử nghiệm lâm sàng có thực hiện đúng quy trình và các tiêu chuẩn đạo đức cho kiểm định lâm sàng không. Trường hợp cụ thể mình đã nắm được thông tin, có thể cung cấp trực tiếp cho cơ quan có thẩm quyền để làm rõ việc này.

PS: mình không kết luận là cả nhóm nghiên cứu làm sai nhưng yêu cầu phải làm rõ để quy trình được tường minh, không loại trừ đây là sai phạm cá nhân. Bản thân mình cũng mong muốn có một sản phẩm tốt của Việt Nam để đảo bảo nguồn cung trong nước và chiến đấu lâu dài với dịch bệnh, nhưng nhất định nó phải được làm đúng.