Việt Nam ở đâu trong bàn cờ Mỹ – Trung mới?

Jackhammer Nguyễn

6-3-2021

Ngày 3/3/2021, tòa Bạch Ốc công bố bản hướng dẫn tạm thời chính sách an ninh mới của Mỹ (Interim National Security Strategic Guidance). Trong bản hướng dẫn này Việt Nam có được đề cập đến một lần như là một đối tác mà Washington sẽ làm sâu sắc thêm mối quan hệ chiến lược giữa hai bên, trong chiến lược toàn cầu của Mỹ.

Việc đề cập mới nhất này chứng tỏ vị trí chiến lược của Việt Nam được nâng cao trong con mắt các nhà hoạch định chiến lược của Mỹ. Việt Nam được nêu tên ngang hàng với Singapore, quốc gia đồng minh mà Mỹ có một số đơn vị hải quân đồn trú để điều phối các hoạt động hậu cần, mặc dù không phải là căn cứ quân sự. Tên Việt Nam được nêu ra riêng cùng lúc với khối ASEAN mà trong đó Việt Nam là một thành viên. Quốc gia lớn nhất Đông Nam Á là Indonesia, hay quốc gia có hiệp ước quân sự với Mỹ là Philippines, thậm chí không được nêu tên.

Có hai vấn đề địa chính trị nổi bật trong bảng hướng dẫn dài 24 trang này. Thứ nhất khẳng định Trung Quốc là một quốc gia cạnh tranh đang lên và thách thức quyền lợi, trật tự của Mỹ, thứ hai là Mỹ sẽ quay lại chủ nghĩa đa phương, với nguyên tắc liên kết cùng các đồng minh và đối tác để đối phó với Bắc Kinh.

Đặc biệt, tài liệu cũng nói rằng, Mỹ sẽ giúp đỡ các nước láng giềng và đối tác thương mại của Trung Quốc giữ vững nền độc lập của họ.

Như vậy khuynh hướng xích lại gần nhau giữa Mỹ và Việt Nam tiếp tục diễn ra, ít nhất trong con mắt người Mỹ, mặc dù hai nước không cùng chế độ chính trị, cũng không phải là đồng minh. Mỹ là một nước dân chủ, Hà Nội theo chế độ toàn trị và chủ trương không liên minh quân sự.

Trong chiến lược địa chính trị toàn cầu mới này, Mỹ nêu ra hai mức độ quan hệ chiến lược với các quốc gia khác nhau (để đối đầu với Trung Quốc). Mức độ cao nhất là những nước có cùng giá trị và quan điểm dân chủ với Mỹ (values, like minded). Mức độ kế tiếp là cùng quyền lợi và mục đích (interest, objectives).

Có thể hiểu rằng, Việt Nam được xem như nằm ở mức độ thứ hai này, cùng quyền lợi chia sẻ giá trị chiến lược ở biển Đông và cùng mục đích là đối đầu với Trung Quốc.

Đó là về phần Mỹ. Liệu Hà Nội có cái nhìn gì mới, khác với chính sách cố hữu đu dây giữa hai cường quốc từ trước đến nay không?

Thiết nghĩ, trong ngắn hạn trước mắt, các tuyên bố chính thức của nhà nước Việt Nam sẽ không có gì thay đổi, vẫn xoay quanh chính sách đu dây đó. Tuy nhiên nếu theo dõi hoạt động của giới nghiên cứu địa chính trị người Việt trong nước, có liên quan chặt chẽ với nhà nước Việt Nam, sẽ thấy khuynh hướng lệch về phía Mỹ ngày càng mạnh, chẳng hạn như các bài viết trên Tạp chí nghiên cứu quốc tế của ông Lê Hồng Hiệp ở Singapore, hay mới đây là bài viết về khả năng Việt Nam gia nhập khối Ấn Độ – Thái Bình Dương do Mỹ cầm đầu, của tác giả Nguyễn Hữu Túc, một cựu sĩ quan quân đội Việt Nam, hiện đang làm việc nghiên cứu, có liên quan đến Bộ Quốc phòng Hà Nội.

Ở khía cạnh nào đó, những bài viết này là mong muốn của Hà Nội, thông qua sự thể hiện của các nhà nghiên cứu này.

Bài viết của ông Nguyễn Hữu Túc được đăng trên tạp chí Diễn Đàn Đông Á (East Asia Forum). Ông Túc đặt vấn đề rằng, liệu Việt Nam có tham gia vào cái gọi là Không gian Ấn Độ – Thái Bình Dương rộng mở (tiếng Anh là Free and Open Indo-Pacific – FOIP), bao gồm bốn quốc gia “khung” là Mỹ, Nhật, Ấn Độ và Úc, hay không?

Tác giả nêu ra trở ngại của Việt Nam nếu bị bắt buộc phải chọn bên trong cuộc đối đầu Mỹ – Trung, như nhiều quốc gia Đông Nam Á khác. Mặt khác tác giả lại nói rằng, có những cách để tham gia vào “nội dung chiến lược” này mà không phải chính thức gia nhập FOIP. Đó là, tìm hiểu rõ ý muốn của bốn quốc gia khung nói trên, tham gia các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng (quân sự?) do bốn nước này dẫn dắt, xây dựng những dự án hợp tác an ninh và cuối cùng là củng cố quan điểm luật pháp quốc tế về biển Đông.

Thật ra trong bốn điểm này của ông Túc, hai điểm thứ nhất và cuối cùng là đúng với tiền đề ông nêu ra, đó là tham gia “nội dung chiến lược”, nhưng không chính thức gia nhập FOIP. Hai điểm thứ 2 và 3 là hai nội dung rõ ràng là chỉ được thực hiện khi tham gia FOIP.

Nếu quan điểm của nhà nghiên cứu quân đội này phản ảnh ý muốn của giới lãnh đạo Việt Nam, thì điều đó chứng tỏ Hà Nội cũng khá lúng túng trước sự hấp dẫn trong hợp tác với Mỹ, bên cạnh sự lo ngại khi bị Bắc Kinh trừng phạt.

Nhưng liệu FOIP có được tân chính quyền Biden duy trì như nó đã được chính quyền Trump ồn ào nói đến hồi bốn năm trước hay không?

Bốn năm vừa qua chứng tỏ rất rõ rằng, FOIP không thể được thực hiện với chính sách America First của Trump được. Ngoài vài cuộc tập trận ra, không thấy chính quyền Trump tiến hành thêm điều gì đáng kể liên quan đến FOIP.

Trong hướng dẫn mới về chính sách an ninh vừa được tòa Bạch Ốc đưa ra, mặc dù họ có nêu Ấn Độ – Thái Bình Dương, nhưng không nhắc đến “bộ tứ”. Tài liệu nhắc nhiều tới khối NATO và nhiều lần nhắc các đồng minh châu Á là Nhật, Hàn Quốc, thậm chí Đài Loan.

Nhiều nhà quan sát, trong đó có ông Nguyễn Hữu Túc, cho rằng, tổng thống Biden sẽ duy trì FOIP. Nhưng có thể cũng không phải là như thế, vì thực tế cho thấy quốc gia quan trọng trong bộ tứ là Ấn Độ, có vẻ không sẵn sàng đương đầu một cách công khai với Bắc Kinh.

Với tầm quan trọng của vấn đề Trung Quốc, việc Mỹ trở lại Đông Á là chuyện rất rõ ràng, và chúng ta cũng thấy trong sự trở lại đó, Việt Nam có một vị trí quan trọng, FOIP hay không FOIP không quan trọng, mà quan trọng là cơ hội dạt ra xa Trung Quốc của chính Việt Nam, do Việt Nam định đoạt.

Bình Luận từ Facebook

9 BÌNH LUẬN

  1. “ĐI VỚI TÀU THÌ MẤT NƯỚC + ĐI VỚI MỸ THÌ MẤT ĐẢNG”

    Đó là ngụy biện của bọn bán NƯỚC hại DÂN
    Vì sao TẠI SAO ?????

    vế thứ nhất “ĐI VỚI TÀU THÌ MẤT NƯỚC” là cái chắc LÀ SỰ THẬT

    vế thứ HAI “ĐI VỚI MỸ THÌ MẤT ĐẢNG” là LỪA BỊP là ngụy biện vì “ĐI VỚI MỸ THÌ MẤT ĐẢNG” không phải vậy
    MỸ có đòi hỏi bỏ ĐẢNG đâu vì BẰNG CHỨNG TT Obama đã tiếp Trọng Lú ngay tại PHÒNG BẦU DỤC Toà Bạch Cung mà NGHĨA LÀ “ĐI VỚI MỸ THÌ MẤT ĐẢNG” là LỪA BỊP là ngụy biện là KHÔNG ĐÚNG …đây là luận điệu tuyên truyền của Vịt cộng

    Về mặt LUẬN LÝ đúng với thực tiễn cách vịt cộng cũng chẳng phải DU DÂY mà con điếm thôi iêu nước AO nước LÃ này ngủ ngày đêm hẳn 24/24 với thằng chồng CHÚ CHỆT ma quỷ ĐẠI HÁN còn với CHÚ SAM chỉ là THOÁNG MỘNG TƯỞNG

    “ĐI VỚI TÀU THÌ MẤT NƯỚC + ĐI VỚI MỸ THÌ MẤT đi với Tàu cộng” CÓ THẾ THÔI

  2. Trích bài viết:
    “Mỹ sẽ giúp đỡ các nước láng giềng và đối tác thương mại của Trung Quốc giữ vững nền độc lập của họ.”./.

    * 2 dấu “…” cho câu trên là vì trích từ bài của tác giả, không phải vì câu trích từ văn bản thông tấn, báo chí Mỹ nào, hoặc từ cửa miệng của bất cứ yếu nhân nào trong nội các Biden, đã được nêu trong cái mà tác giả gọi là bản hướng dẫn tạm thời chính sách an ninh mới của Mỹ (Interim National Security Strategic Guidance)- cũng chỉ do tác giả nói- được công bố bởi toà Bạch Ốc ngày 3/3/2021.

    Đáng tiếc. Một khẳng định chính trị hậu D.Trump đáng cho người Việt ghi nhớ như thế về chính sách Biden đối với Trung quốc…mà lại không kèm nguyên văn quotations tiếng Anh để “cầu chứng tại toà”,
    thì có thể chỉ là tán rộng nói suông theo chủ quan người viết, để trấn an (?) dư luận VN, thuyết phục một sự tin tưởng vào vị tân tổng thống “kiên cường chống Tàu” hợp lý tưởng, khẩu vị người Việt bấy lâu thôi!

    Trích bài viết:
    “Đặc biệt, tài liệu cũng nói rằng, Mỹ sẽ giúp đỡ các nước láng giềng và đối tác thương mại của Trung Quốc giữ vững nền độc lập của họ” ./.

    * Mỹ sẽ giúp đỡ láng giềng/đối tác thương mại của TQ giữ vững nền độc lập…bằng cách nào,
    khi “Trong bài phát biểu chính sách đối ngoại đầu tiên, Ngoại trưởng Blinken hôm qua cam kết chính phủ Tổng thống Joe Biden sẽ ưu tiên ngoại giao hơn hành động quân sự……Mỹ sẽ không tập trung vào các hoạt động quân sự, vũ lực can thiệp tốn kém đối với bên ngoài theo giá trị dân chủ.”(Trích báo Thanh niên 05/3/2021)

    * “giữ vững nền độc lập” khó lòng bằng bánh hotdog của McDonald, thịt gà KFC xuất xứ từ Mỹ. Làm sao tránh khỏi súng đạn khi TQ nổi tiếng hung hăng. Máy bay trinh sát Mỹ từng hạ cánh xuống đảo Hải nam gì sự hung hăng đó. Chỉ phét. Thúc Sinh hứa với Kiều còn đáng tin hơn!

    * Tách VN ra khỏi chính sách Mỹ Biden đối với Trung quốc, chỉ nói riêng “chiến lược Mỹ hậu Trump đối phó TQ” cũng đã có vấn đề…

    …Blinken hạ giọng khi nhận diện “kẻ thù chiến lược của Trump” chỉ là một đối thủ:
    “Trung Quốc là đối thủ duy nhất có khả năng kết hợp sức mạnh kinh tế, ngoại giao, quân sự, công nghệ để tạo ra thách thức lâu dài đối với hệ thống quốc tế ổn định và cởi mở”- Lời Blinken trong tuyên bố đầu tiên về chính sách đối với TQ (TN online, 05/3/21)
    Nhưng…

    “Ông Blinken lưu ý mối quan hệ Mỹ – Trung “sẽ mang tính cạnh tranh khi cần thiết, hợp tác khi có thể và đối thủ khi bắt buộc”.(TN online, 05/3/21)

    *Từ enemy (kẻ thù) dưới mắt Trump-Pompeo, Trung quốc bây giờ chỉ là rival (đối thủ) của Biden-Blinken.

    Rival, đối thủ…thì giống như Coca Cola với Pepsi Cola,
    Johnnie Walker với Chivas, Martell; Gucci với Vionic!

    Và “sẽ mang tính cạnh tranh khi cần thiết, hợp tác khi có thể và đối thủ khi bắt buộc”…thì có gì lạ cho thông điệp ngoại chính sau 6/2/21.
    Đó là cách thức quan hệ muôn đời, bình thường, tầm thường, khắp nơi và muôn thuở…như Lào với Campuchia, như Việt nam với Indonesia, Thái với Mã lai, Nga với Trung quốc…

    chán vô cùng khi nghĩ đó là …chiến lược Mỹ vs Trung của Tt Mỹ thứ 46 thay thế D. Trump!

    * “Hợp tác”, thì TQ sẽ mừng rỡ vô cùng.
    Nó sẽ hợp tác vui vẻ, biếu xén hữu nghị, tiếp cận, ưỡn ẹo son phấn, luồn sâu leo cao vào bộ máy cầm quyền, khuếch trương chân rết Huawei, mở rộng mạng lưới Viện Khổng Tử, xâm nhập sàn Chứng khoán, Wall Street, Harvard, MIT…; kết thân với Bill Gates, George Soros, Michael Bloomberg…la cà quanh Pentagon, Cape Canaveral…

    * “đối thủ khi bắt buộc”, thì TQ nổi tiếng mềm mỏng tế nhị để có lợi; tiền bối đã dạy… thao quang dưỡng hối; quân tử 10 năm trả thù chưa muộn; Việt Câu Tiễn ăn phân, Cơ Xương ăn thịt con tại lao Giũ lý…để có ngày phục quốc…
    thì TQ đâu có muốn làm đối thủ của Mỹ sớm quá làm gì.
    Bảo đảm, TQ sẽ là bạn bè tốt với Biden, cho đến 2024. Deal!

    Rốt cuộc, tuyên bố của Biden-Blinken đến Xi chẳng khác câu của Mao nhắn cho Nixon-Kissinger…
    “ngươi không đụng đến ta, ắt ta không đụng đến ngươi”!

    Hoà bình muôn năm!….
    Cho đến khi Frankenstein đã hoàn chỉnh nội lực của nó, bắt nước Mỹ phải quỳ gối, đem đầu Statue of Liberty đặt tại Tử Cấm Thành tế Mao, Đặng!!!

    VN bơ vơ, nước xa không hề muốn chữa lửa gần.
    Jackhammer định ru VN…Quy Tàu là thượng sách chăng?!

      • Trích bài trên
        – Tác giả nêu ra trở ngại của Việt Nam nếu bị bắt buộc phải chọn bên trong cuộc đối đầu Mỹ – Trung,
        – Hai điểm thứ 2 và 3 là hai nội dung rõ ràng là chỉ được thực hiện khi tham gia FOIP.
        – Nếu quan điểm của nhà nghiên cứu quân đội này phản ảnh ý muốn của giới lãnh đạo Việt Nam, thì điều đó chứng tỏ Hà Nội cũng khá lúng túng trước sự hấp dẫn trong hợp tác với Mỹ, bên cạnh sự lo ngại khi bị Bắc Kinh trừng phạt.
        – tổng thống Biden sẽ duy trì FOIP. Nhưng có thể cũng không phải là như thế, vì thực tế cho thấy quốc gia quan trọng trong bộ tứ là Ấn Độ, có vẻ không sẵn sàng đương đầu một cách công khai với Bắc Kinh./.

        Vài câu trích trên đây, và nhiều bài trước đây, và bài hiện nay “Bắc Kinh đang tìm cách cô lập Việt nam ở Đông Nam Á”, đều chỉ ra rằng J. Nguyễn luôn cố tô vẽ một bức tranh đen tối: VN bế tắc, VN tiến thoái lưỡng nan…đang đi vào chỗ…hết sống nổi, không lối thoát, không có một second chance nào…
        như một trù ẻo trong tâm trạng và tư thế thù địch,
        và tự nhiên sẽ hiện ra con đường độc đạo tất yếu cho VN phải chọn, nếu muốn yên thân!
        Đó là lý do tôi buông một câu nghe như lạc đề ở đây. Thế thôi.
        Bạn đột ngột nhảy vào đây…thì chỉ thấy một góc của toàn cảnh tâm trạng của người comment. Xin lỗi, không thấy hết được đâu.

        Nếu bạn hiểu rõ lập trường chính trị của J. Nguyễn với tư cách bạn thân, thì dĩ nhiên có quyền bảo rằng tôi nhầm.
        Nếu chỉ là kẽ bàng quan, xin hãy set aside please.

        • Người ta viết thế nào thì hiểu như thế đi, cứ nghĩ vòng nghĩ vèo theo kiểu thuyết âm miu. Âm miu nhiều quá sẽ bị cuồng đấy. Thật!

          • You should know one thing: there have been many sinophile myrmidons here posting statuses or comments on baotiendan to support the making of a circulation that the Vietnamese people would have no other destiny but turning into China’s autonomous region. They come from China’s 50 cent party, disguised in weird nickname as yours, pretending as American Vietnamese or foreigners whereas writing in Vietnamese as well as the authentic Vietnamese do!
            Are you a wumao yourself to defend Jackhammer? Shame on you all, species of Chino myrmidons!

Leave a Reply to HuePhan Hủy trả lời

Xin bình luận ở đây
Xin nhập tên của bạn ở đây