Cải cách và cách cãi

Đỗ Thành Nhân

11-10-2020

I. “Bốn cái làn, hai con ngựa”

Từ chuyện “bốn cái làn, hai con ngựa” (hình 1) … trong sách giáo khoa chương trình cải cách Tiếng Việt lớp 1 – tập 1 thuộc Bộ sách Cánh Diều, do GS.TS Nguyễn Minh Thuyết chủ biên, như giọt nước làm tràn ly để cộng đồng mạng, đủ thành phần cãi nhau sôi nổi, báo chí cũng lên tiếng.

Hình 1: “Bốn cái làn, hai con ngựa” trong SGK Tiếng Việt tập 1

Nạn nhân, người đứng mũi chịu sào cho búa rìu dư luận trong vụ này là ông Nguyễn Minh Thuyết. Ông Thuyết là Giáo sư, Tiến sĩ, cựu Giảng viên cao cấp, thuộc Khoa ngôn ngữ học của Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.

Đơn giản là GS.TS Nguyễn Minh Thuyết đứng tên Tổng chủ biên, kiêm Chủ biên chương trình sách. Chính vì vậy mà ông phải nhận những lời miệt thị cay nghiệt, như thực tế (hình 2).

Hình 2: Ông Nguyễn Minh Thuyết và những người biên soạn bộ sách (trái); những lời miệt thị dành cho ông.

Đi sâu vào tìm hiểu nội dung quyển sách đầu đời dạy làm người của GS.TS Nguyễn Minh Thuyết chủ biên: Sử dụng quá nhiều ngôn ngữ địa phương miền Bắc, không mang tính phổ thông; hiếm hoi thông điệp giáo dục, giá trị nhân bản; cổ xúy cho lối sống phô trương, hình thức, lười nhác; nhiều thủ đoạn, mưu mẹo, lừa đảo để đạt được mục đích; đề cao những nhân vật là con vật chuyên sử dụng bạo lực để tranh quyền, đoạt lợi v.v…

Có người còn cho rằng, đây là quyển sách độc hại và yêu cầu Bộ Giáo dục thu hồi. Tuy nhiên, hãy nhìn nhận dưới góc độ khác, rộng hơn.

II.- Ông Nguyễn Minh Thuyết cũng là nạn nhân

1) Cải cách

Những năm gần đây, cùng với đổi mới, mở cửa về kinh tế thì Việt Nam cũng luôn cải cách về giáo dục. Những người hôm nay là cha mẹ, ông bà đang dạy cho con cháu hãy xem lại chương trình học của mình trước kia thì mức độ “phi nhân tính” cũng đã giảm khá nhiều:

– Không còn những bài toán cộng trừ xác người, đại loại như, có dũng sĩ diệt 3 tên Mỹ, 4 tên ngụy và 2 tên chư hầu, hỏi dũng sĩ diệt bao nhiêu Mỹ ngụy và chư hầu.

– Giảm đi nhiều bài văn, sử, tiếng Việt phủ đầy những tấm gương thiếu niên hy sinh của Kim Đồng, Lê Văn Tám, Võ Thị Sáu, … một cách rùng rợn và phản khoa học.

Rõ ràng, xét về yếu tố nhân tính trong giáo dục, thì đã có cải cách đáng kể.

2) Và cách cãi

Dư luận sẽ tiếp tục đánh giá “công, tội” của ông Nguyễn Minh Thuyết với tư cách “tổng chủ biên” (xem: Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết và những “sự cố” liên quan đến việc biên soạn sách); tuy nhiên, trên một góc nhìn rộng hơn, thử đặt một số câu hỏi và trả lời để có sự đồng cảm với những người biên soạn sách giáo khoa.

Câu hỏi 1: Xem lại tất cả các lần cải cách giáo dục từ năm 1975 đến nay, có lần cải cách nào dư luận đồng tình ủng hộ không? Lần này cũng không ngoại lệ, nhưng có điều, nhờ mạng xã hội, nên nhiều người được quyền chỉ trích hơn và nhiều người biết hơn.

Câu hỏi 2: Trong khi thực tế phải ghi: liệt sĩ biên giới, văn bia bị đục bỏ chữ (hình 3); ngư dân bị “tàu lạ, tàu nước ngoài” đâm chìm trên Biển Đông; những người mang khẩu hiệu “Hoàng Sa – Trường Sa – Việt Nam” bị công an mời làm việc, …; thì ai dám viết rõ “Hai Bà Trưng đánh giặc nào?” vào sách giáo khoa để dạy cho học sinh. Huống hồ chi Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết với gần 30 năm tuổi Đảng.

Hình 3: Văn bia bị đục bỏ chữ (trái) và liệt sĩ biên giới

***

Câu hỏi cuối cùng:

– Nếu có vị nào được giải thưởng danh giá quốc tế (như Nobel, Fields… ) muốn làm “tổng chủ biên” sách giáo khoa ở Việt Nam được không? Chưa chắc!

Điều kiện cần đầu tiên phải là “đảng viên”; “đảng tính” phải đặt trước “lý tính”, “nhân tính”; từ Trưởng phòng của Sở Giáo dục, đến Hiệu trưởng trường công lập – không có ngoại lệ, để bảo đảm Đảng lãnh đạo nhà nước và xã hội theo Điều 4 Hiến pháp. “Đảng tính” phải xuyên suốt toàn hệ thống của cả chương trình đào tạo, được cụ thể hóa trong chương trình sách giáo khoa.

– Còn nếu như ở vị trí ông Nguyễn Minh Thuyết là “tổng chủ biên” chương trình sách giáo khoa quốc gia, bạn phải xây dựng chương trình đúng với Luật Giáo dục (cũ 2005, mới 2019), đặc biệt là Điều 3.1:

Điều 3. Tính chất, nguyên lý giáo dục

1. Nền giáo dục Việt Nam là nền giáo dục xã hội chủ nghĩa có tính nhân dân, dân tộc, khoa học, hiện đại, lấy chủ nghĩa Mác – Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng“.

Xin hỏi:

i) Với tư cách là các nhà biên soạn sách, bạn hiểu được: xã hội chủ nghĩa là gì? từ đó mới hiểu được nguyên lý “nền giáo dục xã hội chủ nghĩa” như thế nào? Để có được triết lý giáo dục chuẩn mực cho quá trình biên soạn chương trình, bảo đảm được “tính nhân dân, dân tộc” (PS. không rõ: “tính nhân dân” khác “dân tộc” chỗ nào!)

ii) Làm sao để chương trình vừa “khoa học, hiện đại” đồng hành trên nền tảng “chủ nghĩa Mác – Lê nin” được? Trong khi, một đằng “khoa học, hiện đại” cần tự do, khai phóng, còn một đằng “chủ nghĩa Mác – Lê nin” thì độc tài, toàn trị. Ngay cả “khoa học, hiện đại” nhất thế giới như Liên Xô, Đông Đức cũng phải tự sụp đổ bởi “chủ nghĩa Mác – Lê nin” trên chính quê hương sinh ra “chủ nghĩa” này.

iii) Còn “tư tưởng Hồ Chí Minh”, từ nhiều năm nay đã đưa vào trường học rồi. Các cháu mầm non, mẫu giáo học “5 điều Bác Hồ dạy”, vào tiểu học bài đầu tiên “Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ”, tiếp đến là đọc nhiều khẩu hiệu như: “Đời đời nhớ ơn …”, “Học đi đôi với hành”, “Cần kiệm liêm chính, …” v.v…

Nhưng các cháu còn quá nhỏ để hiểu và “làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh“.

Chỉ cần đảng viên, đặc biệt là đảng viên đương chức “làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh” được, là thành quả hiện thực, trực quan lớn nhất cho nền giáo dục trên “nền tảng tư tưởng Hồ Chí Minh“.

3) Ông Nguyễn Minh Thuyết cũng là … nạn nhân!

Nếu GS.TS Nguyễn Minh Thuyết không làm “tổng chủ biên” thì cũng có hàng chục GS.TS khác sẵn sàng cho nhiệm vụ “tổng chủ biên” sách giáo khoa cải cách giáo dục.

Tuy nhiên, khi mà “tổng chủ biên” phải đáp ứng các điều kiện cần là đảng viên và phải thực hiện cải cách với “tính chất, nguyên lý giáo dục” theo Điều 3 Luật Giáo dục, thì không chắc chắn sẽ có người làm tốt hơn ông Nguyễn Minh Thuyết.

Cơ sở để khẳng định điều này là 2 nhiệm kỳ làm Đại biểu Quốc hội khóa XI, XII, ông Nguyễn Minh Thuyết trong số ít người hiếm hoi đã đăng đàn phát biểu những vấn đề gai góc, như phản đối dự án khai thác bô xít ở Tây Nguyên, các dự án cho nước ngoài thuê rừng, dự án Đường sắt cao tốc Bắc Nam; hoặc đề xuất thành lập Ủy ban lâm thời điều tra trách nhiệm trong vụ Vinashin.

Tây Du Ký là phim truyền hình nhiều tập của Trung Quốc thường phát trên VTV. Dù biết là yêu tinh đi nữa, Tôn Ngộ Không cũng không được diệt, mà phải nghe theo lời Tam Tạng, nếu muốn tiếp tục thỉnh kinh.

Các “tổng chủ biên” sách giáo khoa là con người chứ không phải thần thánh!

Hình 4: Nghệ sĩ Lục Tiểu Linh Đồng – vai Tôn Ngộ Không trong phim Tây Du Ký – trao quà lưu niệm cho Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng – Ảnh: NVCC.

PS: Người viết được thụ hưởng một giai đoạn nền giáo dục nhân bản, khai phóng, nên nhìn nhận nội dung sách dưới một góc độ khác: Cảm thông, vị tha, tôn trọng sự khác biệt và cố gắng giả định để tìm hiểu bản chất thực.

Bình Luận từ Facebook

12 BÌNH LUẬN

  1. Dẹp sạch sẽ tuyệt đối mớ lý thuyết ôi thiu CS và xây lại đất nước trên Nhân Bản, Nhân Quyền, và Nhân Văn, sẽ không còn những kẻ ăn bám gây họa cho dân tộc nữa.

        • “people by humanrights”, I don’t understand what this group of words means.

          You wrote, “By absolutely eliminating up those ill-tasting Communist theories and rebuilding our country on humanitarianism, human rights and humanism, there would be no more…”

          But those goddamned theories are being strongly defended by heavy tanks, jet fighters, rockets and missiles in the hands of millions of Communist party members and soldiers and security officers.

          You have still not replied my question “HOW” to overcome all those terrible obstacles with our innocent people’s just bare hands and angry hearts!

  2. (Tiếp theo bình luận trên!

    Mượn ngay hình ảnh cái phông nền đen sì như tấm bia miệng ghi lời chửi rủa của thiên hạ để mắng khéo ông tổng, mà vẫn tạo thế “ngoại phạm” cho mình, lại còn chua thêm phụ đề, “những lời miệt thị dành cho ông”, như một câu chửi vói, thì quả là tác giả khôn tợn!

    Thiên hạ đừng vội tưởng tác giả bài nầy đang “bênh” ông tổng chủ biên nhé.
    Nghe anh ta “tổng kết” không công, lượm nhặt hầu hết những lời “xỉ vả” hay nhất trên đời mấy bửa nay nhắm vào ông tổng; dồn lại như gom đủ thứ shit trên đời vào một chổ, để nó bốc mùi…

    “Đi sâu vào tìm hiểu nội dung quyển sách đầu đời dạy làm người của GS.TS Nguyễn Minh Thuyết chủ biên: Sử dụng quá nhiều ngôn ngữ địa phương miền Bắc, không mang tính phổ thông; hiếm hoi thông điệp giáo dục, giá trị nhân bản; cổ xúy cho lối sống phô trương, hình thức, lười nhác; nhiều thủ đoạn, mưu mẹo, lừa đảo để đạt được mục đích; đề cao những nhân vật là con vật chuyên sử dụng bạo lực để tranh quyền, đoạt lợi v.v…

    Có người còn cho rằng, đây là quyển sách độc hại và yêu cầu Bộ Giáo dục thu hồi. Tuy nhiên, hãy nhìn nhận dưới góc độ khác, rộng hơn.”

    …và ông tổng dĩ nhiên là người phải “ngửi”, vì nó nói về ông!

    Tác giả thật đáo để.
    Rồi anh ta (tác giả) lại chửi tiếp bằng câu nói thật tử tế

    “xem lại chương trình học của mình trước kia thì mức độ “phi nhân tính” cũng đã giảm khá nhiều: (= hoá ra xưa nay giáo dục đều là “phi nhân tính”! – SK)

    – Không còn những bài toán cộng trừ xác người, đại loại như, có dũng sĩ diệt 3 tên Mỹ, 4 tên ngụy và 2 tên chư hầu, hỏi dũng sĩ diệt bao nhiêu Mỹ ngụy và chư hầu. (= Cho trẻ thơ quen với hình ảnh xác chết, máu người -SK)

    – Giảm đi nhiều bài văn, sử, tiếng Việt phủ đầy những tấm gương thiếu niên hy sinh của Kim Đồng, Lê Văn Tám, Võ Thị Sáu, … một cách rùng rợn và phản khoa học.” (= giáo dục cảm xúc bạo lực, phản khoa học -SK)

    Thực chất là tác giả CHỬI suốt, núp dưới hình thức minh oan cho ông tổng. Bà con thấy không?

    Anh ta tiếp tục xỉ vả, dưới cái vỏ “thiện chí”…

    “thử đặt một số câu hỏi và trả lời để có sự đồng cảm với những người biên soạn sách giáo khoa.”

    Câu hỏi 1: Xem lại tất cả các lần cải cách giáo dục từ năm 1975 đến nay, có lần cải cách nào dư luận đồng tình ủng hộ không? Lần này cũng không ngoại lệ, nhưng có điều, nhờ mạng xã hội, nên nhiều người được quyền chỉ trích hơn và nhiều người biết hơn.
    (= Cả một lũ ăn hại dốt nát rách việc dù toàn là tiến sĩ giáo sư…tốn hao công quĩ, mất bao nhiêu năm, đem trẻ thơ làm chuột bạch thí nghiệm…vẫn không nên chuyện; bày đặt cải cách đổi mới xoành xoạch, như chạy theo mốt, mua mới iphone mỗi lần có đời mới…để xà xẻo ngân sách! -SK)

    Câu hỏi 2: Trong khi thực tế phải ghi: liệt sĩ biên giới, văn bia bị đục bỏ chữ (hình 3); ngư dân bị “tàu lạ, tàu nước ngoài” đâm chìm trên Biển Đông; những người mang khẩu hiệu “Hoàng Sa – Trường Sa – Việt Nam” bị công an mời làm việc, …; thì ai dám viết rõ “Hai Bà Trưng đánh giặc nào?” vào sách giáo khoa để dạy cho học sinh. Huống hồ chi Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết với gần 30 năm tuổi Đảng. (= tiếp tục tố cáo những hành vi vô liêm sỉ: đục bỏ chữ liệt sĩ biên giới do sợ mất lòng Tàu vì dám ghi nhớ trận chiến biên giới 2/1979 ; tráo trở ngôn từ “tàu lạ, người nước ngoài” vì hèn, vv…-SK)

    Rất nhiều kiểu luận lý tiếp theo, dùng nhiều thuật cạnh khoé, nói vậy mà không phải vậy, núp theo nguyên tắc luật lệ giáo dục xhcn, giả định nầy nọ, tác giả bài viết trên, thông qua avatar tổng chủ biên sách giáo khoa tiếng Việt lớp 1 Cánh Diều, không ngừng xỏ…lá để đả kích sự suy bại do cố chấp, kiêu ngạo, cơ chế độc quyền xhcn của chính cơ quan tối cao chịu trách nhiệm công tác khoa giáo và bộ gddt là nguyên ngân của mọi sự lầm lạc hư hỏng thất bại trong sự nghiệp giáo dục của đảng!

    Chớ tưởng anh ta đang biện minh bảo vệ ông Thuyết.
    Nhưng…

    …đồng thời, anh ta cũng khéo léo vuốt giận cho ông tổng chủ biên…ở phần kết thúc, và thòng một câu p/s để…thoát thân,
    …đặng mưu cầu bình an vô sự cho cái nồi cơm tội nghiệp của một nhà giáo không thể nào giàu có, nếu muốn lương thiện!
    Thông cảm đi bà con.

  3. Lấy cây kim chọc thủng chiếc lá, gọi là xỏ…lá.

    Không biết từ hồi nào, và tại sao, dân Việt mình dùng hình ảnh nầy để chỉ cái việc…đại khái như bài viết thú vị trên đây, kèm chữ p/s (tái bút) của tác giả, như thuật kim thiền thoát xác.

    Gs Thuyết là “nạn nhân” thú vị, nếu dân biết rằng miếng bánh kinh phí, ngân sách đổ ra cho việc “cải cách sách giáo khoa” lên đến trên 34…nghìn…tỷ đồng, tức tỷ rưỡi đô la Mỹ! (để dân đỡ mệt óc, nhắc nhở: trên 23.000 đồngVN để mua 1 đô laUS).
    Lương (lương thiện) cho chuyên gia trong dự án, thì hãy nghe các ngài nói…
    “Việc chuyên gia trong các dự án giáo dục được trả 12.000-15.000 USD/tháng/người (tương đương 200 triệu đồng) trong khi lương tháng của một công chức bình thường chỉ khoảng 1 triệu đồng, Bộ trưởng có biết? “
    (Ai cũng biết, lương thủ tướng chỉ bọt bèo có… mười mí triệu đồng/tháng thôi.
    Sống như thế thì …chết còn sướng hơn/ mượn lời nhân vật “thằng Thừa” trong vở Tiếng hò sông Hậu)

    Thoạt mới vào, tác giả chơi ngay trò “lxx dủm”…“Bốn cái làn, hai con ngựa”.
    (Hẳn ông tổng chủ biên phải choáng váng không ngờ mình đã “vô tình” gợi ý cho con người ta mới 6 tuổi đầu đã vướng vít ý nghĩ đi…”mua” sớm thế!)
    …và liền “thông cảm, thương hại” vuốt mặt ông tổng bằng liệt kê một lô tước hiệu danh giá, “…Nạn nhân, người đứng mũi chịu sào cho búa rìu dư luận trong vụ này là ông Nguyễn Minh Thuyết. Ông Thuyết là Giáo sư, Tiến sĩ, cựu Giảng viên cao cấp, thuộc Khoa ngôn ngữ học của Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội”…
    Thương nhau như thế, thì… khác nào kê cái thớt ngay dưới con cá!
    (Bận việc tạm nghỉ. Xin xem tiếp vào hồi sau…)

  4. ..Thật ra nếu các tác giả tinh tế một chút ( và không cố tình ) thì sẽ không để những hạt sạn kia tồn tại trên những trang sách dành cho tuổi ấu thơ .

  5. Không thể mang những cái lạc hậu, cũ rích… phản giáo dục để biện minh cho sự phản giáo dục tiếp theo (cải cách lần sau) của nhóm gs Ng. Minh Thuyết: ngoài việc nhồi nhét chính trị vào đầu óc tuổi thơ (là cách dạy dã man), còn sử dụng nhiều từ ngữ thô tục, nhiều bài văn “chỉnh sửa” làm lem ố tờ giấy trắng trong đầu các cháu, dạy cho các cháu các trò dối trá, biếng nhác, lừa lọc như những hành vi bẩn thỉu của cha ông các cháu đang làm hiện nay, đẩy đất nước tới chỗ tụt hậu về mọi mặt…

    • “…dạy cho các cháu các trò dối trá, biếng nhác, lừa lọc như những hành vi bẩn thỉu của cha ông các cháu đang làm hiện nay”
      Tội quá anh ơi, cha ông các cháu phải đang ngồi học ở đây đều là dân tay làm hàm nhai, nào biết gì đâu mà gán cho câu “hành vi bẩn thỉu”!
      Còn các “cháu” công tử tiểu thơ con cái “nhà quan đang làm hành vi bẩn thỉu” thì có học đây đâu. Các cháu đang đi tìm đường k íu nước ở tận hoa kỳ, tây tàu, sanh ra pò ở đâu đâu, đâu có chịu bị làm nạn nhân nền giáo dục trời đánh nầy đâu.

  6. Rất chính xác . Tiện đây, các vị nên phê chuẩn để tiến sĩ Chu Mộng Long có thỉa học lại lớp 1 cho đúng với thực trạng kiến thức của ổng . Ngôn ngữ bi giờ là đào tạo lại, hoặc từ thời nhà giáo Phạm Toàn là cải tạo . Rất cần đ/v (rất) nhiều người rất quen thuộc .

Leave a Reply to Khuê Nữ Hủy trả lời

Xin bình luận ở đây
Xin nhập tên của bạn ở đây