Giỗ đầu Bùi Tín – Và chưa chi chiều đã tắt

Trần Phương

9-8-2019

Nhà báo Bùi Tín. Photo Courtesy

Tôi gặp Bùi Tín lần đầu vào một chiều mùa hè năm 1980 tại Hà Nội. Tôi gặp ông lần cuối cũng vào mùa hè 2017 tại California. Tôi không bao giờ nghĩ rằng đó là lần cuối.

Những buổi chiều ngắn ngủi bên ông. Chúng tôi đi dạo trong khuôn viên thinh lặng, mêng mông của một trường đại học miền Nam California. Ông dừng lại như để lấy thêm hơi thở rồi hỏi tôi, có biết loài cây này không. Tôi cố cười để giấu sự dốt nát của mình. Tôi trả lời thành thật. Tên tiếng Việt của nó tôi còn chưa biết nói gì đến tiếng Anh.

Ông nói tên tiếng Anh và tiếng Việt của nó. Ông giải thích vì sao nó tới đất này. Thì ra đó là loài phượng tím. Tôi đã đi trên con đường này bao lần. Hoa tím vương đầy lối mà tôi thật vô tâm. Chẳng khi nào dừng lại mà tự hỏi đó là cây gì, hoa gì? Rồi tôi suy ngẫm về thân phận con người. Thì ra không phải chỉ có loài người đi tìm nơi lánh nạn, mà cả loài cỏ cây, gỗ đá cũng kiếm nơi trú ẩn.

Ông và tôi ngồi nghỉ dưới vòm phượng tím, không gian yên tĩnh, nắng chiều Cali thật dịu dàng. Tôi hỏi ông về câu chuyện trưa 30/4/1975. Khi ông còn ở Việt Nam, sử sách viết rõ: Ông là sỹ quan cao cấp nhất có mặt vào thời điểm đó. Ông đại diện cho Quân đội Nhân dân bước vào Dinh Độc Lập nhận bàn giao từ Tổng thống Dương Văn Minh. Từ khi ông bỏ Đảng, trở thành nhà bất đồng chính kiến, tên ông bị đục bỏ khỏi khoảnh khắc bi thương và oan nghiệt nhất của lịch sử Việt Nam đương đại.

Huy Đức khẳng định: Bùi Tín không có mặt ở Dinh Độc Lập vào thời điểm đó. Huy Đức là một người viết được cho là tử tế. Cuốn Bên Thắng Cuộc của anh do nhà xuất bản Người Việt tại Hoa Kỳ phát hành, không bị kiểm duyệt. Tại sao Huy Đức lại loại tên ông ra. Lẽ nào Huy Đức nhầm lẫn. Lẽ nào Huy Đức lại ngụy tạo lịch sử trắng trợn đến cỡ đó. Ông cười nhẹ nhàng, nhưng không trả lời rồi bảo: Cho đến giờ ông vẫn còn ân hận vì đã quá lời với Dương Văn Minh lúc đó. Ông vẫn còn nhớ như in khi ông đọc tờ thực đơn của bữa ăn trưa cuối cùng của tống thống Việt Nam Cộng Hòa: Cá thu kho mía và gân bò hầm sâm.

Ngày ông mất, truyền thông phương Tây tràn ngập những bài về ông. Con trai cưng của một Thượng thư Bộ Hình lẫy lừng trong triều đình Huế. Một người lính đã can dự vào trận Điện Biên Phủ và bị thương ở đó. Một phóng viên chiến trường cự phách. Một sỹ quan quân đội đã tham gia thẩm vấn những phi công Mỹ tại nhà tù khét tiếng Hỏa Lò. Một người đã tiếp nhận sự đầu hàng của vị Tổng thống Nam Việt Nam. Một sĩ quan cao cấp của Quân đội Nhân dân đào ngũ. Một nhà bất đồng chính kiến kiên cường. Một kiếp lưu vong bất khuất.

Tôi xót xa cho những năm tháng lưu đày lênh đênh thương nhớ vô tận của ông. Tôi hỏi ông có nghĩ đến cơ hội trở về. Ông bảo: “Người ta” có bắn tiếng sẽ cho ông về, sẽ phục hồi mọi quyền lợi cho ông, với một điều kiện. Ông phải im lặng. Ông không được viết lách phát biểu gì. Làm sao Bùi Tín có thể im lặng trước nỗi đau đớn tủi nhục của đồng bào mình.

Như bao nhiêu người Việt Nam khác cùng thế hệ, ông đã can dự vào cả bốn cuộc chiến liên tục, đẫm máu, dai dẳng và tàn khốc nhất trong lịch sử Việt Nam. Đánh Pháp. Đánh Mỹ. Đánh Khmer Đỏ. Đánh bá quyền Trung Quốc. Ông đã giành cả thời trai trẻ để tham dự vào đoàn quân quyết đập vỡ mặt nền Cộng hòa Pháp, quyết đánh bể đầu nền Tự do Mỹ.

Nhưng rồi, chính Pháp và Mỹ đã giang rộng vòng tay cưu mang ông những năm tháng lưu vong tận tuyệt. Cũng chính Pháp và Mỹ đã cho ông nếm hương vị của bầu khí quyển tự do vô tận mà ông cùng các đồng chí của ông hằng đánh đuổi. Cuộc đời ông là một bi kịch khổng lồ, một trò nhạo báng vĩ đại, một nghịch lý siêu phàm, một tấn hài cay đắng, một nhầm lẫn lịch sử.

Giữa ông và tôi rất khác nhau. Ông lừng danh. Tôi vô danh. Ông nổi tiếng tầm cỡ quốc tế. Tôi nổi tiếng tầm cỡ gia đình. Ông dày dạn. Tôi non kém. Ông sâu sắc. Tôi nông cạn. Nhưng ông và tôi giống nhau một điểm. Cả hai đến từ miền Bắc Việt Nam. Nguời anh em Cộng sản gọi chúng tôi là “bọn phản động”. Người anh em Cộng hòa coi chúng tôi là “bọn nằm vùng”. Chúng tôi lưu vong ngay giữa gia đình.

Dưới vòm phượng tím, bầu trời đang tối dần. Ông đọc bài thơ “Đất nước mình ngộ quá phải không anh?” của cô giáo Lam, ở Hà Tĩnh. Tuổi 90, tay chống gậy, Bùi Tín bước từng bước chậm chạp và khó nhọc, nhưng giọng ông hùng hồn, mạch lạc và sang sảng. Ông nhấn từng chữ, gởi cả tâm tư vào câu hỏi đầu tiên của mỗi khổ thơ: Đất nước mình ngộ quá phải không anh? Đất nước mình lạ quá phải không anh? Đất nước mình buồn quá phải không anh? Đất nước mình thương quá phải không anh?

Đất nước mình rồi sẽ về đâu anh
Anh không biết em làm sao biết được
Câu hỏi gửi trời xanh, gửi người sau, người trước
Ai trả lời dùm đất nước sẽ về đâu…

Những tia nắng cuối cùng trong ngày hắt lên. Ông nhọc nhằn ngồi xuống phiến đá lặng im như một pho tượng. Màn đêm nhạt nhòa buông xuống. Tôi đọc cho ông nghe câu thơ của Salvatore Quasimodo “Mỗi người đứng bơ vơ trên trái tim trái đất. Lòng xuyên qua một tia nắng mặt trời. Và chưa chi chiều đã tắt”.

Thi sỹ trẻ tuổi người Mỹ gốc Việt Ocean Vương vừa cho ra đời cuốn tiểu thuyết “On Earth We’re Briefly Gorgeous” – Trên mặt đất chúng ta chỉ huy hoàng trong chốc lát. Ngạn ngữ Việt có câu “Đời người sống gởi thác về”. Trịnh Công Sơn hát “Có đường phố nào vui. Cho ta qua một ngày”. Chúa Giê Su trước giờ lâm chung Ngài cầu nguyện: “Xin Cha ở với con giờ này. Mọi việc trên đất đã xong xuôi cả rồi”. Cuộc dạo chơi trên đất của Bùi Tín cũng đã xong xuôi.

Ông và thế hệ của ông đã đánh thức lương tri, đã gieo mầm mơ ước, đã thắp lên những tia hy vọng, tự do, đã đốt lên đốm lửa trong đêm dài tăm tối. Ông như người lính đã hoàn thành nhiệm vụ. Ông như người nông dân vừa cày xong thửa ruộng. Ông xứng đáng được yên nghỉ.

Giỗ đầu ông. Đốt nén nhang lòng, truy điệu một người lính đã nằm xuống. Ông sống khôn chết thiêng. Mong ông tha thứ. Tôi hứa đưa ông về nhà chơi, nhưng chưa kịp. Ông đã ra đi và chưa chi chiều đã tắt.

Trần Phương

Queen East Toronto, Canada

Bình Luận từ Facebook

8 BÌNH LUẬN

  1. Ngày ông mất, truyền thông phương Tây tràn ngập những bài về ông. Con trai cưng của một Thượng thư Bộ Hình lẫy lừng trong triều đình Huế. Một người lính đã can dự vào trận Điện Biên Phủ và bị thương ở đó. Một phóng viên chiến trường cự phách. Một sỹ quan quân đội đã tham gia thẩm vấn những phi công Mỹ tại nhà tù khét tiếng Hỏa Lò. Một người đã tiếp nhận sự đầu hàng của vị Tổng thống Nam Việt Nam. Một sĩ quan cao cấp của Quân đội Nhân dân đào ngũ. Một nhà bất đồng chính kiến kiên cường. Một kiếp lưu vong bất khuất.
    Hết trích.
    Ông ta (tạm gọi là ông) là sĩ quan cao cấp bọn vẹm. Trong cái quá trình công tác cho vẹm, ông ta đã giết bao nhiêu lính của Quân lực VNCH ? Hay là đảng vẹm cứ phong tước bừa cho ông ta. Ông ta công cán với vẹm nhiều lắm.
    Khi ông ta bất đồng chánh kiến với vẹm thì ông ta đã làm gì ? Ông ta đã giết được bao nhiêu tên vẹm khi ông ta bỏ đảng ? Tôi đoán là con số không. Thế ông ta chạy ra nước ngoài sống lưu vong trong cái nhãn hiệu tỵ nạn cộng sản VN thì ông ta đã làm gì để đảng đĩ của ông rụng đi sợi lông nào không ? Không!
    Ông ta đại diện quân đội nhân dân: tới lúc này tên tác giả vẫn gọi cái quân đội đánh thuê cho Xô – Trung đầy kính nể !!!.

    Đọc bài nầy tôi rất buồn. Có những tên vẹm gây ra cái chết cho hàng triệu thuyền nhân VN trên biển. Nhưng chúng vẫn sống an toàn ngay giữa lòng người Việt hải ngoại. Những người Việt tỵ nạn cộng sản chấp nhận sống chung với bọn này thì tôi không biết nói sao nữa. Những kẻ ra lệnh hoặc nhận lệnh thi hành việc giết đồng bào chúng ta ngay trước mắt, thì đã sao ? Miễn nó không giết gia đình mình thì nó là láng giềng tốt.
    Tôi càng buồn hơn khi đọc bài Cái Bẫy đăng trên báo Đàn chim Việt. Bài viết này lột tả việc những tên nằm vùng đưa người của chúng sang nước ngoài như thế nào. Dựa trên bài viết Cái Bẫy, tôi có thể hình dung mạng lưới vẹm ở hải ngoại nhiều và rộng đến mức nào. Người Việt hải ngoại đã thua vẹm ngay trên xứ sở tự do họ đang sinh sống.
    Bùi Tín chẳng đáng 1 xu để chúng ta bận tâm. Giỗ đầu giỗ cuối cái mã cha nó.
    Nếu là tác giả chắc tôi đã xấu hổ vì sự dốt nát của mình khi không nói lên được dù là chỉ một cái tên trong số hàng triệu thuyền nhân chết trên biển. Phượng đỏ phượng tím chẳng làm sống lại dù chỉ một trong số hàng triệu thuyền nhân đó. Thật xấu hổ cho tên tác giả không nhận ra điều này.
    Tác giả bài này và bài Cái Bẫy bên báo Đàn chim Việt là vẹm nằm vùng.

      • Ngày xưa nền đệ nhị VNCH thua bọn vẹm chẳng qua là vì bọn nằm vùng. Bọn nằm vùng đầy trong bộ Tổng Tham Mưu Quân lực VNCH. Có nằm vùng cung cấp tất cả các tin tình báo về quân sự, nhất động nhất tĩnh đều được báo cáo đầy đủ cho bọn đầu sỏ loài vẹm.
        Nhưng mặc dù có lợi thế rất lớn về tin tình báo quân sự, vẹm vẫn chẳng thể nào thắng được VNCH trên chiến trường.
        Vẹm liền thay đổi phương án để dùng bọn nằm vùng đánh vào tâm lý chánh trị:
        – vẹm cho bọn nằm vùng tổ chức thành một đường dây tham nhũng ăn hối lộ công khai. Mục đích là bôi bẩn uy tín của VNCH dưới mắt người dân VN và người Mỹ.
        – vẹm cho bọn bộ đội, du kích khủng bố người dân bằng pháo kích, đặt mìn, tung lựu đạn….
        – vẹm cho bọn bồi bút nằm vùng kích động dân bằng chiêu bài: vì Mỹ xâm lược VN nên dân miền nam phải chịu cảnh vc pháo kích, đặt mìn…
        Muốn chấm dứt cảnh bị vc khủng bố thì phải đuổi Mỹ về nước. Dân vì thấy cảnh chánh quyền VNCH tham nhũng công khai nên mất lòng tin vào VNCH. Và dân xuống đường biểu tình chống Mỹ và chống VNCH.
        – vẹm cho bọn nằm vùng đem các thứ: VNCH do bọn nằm vùng tham nhũng. Dân miền nam biểu tình chống Mỹ và VNCH. Những hình ảnh tang thương của chiến tranh…. cho người Mỹ và Quốc hội Mỹ xem. Kết quả là người Mỹ không còn muốn đổ tiền và xương máu của nước Mỹ cho cái đất nước quan thì tham nhũng thối nát, dân thì biểu tình chống chế độ và chống Mỹ. Vì thế người Mỹ cũng biểu tình đòi chánh quyền của họ chấm dứt chiến tranh VN.
        – Khi Mỹ rút khỏi VN, vẹm vẫn chưa đánh thắng VNCH trên chiến trường. Vẹm bèn chơi trò bán nước, cấu kết với Trung cộng chiếm Hoàng sa.
        Trung cộng chiếm Hoàng sa là một đòn hiểm. Nó cho VNCH nhận ra nếu cố gắng chống vẹm đến hơi thở cuối cùng thì lãnh thổ sẽ mất dần vào tay Trung cộng. Vì TC đã chiếm Hoàng sa thì điều gì sẽ ngăn TC tiếp tục chiếm Trường sa, rồi đến tất cả đảo của VNCH?.
        Nếu đã phải thua, VNCH trong nổ lực cứu vãn cuối cùng đã chọn thua bọn vẹm. Để cố gắng giữ cho lãnh thổ không lọt vào tay ngoại bang.
        ……
        Thằng chó đẻ Bùi Tín có nói những điều đó ra cho người Việt hải ngoại biết không? Đương nhiên là nó giấu kỹ cho bọn vẹm. Cái nó nói chỉ là phượng đỏ phượng tím, những thứ hoàn toàn vô hại với bọn vẹm.
        Cái độc hiểm nhất của bọn vẹm là nằm vùng. Tôi hỏi thử thằng chó đẻ Bùi Tín có nói đến các phương pháp cài cắm nằm vùng của bọn vẹm cho mọi người? Ngay cả các cái tên của những kẻ nằm vùng trong VNCH hắn còn không nói thì điều gì khiến người ta tin là hắn không phải là nằm vùng.
        Kế hoạch trồng người của đảng đĩ thì bọn sĩ quan vẹm phải biết. Bùi Tín không hé một lời đủ hiểu hắn là ai.
        Tương tự như thế cho con vẹm cái Tạ Phong Tần và tên Điếu cày.
        ……
        Tên vẹm chửi kia tao thấy cái câu mày viết bọn dlv nó dùng đầy. Chúng nó không dạy cái gì mới sao ?

    • Hoàn toàn hiểu đc sự ” điên” của bạn. Nhưng nhờ có những ng như Bùi Tín, chúng ta hiể rõ hơn bọn đảng khốn nạn. Nhục và cay thay khi hiện nay vẫn còn nhiều kẻ tự cho mình là trí thức, là khai trí nhưng vẫn hoàn toàn u mê

      • Chúng tôi thì hiểu rỏ bọn vẹm không cần những kẻ như Bùi Tín. Tôi hoàn toàn không hiểu rỏ tại sao anh không thấy những việc như trước 1975 bọn vẹm pháo kích thẳng vào dân thường, đặt mìn xe đò. Các vụ việc vẹm làm nhưng chối bay biến. ..
        Bản thân tôi nếu tự tìm hiểu thì hiểu cũng đủ về bọn vẹm. Ngay cả việc vẹm làm thế nào để đưa nằm vùng qua các nước tự do.
        Tôi thật không hiểu tại sao những người hậu duệ VNCH lại có thể chung sống hòa bình với sĩ quan bọn vẹm ngay trước mắt mình.
        Có lẽ họ tự bào chữa là ra lệnh là bọn đầu sỏ còn kẻ thi hành không có tội. Và sau đó, tình thương vượt qua hận thù, đem yêu thương xóa tan thù hận blah blah…
        Thật may khi tôi có dịp nói là tôi không khai dân trí cho ai cả. Nếu anh là vẹm thì anh cứ là vẹm. Anh thấy cần hèn để sống thì tôi mặc xác anh ra.
        Ngày xưa VNCH quá chú trọng đến những loại người như anh khiến cho mất nước. Chúng tôi bây giờ sẽ thẳng tay loại bỏ những kẻ ba phải, ủng hộ ngầm cho vẹm ra khỏi hàng ngũ của chúng tôi.
        Tôi nói là cho những người như tôi trong Quốc nội nghe và thấy.
        Tôi biết phần cuối đoạn bình luận của anh đang đánh vào cái tôi của tôi. Nhưng anh đánh trượt vì tôi không có cái tôi.
        Nhưng tôi tự hỏi tại sao anh phải dùng đến thủ thuật như thế. Và câu trả lời là anh muốn tôi đi theo hướng của anh. Cộng với tên vẹm đang chửi tạo nên thế vừa đánh vừa xoa nên tôi biết cả hai là một: vẹm nằm vùng.
        Vẹm thì ngu xuẩn và rập khuôn. Không khó gì tống cổ bọn chúng về rừng.

  2. Dưới thời Nguyễn Bá Thanh doanh nhân trẻ tuyên bố độc đảng còn là nể thế hệ bỏ xương máu dành độc lập ,mà không biết rằng quá trình nghe lén điên thoại đã diễn ra âm thầm nhiều thập kỷ.

Leave a Reply to TIEN THANG B7 Hủy trả lời

Xin bình luận ở đây
Xin nhập tên của bạn ở đây