Vụ “Mở lon Việt Nam” bị phạt

BTV Tiếng Dân

1-7-2019

Báo Thanh Niên đưa tin: Quảng cáo ‘Mở lon Việt Nam’ của Coca Cola bị phạt 25 triệu đồng. Ông Tô Văn Động, Giám đốc Sở VH-TT-DL Hà Nội xác nhận, biển quảng cáo của Coca Cola với slogan “Mở lon Việt Nam” ở khu vực TP Hà Nội đã bị Sở yêu cầu dỡ và phạt hành chính 25 triệu đồng. Lý do phản cảm và thiếu văn hóa, thiếu thẩm mỹ!

Trước đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch lên tiếng về quảng cáo ‘Mở lon Việt Nam’ của Coca – Cola, theo báo Dân Việt. Vụ Công ty Coca – Cola lan truyền hashtag “Mở lon Việt Nam” (viết liền, không dấu), Cục trưởng Cục Văn hóa Cơ sở, thuộc Bộ VH-TT&DL, bà Ninh Thị Thu Hương cho rằng, cách làm của Coca – Cola “là phản cảm, thiếu thẩm mỹ vì tên gọi Việt Nam không thể tùy tiện sử dụng với mục đích quảng cáo, gắn với các slogan một cách thiếu trang trọng như vậy”.

Báo Tuổi Trẻ đặt câu hỏi: ‘Mở lon Việt Nam’ trái thuần phong mỹ tục thế nào mà bị cấm? Bà Hương cho rằng, từ “lon” đứng một mình, không gắn với từ Coca – Cola hay bia… có thể được hiểu theo rất nhiều nghĩa: “Hãy giả sử nếu người ta thêm dấu, thêm mũ vào cho từ đó… Từ ‘lon Việt Nam’ có rất nhiều vấn đề”.

Vấn đề là do cách nhìn có vấn đề tạo ra. Vụ “mở lon VN” này đã tạo nên một làn sóng giễu nhại trên Facebook. Ngay cả một số trang chuyên về quảng cáo sản phẩm, phim ảnh và truyện tranh, nghĩa là không dính dáng đến chính trị, cũng lấy chuyện này ra chế giễu, người dân càng có dịp nhìn lại tư duy của quan chức của họ.

Facebooker Phạm Ngọc Hưng cho rằng, vụ này có thể là do các cơ quan quản lý gồng lên bao biện, nên bị Coca Cola gài. Ông Hưng viết: “Thực tế là ý tưởng quảng cáo ở Việt Nam bị kiểm duyệt bằng một khung pháp lý chung chung, kiểu như ‘phù hợp văn hoá Việt Nam’, cho phép cơ quan quản lý tự diễn dịch theo cách họ thích.

Sự lỏng lẻo đó thường được các cơ quan quản lý tận dụng triệt để, chặt chém tất cả các ý tưởng hơi ‘Tây’ gạch bỏ mọi khẩu hiệu, từ ngữ hơi không thuận tai, khiến cho đất diễn của sáng tạo rất hẹp, dẫn đến hiệu quả quảng cáo thấp… Và theo thuyết ấy, thì Coca Cola đã phải ‘biết điều’ nhiều lần, nên lần này chủ động gài chữ LON để cơ quan quản lý bắt bẻ, rồi hỏi ngược lại lấy lý do bao biện tung lên mặt báo cho cả làng phây hồ hởi share”.

Zing dẫn lời Tổng thư ký Hội Ngôn ngữ học VN phân tích slogan quảng cáo ‘Mở lon Việt Nam’: Thêm dấu gán nghĩa xấu cho từ là suy luận nguy hiểm. PGS. TS Phạm Văn Tình cho rằng cách bà Hương lấy “lý do từ này thêm dấu, mũ vào thành chữ mang nghĩa xấu là kiểu suy luận nguy hiểm. Không nên suy luận như vậy vì các trang quảng cáo bưởi, trứng lộn cùng nhiều trường hợp khác” cũng sẽ “dính chưởng”.

_____

Mời đọc thêm: Bộ Văn hoá chấn chỉnh Coca-Cola vì quảng cáo thiếu thẩm mỹ (VNN). – Doanh nghiệp phải bỏ từ “lon” trong slogan quảng cáo (DT). – Bộ Thông tin Truyền thông sợ câu “Mở lon Việt Nam” có thể hiểu theo nghĩa khác (RFA). – Xôn xao vì một từ ‘lon’, mà từ ‘lon’ có tội tình gì — Mời bạn theo dõi cuộc trò chuyện của 3 cái lon (TT). – Vụ quảng cáo “Mở lon Việt Nam”: Khổ thân cái lon, tự dưng thành đề tài đàm tiếu của dư luận (NLĐ). – Thơ cho cái lon (FB Chu Mộng Long).